Hogir Berbir: Kürt Edebiyatçılar Derneği bir çatı olacak
Kürt Edebiyatçılar Derneği Eşbaşkanı Hogir Berbir, derneğin asimilasyon politikalarına karşı çıkacağını belirterek, bölgede konuşulan diğer dillerin gelişmesi için de çalışmalar yürüteceğini söyledi.
DİYARBAKIR - Kürt Edebiyatçılar Derneği, yazarların ve birçok kurum temsilcisinin katılımıyla açıldı. 14 Şubat Dünya Öykü Günü’nde açılan dernek, Kürt yazarlarını bir çatı altında toplamayı hedefliyor. Derneğin eşbaşkanlığını Hogir Berbir ile Sultan Yaray birlikte yürütecek.
Açılıştan sonra Hogir Berbir ile hem dernek hem de kendisinin dile ve edebiyata ilgisi hakkında konuşma fırsatı bulduk.
Mardin Derikli olan Berbir, kimi nedenlerden dolayı başladığı ortaokulu bitirememiş. Askerdeki ağabeyine yazdığı mektubun sonuna iki satır Kürtçe yazınca, Kürtçenin devlet nezdindeki yasağının nasıl bir şey olduğunu anlamış. Ağabeyinin telefondaki sesinden dayak yediğini, ceza aldığını anlamışlar.
Kürtçeye ve Kürtçe edebiyata ilgisi ise 10 yıl yattığı cezaevinde ortaya çıkmış. Cezaevinde okumaya ve yazmaya yönelen Berbir, bir süre sonra Kürtçe kitaplar okumayı tercih etmeye başlamış. 2000 yılından sonra ise Kürtçe yazmaya karar vermiş.
Cezaevinden çıktıktan sonra da yazmaya devam eden Berbir, bir dönem Diyarbakır Kürt Enstitüsü’nde çalışmalarını sürdürdü. Bu arada yazdıkları çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlanır, kitapları çeşitli yayınevlerinde basıldı.
Kürt Enstitüsü’nden sonra Kürt Yazarlar Derneği’ne geçen Berbir, dernek KHK ile kapatılıncaya kadar yönetim kurulunda yer alır.
DERNEĞİN İSİM KRİZİ
Kürt Yazarlar Derneği KHK ile kapatılmıştı. Kürt Edebiyatçılar Derneği’ni kurarken Berbir ile arkadaşları ne gibi zorluklarla karşılaşmışlardı acaba? Berbir, “Kürt Yazarlar Derneği KHK ile kapatıldıktan sonra, Kürt yazarlar açısından büyük bir boşluk oluştu. Bazı kesimlerin arayışları oldu, çeşitli okuma grupları kuruldu ama yazar ve edebiyatçılar için bu çalışmalar bir çatı olamadı” diyor.
7 arkadaş bir araya gelerek tekrar Kürt Yazarlar Derneği’ni kurma girişimleri oluyor. Dernek tüzüğünü hazırlayıp resmi evrakları tamamladıktan sonra başvuru yapıyorlar. Kürt Yazarlar Derneği ismi daha önceki dernekle aynı ismi taşıdığı için, kabul edilmiyor. Bunun üzerine Kürt Yazarlar Birliği ismini tercih ediyorlar ancak bu sefer Birlik kelimesi örgütlülüğü çağrıştırdığı için kabul görmemiş.
Berbir, “En son Kürt Edebiyatçılar Derneği ismi ile karar kılıp başvurumuzu yaptık. Derneğin kurucu ve yönetim kurulu olarak dernek ismine pek fazla takılmadık, ama böyle bir süreçten geçtik” diyerek isim krizini nasıl aştıklarını anlatıyor.
DERNEK DİĞER DİLLERİ DE SAHİPLENECEK
“Kürt Edebiyatçılar Derneği’nin öncelikli hedefleri nedir? Dernek, Kürt diline ve edebiyatına nasıl katkılar sunacak?” sorularımızı ise şöyle cevaplıyor Berbir:
“Dernek, edebiyat alanında eser veren kişileri bir araya getirmek, ortak çalışmalar gerçekleştirmek ve mesleki dayanışmayı sağlamak amacıyla kurulmuştur. Dernek, üye yazarların her türlü sosyal, mesleki ve hukuki haklarını korumayı ve geliştirmeyi amaçlar. Yine dernek bölgede halkın kullandığı Kürtçe’nin yanı sıra Türkçe, Arapça, Süryanice ve Ermenice’nin yazınsal ve görsel alanda edebiyatın geliştirilmesi için çalışmalar planlar ve uygular. Buna bağlı olarak anadilde eğitim ilkesiyle üye yazarlara gereken çalışmaları yapmak için planlamalar yapar ve gereken katkıyı sağlar. Düşünce, ifade ve anlatım özgürlüğü ilkesiyle yazarlara yapacakları çalışmalara destek sunacak. Evrensel insan haklarını, ortak medeni değerleri, demokrasiyi, sınırlar ötesi sanatçı dayanışmasını ve savaşa karşı her koşulda barışı savunacak. Bu amaç doğrultusunda hareket edecek, gereken katkıları sunacak.”
ASİMİLASYONA KARŞI ÖRGÜTLÜ MÜCADELE
Kürt dili ve edebiyatının gelişmesinin önündeki engeller için, “Resmi düzenin asimilasyon politikasının her adımını engelin bir tarafı olarak görmek gerekir. Diğer tarafta ise yazarlar ve edebiyatçılar açısından bir çatının olmaması, örgütsüz hareket etmek ve yapılan çalışmaları işlevsellik kazanmasındaki yetersizliktir” diyor Hogir Berbir.
Kürtçenin ve Kürtçe edebiyatın önündeki engellerin kaldırılması için Kürt Edebiyatçılar Derneği’nin çalışmalar yürüteceğini belirten Berbir, şunları söyledi:
“Kürt Edebiyatçılar Derneği olarak, birliği, beraberliği ve örgütlülüğü esas alarak, zaman zaman çeşitli çalışmalar yaparak, yazar ve okuyucuları bir araya getirerek, gündelik yaşam dilini kullanarak ve yayarak bu engelleri aşmaya çalışacağız. Salt edebiyat ürünü yetmiyor, yazıya dökülen dili asimilasyon politikasına karşı savunmak, geliştirmek ve yaymak ile engelleri, sorunları aşmayı başarabiliriz.”