KKTC: Güneye Avrupa'dan gelecek aşının yüzde 30'u Kıbrıslı Türklere ait

DUVAR - Kıbrıs’ın kuzeyinde korona aşısı telaşı yaşanıyor. KKTC’nin yeni hükümeti, güneydeki Kıbrıs Cumhuriyeti aracılığıyla Avrupa üzerinden adaya ulaşacak olan aşı ile Türkiye üzerinden adanın kuzeyine taşınacak olan Çin aşısı arasında seçim yapmak durumunda.

Adanın kuzeyinden ulaşan son bilgilere göre, Kıbrıs Türk tarafı Türkiye ile varılacak anlaşma temelinde elde edilecek Çin aşısının yanında, adaya Avrupa’dan ulaşacak olan aşıya da kapıyı kapatmıyor. Bu bağlamda Kıbrıs Türk tarafı Rum tarafına, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kuruluş anlaşmalarının içeriğini hatırlatarak Batı menşeli aşılardan yüzde 30’luk pay talep ediyor.

YÜZDE 30’LUK KIBRIS TÜRK PAYI

Kıbrıs Türk basınına yansıyan son bilgilere göre, KKTC Sağlık Bakanı Ali Pilli Kıbrıs'ın güneyine gelecek aşılarda KKTC'nin yüzde 30 hakkı olduğunu söyledi. Pilli, Kıbrıs’ın güneyine farklı tarihlerde toplamda 1,2 milyon doz AstraZeneca ve Pfizer/BioNTech aşısının geleceğini belirtip, bu aşıların 400 bin dozunun Kıbrıslı Türklere ait olduğunu söyledi. Pilli İki Toplumlu Sağlık Komitesi’nin aşıların KKTC'ye tedariki konusunda çalışmalarını sürdürdüğünü ekledi.

İLK ETAPTA 52 BİN KİŞİYE AŞI

mRNA teknolojisinin kullanıldığı ve -70 derecede saklanacak Pfizer aşısı için 100 ve 150 litrelik iki adet aşı dolabının KKTC'de mevcut olduğunu dile getiren Pilli, bu dolaplarda 30 bin civarında aşının muhafaza edilebileceğini söyledi. 700 ve 200 litrelik aşı dolapları için de ihaleye çıkıldığını ifade eden Pilli, “Bir hafta içinde alacağımız iki aşı dolabıyla 300 bin aşıyı daha muhafaza edebileceğiz” diye konuştu.

Pilli ayrıca, aşılarla ilgili hazırlıkların tamamlandığını belirterek ilk etapta 52 bin kişiye aşı yapılmasının planlandığını, ilk olarak sağlık çalışanlarına aşı uygulanacağını, ardından risk altındaki kişilere yapılacağını kaydetti.

TÜRKİYE İLE PLANLAMA YAPILIYOR

Kıbrıs’ta yayın yapan Kıbrıs Postası gazetesi ise KKTC Sağlık Bakanı'nın Türkiye ile temasa geçerek aşı konusunda takvim-planlama çalışması yaptığı bilgisini de geçti. Gazeteye göre, Türkiye Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile Pilli arasındaki temasların ardından, Ankara'dan KKTC’ye ilk etapta yaklaşık 50 bin doz aşı gönderilecek.

KIBRIS RUM TARAFINDA KAFA KARIŞIKLIĞI

Kıbrıs Türk tarafından pandemi süreciyle ilgili yansıyan son bilgiler, Rum tarafında kafa karışıklığı ve bilgi kirliliği yaratmış durumda. Duvar’a yansıyan son bilgilere göre, Rum liderliği şu ana kadar aşı konusunda Türk tarafının sonuç-odaklı bir iş birliği çalışmasının sonlandırdığı açıklamasını doğrulamıyor. Cumhurbaşkanlığı çevrelerinde konuyla ilgili spekülatif bilgiler söz konusuyken, Kıbrıs Cumhuriyeti makamları şu ana dek sessiz kalmayı tercih etti.

Kıbrıs Rum basınına göre, İki Toplumlu Sağlık Teknik Komitesi’nin Rum eş başkanı Leonidas Filaktu, Rum yetkililerin kendisinden Kıbrıs Türk tarafının aşı ihtiyacını öğrenmesini talep ettiği bilgisini paylaştı. Kıbrıs Postası ise Rum basınına yansıyan “Rum tarafı aşı için KKTC’den sayı istedi” başlıklı haberlerin doğruyu yansıtmadığı bilgisini geçti.

AVRUPA’DAN GELECEK AŞI YETMEYEBİLİR 

Duvar’a konuşan kaynaklar, Kıbrıs’ta aşı telaşının bir başka boyutunu da dikkat çekiyor. Lefkoşa’nın güneyindeki son bilgilere göre, önümüzdeki süreçte adanın güneyine Avrupa üzerinden 1 milyon dolayında aşı gelecek. Bu aşıların Astra-Zeneca, Pfizer ve Moderna üretimi olması bekleniyor.

Rum tarafındaki nüfusun 1 milyonun üstünde olduğu düşünüldüğünde, Avrupa’dan adaya gelecek aşıların Kıbrıs’ın tamamı için yeterli olmayacağı kanısı öne çıkıyor.

Diğer yandan Kıbrıslı Türk Bakanın gündeme getirdiği yüzde 30’luk payın da bir anlaşma durumunda nasıl ele alınacağı ayrı bir muamma olarak göze çarpıyor. 1959-1960 anlaşmaları uyarınca Kıbrıs Türk tarafının, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin tüm merci ve kurumlarında yüzde 30’luk bir temsiliyet hakkı/kotası bulunuyor.

Bu kotanın aşılara uygulanması durumunda, Kıbrıslı Türklerin payının hangi nüfus üzerinden hesaplanacağı bilinmiyor. Zira Kıbrıs Cumhuriyeti’nin resmi kayıtlarına göre resmi KKTC vatandaşlarının sayısı 100 bin civarındayken, kuzeyde yaşayanların toplam sayısının 400 binlere dayandığı tahmin ediliyor.