Kürt Dili Bayramı İstanbul'da kutlanıyor

Mustafa Zengin

DUVAR - Tamamı Kürtçe olarak çıkan Hawar dergisi 15 Mayıs 1932'de Celadet Ali Bedirhan ve bir grup arkadaşının öncülüğünde Şam'da yayın hayatına başladı. 1943 yılına kadar 57 sayı yayınlanan derginin kuruluş yıldönümü nedeniyle 15 Mayıs "Kürt Dili Bayramı" (Cejna Zimanê Kurdî) olarak kutlanıyor. Birçok yerde olduğu gibi, her yıl İstanbul'da da Kürt kurumları tarafından bu güne dair etkinlikler düzenleniyor.

Yaklaşık bir hafta sürecek olan etkinliklerden bazıları şöyle:

Etkinliklerin ilki bugün Komeleya Lêkolînên Kurdî (Kürt Araştırmaları Derneği), eski bilinen ismiyle Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê (İstanbul Kürt Enstitüsü) tarafından düzenlenecek. "Ziman şerta heyînê a pêşîn e" (Dil var olmanın ilk şartıdır) sloganıyla yapılacak etkinlik, İstanbul Tabip Odası'nda saat 19.00'da gerçekleşecek. Etkinlikte şiir ve müzik dinletisi ve sinevizyon gösterisinin yanı sıra, Kürtçe dil kursunu başarıyla bitiren öğrencilere sertifikaları verilecek. Etkinliğe katılacak olan Kürt müziğinin önemli gruplarından Koma Gulên Xerzan, seslendireceği parçalarla dinleyicilere müzik dinletisi sunacak.

BOĞAZİÇİ'NDE 'KÜRT DERGİCİLİĞİ' PANELİ DÜZENLENİYOR

İkinci bir etkinlik de 17 Mayıs Cuma günü düzenlenecek. Boğaziçi Üniversitesi Kürt Edebiyatı Komisyonu tarafından düzenlenecek, "Di Edebîyata Kurdî de Kovargerî" (Kürt Edebiyatında Dergicilik) paneline konuşmacı olarak Zana Farqînî, Fahriye Adsay, Sinan Gültekin, Mevlüt Oğuz ve Ömer Faruk Baran katılacak.

Konuşmacılardan Zana Farqînî, Kürt tarihinde çok önemli iki dergi olan Hawar dergisi ile Ronahi dergisini anlatacak. Hawar dergisi 15 Mayıs 1932'de, Ronahî dergisi ise Nisan 1942'de Celadet Ali Bedirhan öncülüğünde yayın hayatına başlamıştı. 2014-2019 yılları arasında matbu olarak toplam 13 sayısı çıkan Zarema dergisinin sahibi Fahriye Adsay da kendi dergicilik tecrübeleri çerçevesinde Kürt dergiciliğine değinecek. Sosyal bilimler ile edebiyat ve sanat eleştirisi alanında makaleler yayınlayan Zarema dergisi şu an internette yayına devam ediyor. Panelin konuşmacılarından Mevlut Oğuz, editörlerinden biri olduğu ilk Kürtçe müzik dergisi olan Ziryab'ı anlatacak. Ömer Faruk Baran ise, fotoğrafçılık üzerine aylık olarak 'Flashhilat' ismiyle yayınladığı bir fanzinin hikayesini aktaracak.

KÜRT OLUP DİĞER DİLLERDE YAZANLAR...

Başka bir etkinlik ise 18 Mayıs Cumartesi günü İsmail Beşikci Vakfı'nda yapılacak. Peywend Yayınları'nın düzenleyeceği etkinliğe Ronayi Önen konuşmacı olarak katılacak. "Di Kovara Hawarê de Ziman û Netewesazî" (Hawar Dergisinde Dil ve Ulus İnşası) başlıklı bir konuşma yapacak olan Önen, etkinlikte dinleyicilere "Ziman û Netewesazî" (Dil ve Ulus İnşası) kitabını da imzalayacak.

İstanbul'da "Kürt Dili Bayramı" kapsamında düzenlenecek bir diğer panel de KAYY-DER tarafından gerçekleştirilecek. Panel 19 Mayıs pazar günü yapılacak ve konuşmacı olarak da Zana Farqînî ile Ferzan Şêr yer alacak. Moderatörlüğünü Rıfat Yıldız'ın yapacağı panelde Zana Farqînî, "Têkiliya Ziman û Çandê" (Dil-Kültür İlişkisi) başlıklı bir sunum yapacak. Konuşmacı Ferzan Şêr ise "Kurdînenûsî" (Kürtçe Yazmamak) başlığı altında Kürt olup Kürtçe yazmayan, Kürtçe dışında diğer dillerde yazanları anlatacak.

Kürt Dili etkinlikleri İstanbul dışında başta Diyarbakır ve Van olmak başka birçok kentte de düzenlenecek.

HDP'den kutlama: Anadilinde eğitim hakkını sonuna kadar savunacağız

HDP Genel Merkezi'nden 15 Mayıs nedeniyle yapılan açıklamada da anadilde eğitim hakkının savunulmaya devam edileceği belirtildi. Açıklamada, "Kürt Dil Bayramı münasebetiyle bir kez daha ifade ediyoruz ki: Bizler anadilinde eğitim hakkının sonuna kadar savunucusu olmaya devam edeceğiz. Yok sayılan bütün dillerin hayatın her alanında özgürce ifade edilmeleri, varlıklarının yasal güvence altına alınmaları için verilen mücadelelerin yanında olmayı sürdüreceğiz. Türkiye imza attığı uluslararası sözleşmelere bağlı kalarak anadilinde eğitim hakkının tanınmasına dönük anayasal değişiklikleri bir an önce gerçekleştirmelidir. Kürt halkını ve Kürt dilini, kültürünü, edebiyatını yaşatmak için emek veren, mücadele eden herkesi saygıyla selamlıyor, Kürt Dil Bayramını kutluyoruz" denildi.