Pınar Ayhan: 'Gerçekleri damarlarına basa basa anlattık'

Serkan Alan

Türkiye'nin yakın tarihine iz bırakan kısa öykülerin müzikli anlatımla sahnelendiği 'Orada Duruverseydi Zaman' tiyatro oyunu gösterimlerine devam ediyor. Eurovision şarkı yarışması Türkiye elemelerinde ikincilik elde eden sanatçı Pınar Ayhan'ın tek kişilik oyunu üzerine konuştuk.

'Orada Duruverseydi Zaman' adlı tek kişilik tiyatro oyunu sanatseverlerle buluşmaya devam ediyor. 2000 yılı Eurovision Şarkı yarışmasının Türkiye elemelerinde Tarkan Tüzmen ile yaptığı 'Var Mısın Söyle' şarkısıyla birinciliği elde eden Pınar Ayhan bu kez tiyatro oyunuyla Türkiye'nin yakın tarihine ışık tutuyor.

İki bölümden oluşan tiyatro oyununun ilk bölümünde Cumhuriyetin kurulma dönemindeki kısa öykülere yer veriliyor. İkinci bölümünde ise oyunun merkezinde Köy Enstitüleri yer alıyor. Pınar Ayhan'ın oyunla ilgili merak edilenlere cevapları şunlar:

Kaç kişilik bir ekibin işi bu gösteri ve nasıl başladınız?

“Üç kişi çalıştık bu iş için. Gülçin Onbaşıoğlu TRT’nin eski prodüktörlerinden, Banu Mertyürek Güler dönem araştırması, metin yazarı olarak çok sağlam bir isim. 5 kişilik her biri virtüöz bir orkestra var sahnede.”

“Hikâyelerin şarkılarını da söyleyince işin içine o zaman sanat giriyor işte. Gerçekten bizi de heyecanlandıran, okurken vay be bunlar yaşanmış, neden şimdi de yaşanmasın denilen hikâyelerdi. Biz Atatürk diye de çıkmadık yola. Cumhuriyet deyince bütün kılcallar, ana damara, yani Atatürk’e çıktı. Bunlar tanınmayan ya da yaptığı işin etkisi büyümeyen isimlere çıktık. İsmail Hakkı Tonguç’u bu sayede tanıdım. Bir Mualla Eyüboğlu’nu Bedri Rahmi’yi, Sabahattin Eyüboğlu’nu biliyorduk ama onların bir opera yapan kız kardeşi olduğunu bilmiyordum mesela.”

'RESMİ TARİHİN DIŞINA ÇIKTIK'

Sizin oyununuzu farklı kılan ne?

“Resmi tarihin dışına çıktık. Üstelik hep erkekler yazdığı için biz işin içine aşkı, şarkıları ama gerçekleri, damara basa basa soktuk insanların kafasına, yüreğine.

Oğlumdan yola çıkarak ‘gençler ne istiyor’u düşündüm. Farklı hikayeler yakalayabilir miyiz diye ilk kitaplar rahmetli babamdan kalan kitaplardı. 'Amerikan Basınının Gözünden Kurtuluş Savaşı'idi, bu kitaplardan biri. Biri arıyor, diyor ki, gel bir de benim babamın günlüklerini oku. bir okuyorum bambaşka şeyler anlatılmış. Hikayeleri karşıma çıktıkça yığdım.”

Adı neden “Orada Duruverseydi Zaman”?

“Babam ben 15 yaşındayken rahmetli oldu. Ben çocukken çarpışan otomobillerin içinde babamla oturmuşuz. Babam öyle bir kahkaha atmış ki, herhalde babalar günü gibi ben de o fotoğrafı facebook hesabımdan “Orada duruverseydi zaman” başlığıyla paylaşmıştım. Herkes çok beğendi, aynı başlıkla kendi paylaşımları yaptı. O zaman patentini aldım.”

'BİZİM BİREY OLMAMIZ İSTENMEMİŞ'

'Orada Duruverseydi Zaman'ın metin yazarları Banu Mertyürek Güler, oyunun gelişim aşamasının devam ettiğini farklı hikayelerle zenginleştiğini, eklemelerin yapıldığını belirtti. Eserin İngilizce’ye, Fransızca’ya çevrilerek oynanmasından bahsedenlerin olduğunu belirten Güler şunları söyledi: “Tarihe bakınca biliminin ve eğitimin siyasi stratejilere kurban gittiğini de anlıyoruz. Eğer kendimiz karar verip tarih öğrenirsek yaşananların bambaşka yüzü olduğunu anlıyoruz. Bizim birey olmamız istenmemiş onu anlıyoruz. Okumak çalışmak öğrenmek gerekiyor birey olmak için, onu anlıyoruz.

'KENDİ KURTARICIN OLABİLİRSİN'

Sergilendiği salonlarda izleyeciler tarafından oldukça ilgi gören oyunun ana mesajını Ayhan “kendi kurtarıcın olabilirsin” olarak tanımlıyor. Ayhan dönem gerçeklerinin yansımasını şöyle değerlendiriyor: “Bir tarihte bu dünya savaşlarını, eğitim devrimlerini, hikaye, masal, film, roman zannettik. Biz bugün olumlu ya da olumsuz onlar sayesinde bunları yaşıyormuşuz.”

“Orada Duruverseydi Zaman” oyunun en yakın gösterimi Antalya'da 25 Nisan Salı günü Muratpaşa Belediyesi Kültür Salonun'da da olacak. Gösterimlerine devam edecek oyun, 28 Nisan'da Kayseri, 15 Mayıs'da Ankara ve 18 Mayıs'da İstanbul'da sanatseverlerle buluşacak. ()