DUVAR - Kıbrıs’ın kuzeyinde son yıllarda gündemde olan ifade özgürlüğü tartışmaları yeniden alevleniyor. Geçtiğimiz günlerde güvenoyu alan yeni üçlü Ulusal Birlik Partisi (UBP) – Demokrat Parti (DP) – Yeniden Doğuş Partisi (YDP) koalisyon hükümetinin gündeme getirip yasallaştırdığı yeni bir kanun Kıbrıs’ta tepkilere neden oldu. 

“Ceza (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.No:19/1/2022)” Cumhuriyet Meclisi İçtüzüğünün 85’inci maddesi gereğince Resmi Gazete’de yayımlandı. Yeni yasanın gerekçe bölümünde “günümüzde bilişim sistemlerinin hayatımızın her alanına girmesi sonucunda medyan gelen durdurulamaz teknolojik eylemler, iş ve sosyal hayatlardaki ifşalarla ilgili suç ve ceza kavramalarının günümüze uygun olarak yeniden tanımlanmasını gerekli kılmaktadır” denildi. 

'KÜÇÜK DÜŞÜRMEYİ AMAÇLAYAN NİYET' SUÇU

Söz konusu yeni kanunun 4 (1) (b) ve (c) bentlerinde “Cumhurbaşkanına ve/veya Yasa ile kurulmuş Devlete karşı, nefret uyandırmayı ve/veya hoşnutsuzluk ve/veya soğukluk yaratılmasını kışkırtmayı ve/veya Cumhurbaşkanı ile Devleti aşağılamayı ve/veya küçük düşürmeyi ve/veya alay konusu yapmayı; veya KKTC hükümetini ve/veya hükümet üyelerini ve/veya Devletin adalet ve/veya yardı yönetimini aşağılamayı ve/veya küçük düşürmeyi amaçlayan bir niyet” ifadelerine yer verildi. 

Yeni kanun uyarınca suç unsuru taşıdığı düşünülen iletiyi “herhangi bir yöntemle yayımlayan ve/veya bilişim sistemleri ve/veya kitle iletişim araçları kullanılarak oluşturulan he türlü iletiyi yayımlayan ve/veya tekrar yayımlayan herhangi bir kişi, hafif bir suç işlemiş olur”. Bu suç temelinde 12 aya kadar hapis cezası öngörülüyor. 

'FAŞİST ZİHNİYETİN ÜRÜNÜ'

Yeni yasa ile Cumhurbaşkanının sosyal medyada koruma zırhına kavuşması Kıbrıs’ın kuzeyinde tepkilere neden oldu. Yeni yasa Kıbrıs Türk toplumunda “Türkiye’de ne varsa burada olmaya başladı” yorumuna neden olurken, Kıbrıslı hukukçular yeni yasaya sert tepki gösterdi.

Kıbrıs Türk Basınına göre, Kuzey Kıbrıs'taki Barolar Birliği Başkanı Hasan Esendağlı, “tasarıyı hazırlayanların faşist ve gerici olduğunu” ifade ederek “Biz, düşünce ve ifadeye yönelik ceza öngören tüm maddelerin yasalardan temizlenmesini beklerken; 2022 yılının mayıs ayında KKTC Meclisi’ne gönderilen tasarıya bak sen! Aldığınız örnekler sorunlu. Hiç uzatmayalım. Bunu yazan da geçiren de uygulayan da faşisttir, gericidir, korkaktır!” ifadelerini kullandı.

PARTİ BAŞKANI YARGILANIYOR

Kıbrıs’ın kuzeyinde ifade özgürlüğü bir parti liderine Cumhurbaşkanına hakaret iddiası temelinde dava okunduğu bir sürece denk geldi. 

‘Bugün Kıbrıs’ta yer alan yeni bir habere göre, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın “Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği” gerekçesiyle yaptığı şikâyet üzerine, geçtiğimiz haftalarda polise ifade veren Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) Genel Başkanı Mine Atlı teminat gerekçesi ile mahkemeye çıkarılıyor.

Kuzey Kıbrıs’ın tek kadın parti lideri Atlı yeni gelişmeyle ilgili olarak sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, polisin kendisine dava okuyacağı ve teminata bağlanacağını duyurdu.

Atlı konuyla ilgili olarak “Faşist bir ülkede yaşamak ne demek iliklerimize kadar hissediyoruz. Günlük davalarımı yapmak üzere mahkemeye giderken polisten öğreniyorum ki bana dava okunacak ve teminat isteyecekler. Teminatın amacı insanların yargılanmadan kaçmamasını sağlamak. Korkmayın da ben bir yere gitmiyorum” açıklamasında bulundu. 

Cumhurbaşkanı Tatar geçtiğimiz dönemde Atlı’nın yanı sıra başka muhaliflerle de sosyal medya ortamında karşı karşıya gelmiş, Cumhurbaşkanlığının girişimleri neticesinde Sol Hareket’ten Abdullah Korkmazhan benzer bir durumla karşılaşmıştı.