Kredi muslukları açıldı!
TCMB’nin verilerine göre, ticari kredi faizlerinde önemli bir artış dikkat çekiyor. Büyük olasılıkla bu yükseliş trendi devam edecek ve bu bankaların kredi musluklarını bir ölçüde açmasını sağlayacak.
ÖNCESİ O KADAR UMUTSUZ BİR SÜREÇTİ Kİ ÇELİŞKİLERİYLE BİLE OVP UMUT OLDU
2021 sonbaharından beri öylesine kötü bir süreç yaşıyoruz ki, piyasalar umuda aç! Rasyonel politikalara geçiş açıklamasının ardından, ekonomi yönetiminin ilk aylarda yeterli ataklar yapmaması, piyasalarda parlayan umudu söndürmeye başlamışken, son dönemde gerek politika faizi gerekse sadeleştirme adımlarıyla piyasalar tekrar olumlu bir havaya girmişti. Sırada Orta Vadeli Program vardı ve bu da genel olarak gerek iç piyasalar gerekse yurtdışı piyasalarda olumlu algılandı. Her ne kadar öngörüler ve korelasyonlar açısından, OVP kendi içinde çelişkiler taşıyor olsa da, şimdilik kimse bu eksikler ve yanlışlar üzerine konuşmak istemiyor. Şu bir gerçek ki, OVP’deki pek çok veri bir diğeriyle çelişiyor ve biraz fazla iyimser görünüyor. Kısaca, yetmez, ama demek şimdilik en geçerli yorum olur! Ne de olsa ekonomide psikolojinin etkisi hiç de azımsanacak gibi değil.
YURTDIŞINDAN OLUMLU AÇIKLAMALAR
TCMB’nin sürpriz politika faizi artırımından sonra, yabancı yatırım bankalarından ve derecelendirme kuruluşlarından olumlu tepkiler gelmeye başladı. Uluslararası derecelendirme kuruluşu FITCH, Türkiye’nin not görünümünü ‘negatif’ten ‘durağan’a revize etti. Bu, doğal olarak ekonomi yönetiminin son iki aylık hamlelerine ve OVP’nin açıklanmasına bağlanıyor. Moody’s’den de olumlu bir açıklama geldi. Geleneksel ekonomi politikalara dönüşün önemini vurgulayan Moody’s, bu gelişmelerin Türkiye’nin kredibilitesini artıracağını belirtti. Uzun süreden beri derecelendirme kuruluşlarından iyi bir yorum alamayan Türkiye ekonomisi için, bu dipten dönüşün sinyalleri olabilir.
DÜNYA BANKASI’NDAN 18 MİLYAR DOLAR MI YOKSA 35 MİLYAR DOLAR MI?
Bir diğer olumlu haber de Dünya Bankası’ndan... Dünya Bankası Türkiye Direktörü, Türkiye ekonomisini istikrara kavuşturacak politikalara destek vermek hedefiyle, önümüzdeki üç yıl için 18 milyar dolarlık yeni bir kaynak yaratılması için bankanın yönetim kuruluna bir program sunacağını açıkladı. Bu tabii ki, krizdeki ekonomi için önemli, ama ondan da önemlisi, sadece bu açıklama sayesinde bile Türkiye’nin yeni krediler bulma imkanı artacak. Bu gelişmenin ardından Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Dünya Bankası’ndan 35 milyar dolarlık bir kaynak gelebileceğini açıkladı. Hele o 18 milyar dolarlık destek bir çıksın da!.. Şimdilik bunlar vaat aşamasında, ama yabancı yatırımcılar açısından olumlu bir sinyal olacağı kesin.
KKM’DEN ÇIKIŞLAR SÜRECEK, AMA İSTENİLEN DÜZEYDE Mİ O BELLİ DEĞİL
TCMB, 20 Ağustos’ta bankacılık sektörüne, KKM hesaplarından TL mevduata dönüş hedefi belirlemiş, limitlerin altında kalan bankalara ise menkul kıymet alım zorunluluğu getirmişti. Ardından, ekonomi yönetiminden gelen hamleler istenilen hızda olmasa da KKM’de çıkışları başlattı. İki haftada, KKM hesaplarında düşüş 60 milyar liraya ulaştı. Kararın açıklandığı hafta 39.3 milyar lira, uygulamaya girdiği geçen hafta ise 20.32 milyar liralık çıkış yaşandı. Bu olumlu bir gelişme, ancak çıkışın miktarı beklentileri karşılayacak düzeyde değil. Bunun yanı sıra, KKM’den çıkanların TL mevduattan çok döviz tevdiat hesaplarına geçiş yapması işin diğer olumsuz yanı. Döviz mevduatlarının 4 milyar dolar artış gösterdiği gözleniyor. Halen KKM’nin büyüklüğü 3 trilyon 348 milyar 326 milyon lira, yani 125 milyar 957 milyon dolar.