Chris Paul'la sakal gibi: Türkçe rap'in yeni sözleri ve ifade özgürlüğü

Kimi dinleyiciye göre Cartel’le hayatımıza giren, Ceza ve Sagopa Kajmer’in atışmalarıyla olgunlaşan ve bugün, Ezhel, Khontkar, Contra, Anıl Piyancı, Gazapizm, Şehinşah ve son olarak Ben Fero gibi isimlerle ile popüler müziğin zirvesine oturan; gerek sözü gerekse açılan davalarla gündemi meşgul eden Türkçe sözlü rap müziğin hikâyesi nasıl başladı? (2018 yılında zirveye oturan Türkçe Rap parçaları)

Alpertunga Köksal, bilinen adıyla Alper Ağa (Kerim Yüzer’le birlikte Karakan’ı oluşturdular.) 1989 yılında kaydettiği "Bir Yabancının Hayatı" isimli şarkıyı 1991 yılında "Kingsize Terror - The Word Is Subversion" albümünde yayınladı. Böylelikle resmi olarak kabul gören ilk Türkçe rap şarkısını yapan kişi oldu. (Elbette öncesinde her şey gaz ve toz bulutundan ibaret değildi, Rap’in Amerika’daki evrimi için)

1995’te ise Karakan, Cinai Şebeke isimli rap grupları Erci E ile birleşerek Cartel’i kurdular. İlk albümleriyle büyük başarıya ulaşan Cartel, kısa zamanda Avrupa'da medyanın dikkatini çekti ve hatta MTV’de röportajları yayımlandı. Ardından Türkiye’ye gelerek radyo ve televizyonlarda boy göstermeye başladılar. Cartel’i Almanya’da kurulan Islamic Force (Boe-B, Maxim ve en bilinen üyelerden olarak Killa Hakan) ve Bursa’da kurulan Barikat takip etti. Böylece, gurbetçi çocuklarının başlattığı Türkçe Rap’in hikâyesi, Almanya ve Türkiye ayağı olmak üzere başlamış oldu.

1980’de başlayan ekonomik bunalım Almanya’da yabancı düşmanlığını artırmış, 1989’da yıkılan duvarla Doğu Almanya’dan gelenler faşist hareketi güçlendirmeye başlamıştı. 1990'larda Neo-Naziler tarafından açıkça hedef gösterilen ve birçok kez öldürülen Türk göçmenler kendi arasında birleşme eğilimi gösteriyorlardı.

(Al Jazeera’nın 36 Boys Belgeseli)

Cartel’in çıkış parçasından “Elini vicdanını koyup da söyle/ Bu hayat ne kadar sürecek böyle”, “Her gün savaş, caddeler kan”, “Almanya’nın caddelerinden al sana haber/ Durum beter bak Cartel’e saygı göster” ve “Konuşma söyle de susma da sen de/ Problemin çözümü bizde ve bende/ Yabancısın diye seni ezemesinler/ Cartel Almanya’nın üç köşesinde” gibi sözlere belki şimdiki genç dinleyiciler burun kıvırsa da bu büyülü sözler Almanya’da yaşayan o nesil için Neo-Nazi ırkçılığına karşı açık bir birleşme çağrısıydı.

TÜRKÇE RAP'İN SÖYLEDİKLERİNDEN ALINTILAR

“Uyuşturucu uyuşturdu, sessiz susturdu./ Herkes kendi derdinde, aileler kan kustu.” Killa Hakan, Fuat Ergin, Ayaz Kaplı, Kırda Hevesler, Killa Hakan’ın seslendirdiği sözler, 2003.

“Kanadımı kırdılar uçamadım anne/ savaşa soktular koşturdum/ kalbini açamayan herkesin aklına eğriyi doğruyu ben soktum” Ceza, Med-Cezir, 2005.

“Mahallem gecekondu, duvarlar delik deşik/ Dert, çile, keder, dokur benle mekik/ Mutluluk toparlandı, villalara çekik” Eko Fresh, Ceza, Yener, Killa Hakan, Ayaz Kapli; Ghetto, Yener Çevik’in seslendirdiği sözler, 2006.

“İncecik ip üzerine koca ayaklar bindi, nefsim içine sindi./ Kirpiklerim titremekte korkularımdan, düşersem yanarım.” Sagopa Kajmer, Düşersem Yanarım, 2008.

“Zincirler kalın, köpekler hazır/ Piyasayı git kan içine batır/ Gönlünün kahrını çekmesi acır/ Bu yalan dünyada kalır mı hatır?” Killa Hakan, Fuat, Massaka, Ayaz Kaplı, Nedir Dostum, Massaka’nın seslendirdiği sözler, 2012.

“Atılan ağlarla toplanan kafirler helak,/ Ruh ırmağı aşılır ve bütün kalelere zapt./ Çembere alınmıştır kanla ödetilecek/ Aznavurun gırtlağında bu kılıçlar güçlenecek.” Ceza, Massaka, Fuchs, Soğuk Mevsim, Fuchs’un seslendirdiği sözler, 2012.

“Benim caddem, mahallem barut; saçı gözü karalım/ Başı belalı, yumrukları bandajla sarılı yaralım, üzgün/ Dur iki dak’ka soluklan şurada, yaralını saralım düzgün, uf!/ Genelevi kerhanenin, Almanca adı var Puff!” Killa Hakan, Bakışır Gözler, 2014.

“Ben homofobiğim sanırım hâkim bey?/ …Rap’ten daha tehlikeli halk müziği/ Çünkü “yatırdım, yatırdım çam dibine, batırdım batırdım tam dibine” /Kimse de demiyo’ ki bu de ne lan i***?” Contra, Tehlikeli, 2015.

“Artık gerçeğin farkında herkes, kimse doymuyo' yerken/ Hayat en psycho mektep, yanacak kafan gençken/ Olacaklar hep elzem depresyon gettoya kısmet/ ve de kaygıya saplanmış her kesimi zorlayan üstelik yaşama sevincine el koyan denge…” Gazapizm, Heyecanı Yok, 2017.

“Ankara ayazı ruhumu keser/ Bi' cebimde yok kapital/ Bi' cebimde kenevir tohumu/ Ayrancı, Cebeci, Kennedy Yokuşu/ Kaybettim gene şu yolumu/ Kafam t**** gibi, karnımız aç!/ N'apsak şimdi? Süper marketten çalsak bi' şey/ Sosis ve salam! Yerim kafam düşer ot ister canım Polisten kaçın! Rap'in pavyonuna olurum Çubuklu Yaşar/ Manita tutulur bana, onu da öpemem lüzumsuz kaçar…” Ezhel, Şehrimin Tadı, 2017.

“Yeşili bol, hazırla otu, üst düzey prensiplerimin sonu/ Modern Thug nesil sökül hadi kulak tünel şoku/ Yok para sana **** ye hadi, hokus pokus!/ Zor **** tabi almak boru.” Khontkar, Meth; Para Vermem, 2018.

“Sen bana sormadan burada ne b** yiyo’n lan?/ Sormadan düştün, şimdi çıkamıyo’n da/ Sormadan kendini ilan ettin kral, lan!/ Sokak, soru olmaz alır canını bi’ anda (brr)/ Dağılır suratın bi’ anda, cesedin kalıyo' bi’ yanda/ Yavaşça geçiyo' siyahtan, beyaza ruhunu çıkarır sigara!” Khontkar, Kime Ne, 2018.

“Buzlarımı eritir/ Rap’in dirisi, irisi/ İkimiz en iyi bitirim/ Chris Paul’la sakal gibi çok roket bi’ ikili/ Özdere’den Dikili sound check, bir-iki, bir-iki”.

“Beyaz anneannem gibidir/ O da benle hemfikir/ Barfiks s**e çekilir! (S**!)”  Ben Fero, Mahallemiz Esmer, 2018.

“Çığır bi’ türkü derdo/ Üşüyen manitaya ver mont!/ Ben kutup ayısı, sen fok/ Ben bi’ çıkardım sen şok!” Ben Fero, Kimlerdensin, 2018.

“Dedirtmeden bırakırım Kel Fero bunadı!” Ben Fero, 3 2 1, 2018.

“Çek bi’ duman bana dön bunu her tadan aklını kaybedecek/ Harmanım, içmedim on gündür bu durum beni mahvedecek/ Senin her türün ayrı bir zevk, Mary Jane, Mary Jane, Mary Jane/ Seni istiyorum yanımda her gün, bu durum beni mahvedecek” Burry Soprano, Khontkar; Mary Jane, Burry Soprano’nun seslendirdiği sözler, 2018.

“Yanımda gezdiririm onu kesin/ Derin derin derin mevzular açtırır bana yeşil (Kes)/ Mary Mary Mary, o benimle yatar her gün çünkü eşim! (Wifey!)/ Böyle bi’ s******* yoksa, üzgünüm çünkü o bambaşka bi’şey” Burry Soprano, Khontkar, Mary Jane, Khontkar'ın seslendirdiği sözler, 2018.

“Beni yaralayamaz/ Hakkımda atılan iddialar/ Israrla sadık kal yapılan plana/ Hayallerin varsa satın al takılma fiyata /Marka marka peşinde yüzlerce pirana” Şehinşah, Pirana, 2019.

“Hava kapalı/ ama akalım/ tabi radyomuzda yine Demet Akalın/ bi’ kez olsun bizi çalmadın adamım!” Ben Fero, Demet Akalın, 2019.

Elbette bu alıntıları yaparken, Türkiye’de edebiyattan başlayarak sanatın her alanına yayılan uyuşturucu meselesinin sosyolojik kısmına hiç girmeden, dünyadaki örneklerin bizimkilere göre, misal; Tupac’in rakiplerine dakikalarca küfrettiği şarkı sözlerinden çok daha naif bulduğumu belirtmek isterim. Türkçe Rap’teki cinsiyetçi ifadeler ise nedense pek bir kimsenin kulağını tırmalamıyor gibi. (Kanadalı komedyen Jon Lajoie’nin ‘Seksist değilim, çünkü bu bir rap şarkısı’ sözlerini içeren Show Me Your Genitals hicvi)

UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANILMASINI KOLAYLAŞTIRMA SUÇU

Nihayet, Pucca’nın aldığı cezaya gözyaşlarıyla sitem ettiği videoyla bir kez daha gündeme gelen TCK m. 190’da hükmolunan “Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma” başlıklı suça gelecek olunursa;

Kanun maddesinin ilk bendi; uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırmanın suç teşkil ettiği fiilleri üç bentle sıralamış; buna göre “… a) Özel yer, donanım veya malzeme sağlayan, b) Kullananların yakalanmalarını zorlaştıracak önlemler alan, c) Kullanma yöntemleri konusunda başkalarına bilgi veren, Kişi, “beş yıldan on” yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” Hükmolunmuştur.

Kanun maddesinin çok sayıda Türkçe Rapçinin başını ağrıtan ikinci bendi ise “Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını alenen özendiren veya bu nitelikte yayın yapan kişi, (Değişik ibare: 6545 - 18.6.2014 / m.67) “beş yıldan on” yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” hükmolunmuştur.

Buna göre suçun oluşması için iki kriter mevcuttur; “alenen özendirme” veya “bu nitelikta yayın yapma”.

Kanun maddesinin lafzından yola çıkarak Türkçe Rap icracılarının bu suçu işlemeleri için “alenen özendirme niteliğinde yayın yapmaları” gerekmektedir.

Buradan yola çıkarak; “Esrar’ın da etkisiyle ışık daha parlak/ Çekilir nefesler/ karanlıkta yolum yönüm yıldızlar ve sesler” cümlesinin sanatçının cezalandırılması için yeterli olmadığı kanaatindeyim. Kaldı ki sorulması gereken bir soru da ‘Sanatçının eserinde bahsettikleri, kendi kişiliğini mi, yoksa hayali bir karakterin davranış ve sözlerini mi oluşturmaktadır?’ olmalı. Yine bir hukukçu olarak bu satırları yazmayı abeste iştigal bulmakla, böyle yorumlanacak olursa her gün bir yenisini izlediğimiz mafya dizileri her yeni bölümlerinde 'Suçu ve Suçluyu Övme' suçunu oluşturmayacak mıdır?

Kısaca, sanatçı canlı yayınlanan bir televizyon programında açıkça “Programın sonuna gelmişken, buradan tüm genç dinleyicileri uyuşturucu madde kullanmaya davet ediyorum” gibi korkunç bir çıkışta bulunmadıkça, TCK m. 190/2’de hükmolunan suçun oluşmayacağı açıktır ve Türkçe Rap’in sözlerindeki değişim yargı merciinin değil, dinleyici tartışmalarının konusu olarak kalmalıdır.

NORM ENDER'İN GELİYORUM DİYEN DISS'İ

…ve elbette en güncel gelişme olarak Norm Ender’in Ezhel, Ben Fero, Khontkar ve Burry Soprano gibi yükselişteki isimlere ağır eleştiriler içeren ‘Mekânın Sahibi’ teklisinden söz etmeden olmaz. Özellikle Norm Ender’in, bir deyişle eski usül teknikle hazırladığı parçanın YouTube’da Ezhel’in (Mekânın Sahibi’nden bir gün sonra yayınlanan) “Lolo”sunu geride bırakması beklenmedik bir gelişmeydi.

Son olarak, değişen Türkçe Rap’in Ceza Mahkemesi hakimleri tarafından değil, Norm Ender tarafından yargılanması bittabi… futbol takımlarının maçlarından sonra birbirimize küfretmek yerine, iki rapçinin atışmasıyla ilgili espriler yapmak gibi… daha eğlenceli.