Sahne 'Deli' doldu!
Gogol'ün ünlü eseri 'Bir Delinin Hatıra Defteri' Türkiye'de 5 farklı sanatçı tarafından sahneleniyor. 52 yıldır İvanoviç Poprişçin'i oynayan Genco Erkal "Her oyuncunun yorumu farklıdır" dedi.
DUVAR - Tek kişilik tiyatro oyunu ‘Bir Delinin Hatıra Defteri’ İstanbul’da beş oyuncu tarafından tiyatroseverlere sunuluyor. Türkiye’de ilk kez 52 yıl önce Genco Erkal tarafından sahnelenen oyun akıl sağlığını kaybetmek üzere olan memur İvanoviç Poprişçin’in iç dünyasını anlatıyor.
Poprişçin yüksek tabakadan bir kadının kendisini sevdiğine inanır. Fakat kadının aristokrat bir adamla evlenmek üzere olduğunu öğrenmesiyle her şey değişir. Gerçekle baş edemeyince kendisini İspanya Kralı zanneden Poprişçin akıl hastanesine yatırılır. Böylelikle Rus Çarı I. Nikolay’ın baskıcı rejimiyle hesaplaşma ve iç döküşler başlar. Poprişçin’in delilik ve akıllılık arasında gidip gelen hüzünlü hikayesi 1842'de Gogol tarafından yazıldı.
‘Bir Delinin Hatıra Defteri’ni Türkiye’de şu an Genco Erkal, Erdal Beşikçioğlu, Metin Zakoğlu, Erdem Topuz ve Alparslan Mehmet Bıyık sahneliyor. Karar Gazetesi'nden Işıl Çalışkan oyunculara neden bu eseri tercih ettiklerini sormuş.
Bu eseri Türkiye’de ilk kez sahneleyen isim Genco Erkal "Ben bu oyunu ilk olarak 1965’te oynadım. O zamanlar ‘Bir Delinin Hatıra Defteri’ Türkiye’de ilk tek kişilik oyun olarak sahnelenmişti. Bu oyun insanın içine işliyor. Güldürürken hüzünlendiren bir deliyi anlatıyor. Oyunun bu kadar çok oyuncu tarafından sahnelenmesi ve izleyici tarafından da yoğun ilgi görmesi Gogol’ün de başarısı. Her oyuncu yorumunun farklı bir tadı vardır." dedi. Oyuncu hala Dostlar Tiyatrosu çatısı altında bu oyunla sahneliyor.
52 yıldır aynı oyunu keyifle sahnelediğini söyleyen Erkal, 'her oyunda gerek müzikal gerek performans yorumu olarak farklılık kattığını' belirtti. Sanatçı diğer dört oyuncuyu izlememiş.
Metin Zakoğlu, ise 25 yıldır sahnede İvanoviç Poprişçin rolünde. Cafe Theatre’dan çıkan oyunuyla ilgili Zakoğlu "Ben, Genco Erkal’dan sonra en uzun süre oynayan kişiyim. Genco Erkal’dan izin alarak ilk kez onun dekoruyla oynamıştım. Oyunu modernleştirdim. Gogol’ün tekstinin yanı sıra bugüne taşıyorum oyunu. Genco Erkal bu oyunu bu kadar iyi oynayıp bu kadar meşhur etmeseydi hiç birimiz oynayamazdık. Genco Erkal eşsiz. Bir defa bir insanın bu yaşta 50 yıl önceki gibi üstün bir performansla oynayabilmesi dünya tiyatro tarihinde bir mucize. Genco abi oyunu çok içselleştirerek, çok sahici canlandırıyor" şeklinde konuştu.
Erdem Topuz aynı oyunu 12 yıldır oynuyor. Atölye Tiyatrosu’nun sahneye koyduğu oyun hakkında Topuz "2004 yılında başladığımda kimse bu oyunu oynamıyordu. Çok güzel bir oyun her sanatçının da farklı yorumu oluyor o nedenle izleyiciden de çok ilgi görüyor" dedi. İvanoviç Poprişçin rolünde sadece Genco Erkal’ı izlediğini belirten Topuz "1994 yılıydı ben seyrettiğimde. Çok etkilenmiştim çok güzeldi" yorumunu yaptı.
Tatbikat Sahnesi’nin sahneye koyduğu ‘Bir Delinin Hatıra Defteri’nde ise Erdal Beşikçioğlu rol alıyor. 10 yıldır bu oyunu oynayan Beşikçioğlu Genco Erkal’ı ilk defa kendisi henüz 20 yaşında bir öğrenciyken, Diyarbakır’da izlemiş. Oyunla ilgili yorum yapmak istemediğini söyleyen Beşikçioğlu "Ben sadece oynuyorum..." dedi.
Tiyatro Siyahbeyaz’ın sahnelediği oyunda rol olan Alparslan Mehmet Bıyık ise 'İvanoviç Poprişçin karakterini Genco Erkal ve Erdal Beşikçioğlu’dan izlediğini belirterek kendisinin karakteri sahnede onlardan farklı bir şekilde yorumladığını' söyledi. Bıyık "Ustalardan sonra oynamayı risk olarak görmedim. Herkes oynayabilir. Çünkü her oyunun rengi ve tadı farklı. Tiyatro tekelleştirilmiş bir şey değil. İyi ve farklı bir yorumsa kesinlikle oynansın. Fakat oyun sahneye koyulmadan, ciddi bir araştırma yapılması gerekiyor. Karakterin bütün aşamalarının tek tek analiz edilmesi lazım. Biz bunu yaptık" şeklinde konuştu.