Bakanlıktan sanatçılara: Sizi bir şekilde atacağız, boşa uğraşmayın

ANKARA - Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Devlet Tiyatroları, Devlet Opera ve Balesi ile Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’nde çalışan 350’den fazla sanatçı ve teknik çalışanın sözleşmeleri hiçbir gerekçe gösterilmeden ocak ayında yenilenmedi ve sanatçılar pandeminin hemen öncesinde işsiz kaldı. Bakanlığın uygulamasına karşı yürütmeyi durdurma ve işlemin iptali için dava açan sanatçılar, mahkemelerin bu yönde verdiği kararlara rağmen görevlerine başlatılmadı. Yürütmeyi durdurma kararının ardından bazı sanatçılara da bir aylık sözleşme imzalatılmaya çalışıldı.

Mahkeme kararlarının hiçbir şarta bağlı olmaksızın yerine getirilmesini talep eden Kültür Sanat ve Turizm Emekçileri Sendikası (Kültür Sanat-Sen) Başkanı Hülya Eryetli, “Bu insanlar çok mağdur. Pandemi sürecinde de bu insanlar aç kaldı, işsiz kaldı ve parasız kaldı” dedi. Mahkeme kararlarının uygulanmaması nedeniyle sanatçıların mağdur edildiğini ifade ederek konuyu Meclis gündemine taşıyan CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi ise, “Kültür ve Turizm Bakanlığının bir an önce mahkeme kararına uyması çağrısında bulunuyorum” diye konuştu.

‘KAZANIP İŞE DÖNSENİZ BİLE SİZİ İŞTEN ATACAĞIZ’

Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı kuruluşlarda çalıştıkları sırada sözleşmeleri yenilenmeyerek işsizlikle karşı karşıya kalan, aralarında tiyatro oyuncularının da olduğu 350’nin üzerinde kişi Covid-19 sürecinde zor günler yaşadı. Sözleşmelerin yenilenmemesinin ardından yargıya başvuran sanatçılar idarenin işlemine karşı yürütmeyi durdurma kararları almalarına rağmen ya işe geri alınmadı ya da bir aylık geçici sözleşmeler yapılarak yeniden işsiz kaldı.

Mahkeme kararlarının hiçbir kayda ve şarta bağlı olmaksızın yerine getirilmesi gerektiğini belirten Kültür Sanat-Sen Başkanı Hülya Eryetli, “Yürütmeyi durdurma kararı çıktıktan sonra bakanlık bunu uygulamaktan imtina ediyor ya da bir aylık sözleşmeler yapıyor. Hatta, ‘Siz mahkemeyi kazanıp işe dönseniz bile biz sizi bir şekilde işten atacağız, hiç boşuna uğraşmayın’ söylemlerini dile getiriyorlar. Bu hem hukuk bilmezlik hem vicdansızlıktır. Devleti yöneten idari kadroların böyle bir şey yapma lüksü yok” dedi.

‘SİZİN TAKDİR YETKİNİZ VAR AMA BU SONSUZ DEĞİL’

Pandeminin hemen öncesinde gerçekleşen işlemden sanatçıların olumsuz etkilendiğini ifade eden Eryetli, “Bu uygulama hukuktan ne kadar uzaklaştığımızın göstergesi. Devlet hukuk kararlarını uygulamazsa vatandaş ne yapsın?” diye konuştu.

Yürütmeyi durdurma ve iptal davası devam eden sanatçıların olduğunu söyleyen Eryetli, yürütmeyi durdurma kararı veren mahkemelerin kararlarının emsal niteliğinde olduğunu belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:

“Mahkemeye başvuran arkadaşlarımızın kararlarının çoğunluğu olumlu sonuçlanıyor. Çalışanların atılmasının hiçbir dayanağının olmadığını belirten mahkeme kararları var. İdarenin ‘ben istediğim zaman atarım’ düşüncesine mahkemeler içtihat kararı gibi yazılar yazmış. Kanunu ve hukuksal başıboşluğu önleyecek ifadeler var. Mahkemeler idarelere, ‘Sizin takdir yetkiniz var ama bu sınırsız ve sonsuz değildir’ diye uyarı niteliğinde yanıtlar verdi. Olumsuz sonuçlanan kararlarda ise hiçbir gerekçe yok. 'Hukuka uyarlılık bulunmamaktadır' diye geçiştiriyor. Bu sözleşme sistemi yeni istihdam modeli olduğu için bu davalar çok önemli. Bu kadar keyfiyetle idareler davranacaksa, istediğini istediği zaman alıp beğenmediğini de kulağından tutup atabileceği anlamına geliyor ve burada liyakatin önemi ortadan kalkıyor.”

‘BAKANLIK MAHKEME KARARLARINA KARŞI GELİYOR’

Sanatçıların mahkeme tarafından verilen geri dönüş kararlarına rağmen haklarının verilmemesini Meclis gündemine taşıyan CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, “Yaşanan hukuksuzluklar ile ilgili dava açan kültür sanat emekçilerinin bir kısmı yürütmeyi durdurma kararı alarak işe dönmeye hak kazandılar. Ancak sanat kurumlarının başındaki yöneticiler mahkeme kararlarını uygulamamaya çalışmakta, hakları olan yıllık sözleşmeler yerine aylık ya da 6 aylık sözleşme yapılmaktadır. Bu hukuksuzluğa son verin” çağrısı yaptı.

Ocak ayında sözleşmesi yenilenmeyerek işten atılan Devlet Tiyatrosu’nda 8 yıldır çalışan Lütfü Subaşıgülle’nin mahkemeye başvurarak yürütmeyi durdurma kararı aldığını belirten İlgezdi, “Devlet Tiyatrosu ise yıllık sözleşme yerine aylık sözleşme yaptı ve 1 ay sonra Subaşıgülle’yi tekrar işten çıkardı. Bakanlık ve bağlı kurumlar mahkeme kararlarına karşı geliyor. Yıllarca kurumlarına emek vermiş sanatçıları, çalışanları işten atarak neyi amaçlıyorlar” diye konuştu.

YANIT BEKLEYEN SORULAR

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren İlgezdi şu soruların yanıtlanmasını istedi:

• Ocak 2020 tarihinden günümüze Bakanlığınız, bağlı ve ilgili kuruluşlarınızda sözleşmeli kaç personelin sözleşmeleri iptal edilmiştir?
• Sözleşmeleri iptal edilen kaç çalışana başvurdukları mahkemelerce yürütmeyi durdurma kararı verilmiştir?
• Sözleşmeleri iptal edilen kaç çalışana başvurdukları mahkemelerce işe iade kararı verilmiştir?
• Yürütmeyi durdurma kararı verilen kaç çalışana yıllık, kaç çalışana altı aylık, kaç çalışana ise aylık sözleşme imzalanmıştır?
• İşe iade kararı verilen kaç çalışana yıllık, kaç çalışana altı aylık, kaç çalışana ise aylık sözleşme imzalanmıştır?
• Yıllık sözleşme imzalanmak yerine 6 aylık ya da aylık sözleşme imzalanmasının gerekçesi nedir?
• Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği güvenlik soruşturması gerekçesi ile sözleşmesi iptal edilen ve mahkeme kararı ile işe iade edilen çalışanlarınızı işten çıkaran yöneticileriniz hakkında idari bir soruşturma yapılmış mıdır?