(20-26 Mart haftası) 

PAZARTESİ

*Peru Ulusal Polisi’nin sekiz generali, 7 Aralık 2022’den bu yana devam eden protesto gösterilerinde 66 kişinin ölümü ve 2000’e yakın kişinin yaralanması nedeniyle görevden alındı.

* Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, Meksika’nın dördüncü büyük Karteli olan Clan del Golfo ile yapılması planlanan barış görüşmelerinin askıya alındığını açıkladı.

* Kolombiya’nın Atlántico eyaletinin başkenti Barranquilla’da bir açık hava partisinde çıkan silahlı çatışmada beş kişi öldü, 14 kişi de yaralandı.

* Kolombiya’nın Chocó eyaletinde askeri bir helikopter düştü. Kazada dört asker hayatını kaybetti.

* Şili ordusu, Şili-Bolivya sınırında iki kamyonun içinde saklanmış 136 tüfeğe el koydu.

* Dominik Cumhuriyeti Başsavcılığı, 2012-2020 yılları arasında Devlet Başkanlığı yapmış olan Danilo Medina döneminin üç bakanının, 350 milyon dolarlık yolsuzluğa karışmaları nedeniyle tutuklandığını açıkladı.

* Brezilya Devlet Başkanı Luis Lula da Silva, ülkenin yoksul ve izole bölgelerinde bakım sağlamak için “Daha Fazla Doktor” adlı bir program başlattıklarını açıkladı.

* Meksika’nın Moreles eyaletinde bir havai fişek atölyesindeki patlama sonucu yedi kişi öldü, 15 kişi de yaralandı.

* Meksikalı aktör, yönetmen ve senarist Alfredo“Pelón” Solares, 88 yaşında hayatını kaybetti. Solares, 200’e yakın filmde rol almış Ariel ödülü sahibiydi.

SALI

* Meksika’nın en büyük ikinci Karteli olan Jalisco Nueva Generación Cartel’e ait bir konvoy, Michoacán Eyalet Asayiş Bakanlığı binasına silahlı saldırı düzenledikten sonra, Gallineros ve Huetamo kasabalarını ele geçirdi. Kasabalarda Ulusal Muhafızlar’la Kartel üyeleri arasında sert çatışmalar meydana geldi.

* Meksika’nın Guanajuato eyaletine bağlı Celaya kentinde polisle çatışmaya giren beş kişi öldürüldü.

* Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador, yaptığı bir konuşmada “ABD, kendini hâlâ dünyanın hakimi sanıyor ama artık öyle değil” dedi.

* Kolombiya Başsavcılığı, Devlet Başkanı Gustavo Petro’nun oğlu Nicolás Petro hakkında, kara para aklama suçlamasıyla soruşturma başlattı.

* Brezilya Dışişleri Bakanı Mauro Vieira ve Venezuela Dışişleri Bakanı Yván Gil, iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi konusunu görüşmek üzere telekonferans üzerinden bir araya geldi.

* Venezuela Parlamentosu, yolsuzluk iddiasıyla tutuklanan milletvekili Hugbel Roa’nın dokunulmazlığını kaldırdı.

* Peru’nun Chanchamayo eyaletine bağlı San Rámon kentinde oynanan bir futbol karşılaşmasında, seyircilerden biri sahaya inip hakemi palayla kovalamaya başladı. Saldırgan güvenlik güçlerince etkisiz hale getirildi.

* Dominik Kurtuluş Partisi üyelerinin başkent Santo Domingo’da düzenledikleri protestolar sırasında Adalet Sarayı binası hasar aldı. Merkez sol’da yer alan parti, ülkede yürütülen yolsuzluk soruşturmalarının yalan üzerine kurulu olduğunu iddia ediyor.

* Haiti ordusu, tüm gücüyle organize suç örgütleriyle savaşma kararı aldığını açıkladı.

* Kosta Rika’nın Pasifik kıyısında 5,6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.

* Şili’nin orta kesiminde 5,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.

* Hollanda’nın sömürge ülkesi Aruba’da, Hollanda Kralı Willem Alexander liderliğinde “Gelişmekte Olan Küçük Ada Devletleri” toplantısı gerçekleşti. Söz konusu toplantıda ana konu iklim değişikliği ve yarattığı sorunlar ve çözüm önerileri oldu.

* Kolombiyalı yönetmen, senarist ve yapımcı Ana Karine Piñeres Angarita, 49 yaşında hayatını kaybetti.

ÇARŞAMBA

* Brezilya Federal Polisi, ülkede çeşitli kurumsal yetkililere suikast düzenlemeyi planlayan organize suç örgütü First Command of Capital’e baskın düzenleyerek 11 kişiyi tutukladı, 33 kişi içinde yakalama kararı çıkardı.

* Peru’da hükümet karşıtı gösteriler sırasında bir genç, polisin ateşi sonucu hayatını kaybetti. Bu ölümle beraber, 7 Aralık 2022’den bu yana süren protestolarda hayatını kaybeden kişi sayısı 67’ye yükseldi.

* Guatemala polisi, ABD tarafından aranan Pablo Tabares Martínez adlı Narkokriminal liderini yakaladığını açıkladı.

* Arjantin’de, Polis ve Kurumsal Baskıya Karşı Koordinatör adlı kurum, 2022 yılı içinde güvenlik güçlerinin ülkede 436 kişiyi öldürdüğünü açıkladı.

* Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro, ülkenin yeni Petrol Bakanı olarak Pedro Tellechea’yı atadı.

* Bolivya’da, eğitim için daha yüksek bütçe talebi ile, başkent La Paz’da öğretmenler gösteri düzenledi. Gösteri sırasında polisle yer yer şiddetli çatışmalar yaşandı.

* Arjantinli yönetmen, senarist ve yapımcı Raphael Filipelli, 84 yaşında hayatını kaybetti.

PERŞEMBE

* Meksika’da Guerrero Kamu Güvenliği Sekreterliği, 26-27 Eylül 2012’de ortadan kaybolan-kaybedilen 43 öğrencinin suçlusu olarak dokuz kamu güvenlik elemanının tutuklandığını açıkladı.

* Meksika’nın en büyük Karteli olan, kurucusu ve lideri Joaquín Archivaldo “El Chapo" Guzmán'ın emri altında hareket eden Sinaloa Karteli’nin yedi üst düzey üyesi Guatemala, Kolombiya ve Yunanistan’da yakalandı.

* Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, ikili ilişkileri geliştirmek adına, Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro’yla görüşmek için başkent Caracas’a gitti.

* Brezilya güvenlik güçleriyle Narkokriminal üyeleri arasında Río de Janeiro’da yaşanan çatışmada 11 kişi öldü, iki kişi ağır yaralandı.

* Brezilya’nın Goiás eyaletine bağlı Goiania kentinde birkaç evin üzerine küçük tip bir uçağın düşmesi üzerine iki kişi öldü, dört kişi ağır yaralandı.

* Nikaragua Ulusal Polisi, Río San Juan’a bağlı El Castillo kentindeki San Carlos-Boca de Sábalos otoyolu üzerinde Narkokriminal faaliyetler sonucu elde edilmiş 1 milyon dolara el koyduğunu açıkladı.

* Uruguay Devlet Başkanı Luis Lacalle Pou hükümetinin devreye soktuğu yeni emeklilik yasasını protesto için ülke sendikaları bir günlük genel grev ilan etmelerinin yanı sıra, ülke çapında sokak protestoları düzenledi.

* Arjantin’in Buenos Aires eyaleti Adalet ve Güvenlik Bakanı Marcello D’Alessandro, Arjantin Yüksek Adalet Divanı kararları üzerinde yasadışı baskı uygulamasının ardından, görevinden istifa etti.

* Arjantinli futbolcu Lionel Messi, Arjantin-Panama maçında attığı golle profesyonel futbol yaşamında 800. golüne ulaştı.

CUMA

* Kolombiya’nın Nariño kentine bağlı El Rosario kasabası kırsalında dört kişi, kimliği belirsiz kişilerce silahla vurularak öldürüldü.

* Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador, ABD madencilik şirketi Vulcan Materials’ın Meksika topraklarını yok ettiğini ve bu kıyımı önleyeceklerini açıkladı.

* Meksika hükümeti, 2036 Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapmak için resmi başvuruda bulundu.

* Venezuela İçişleri, Adalet ve Barış Bakanı Remigio Ceballos, “El Conejo” takma adlı ve ülkenin en çok aranan suçlusu olan Carlos Enrique Gómez Rodríquez’in güvenlik güçlerince öldürüldüğünü açıkladı.

* Peru Kadın Bakanı Nancy Tolentino’nun kadın cinayetlerine ilişkin olarak “kadınlar birlikte oldukları erkekleri iyi seçmeli, yoksa sonrası ölüm olabilir” sözleri, ülkedeki feminist gruplar tarafından sert şekilde eleştirildi.

* Şili futbol kulübü CD Cobresal’in Arjantinli kalecisi Leandro Requena, kaleden kaleye attığı 101 metre uzunluktaki şutuyla gol kaydederek, dünya futbol tarihine geçti.

CUMARTESİ

* Meksika’nın başkenti Ciudad de México kentinin savcılığı, kadın öğrencilere yönelik cinsel saldırıları takip etmek için özel bir birim kurma kararı aldı.

* Ekvador Cumhuriyeti’nin Napo eyaletine bağlı Tena kentinde bir yargıç; Çevre Bakanı Gustavo Manrique, Enerji Bakanı Fernando Saltos Alvite ve Enerji Düzenleme ve Kontrol Dairesi Başkanı’nın görevden alınmasına hükmetti. Söz konusu hüküm, yasa gereği 15 gün içinde hükümete bildirilmek zorunda.

* Saint Lucia Başbakanı Philip Joseph Pierre, Grenada’nın başkenti Saint Georges’e yaptığı resmi ziyarette, iki ülkenin güvenlik konusunda daha fazla işbirliği içinde olması gerektiğini ifade etti.

* İtalya hükümeti, İspanyol fethi öncesine ait 43 arkeolojik parçayı Meksika hükümetine iade etti.

* Hollanda’nın sömürge ülkesi Curacou, Ekonomik Kalkınma Bakanlığı’nın hazırladığı ve 2030 itibarı ile herkesin sağlıklı suya erişimini sağlayacak projesini Birleşmiş Milletler’in görüşüne sundu.

PAZAR

* Brezilya Devlet Başkanı Luiz Lula da Silva, bugün Çin’e yapacağı ziyareti sağlık sorunları nedeniyle iptal etti. Lula, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’e bir “barış kulübü” kurmayı teklif etmeyi planlıyordu.

* Brezilya Devlet eski Başkanı Dilma Rousseff; Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS grubuna bağlı Yeni Kalkınma Bankası’nın başkanlığına getirildi.

* Honduras hükümeti, Tayvan ile olan diplomatik ilişkilerini Çin’in baskısı sonucu noktalama kararı aldı ve gün içinde Çin’le diplomatik ilişkilerini başlattığını duyurdu.

* İngiltere’nin sömürge ülkesi Turks ve Caicos Adaları hükümeti; ödenmemiş faizlerin silinmesi, faiz ödemelerine bir yıl öteleme konulması ve faiz oranının yüzde 8,75’ten yüzde 6,79’a indirilmesini öneren yasa teklifini onayladı.

* Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı; Dünya Mutluluk Raporu’nu yayınladı. Söz konusu rapora göre dünyanın en mutlu 10 ülkesi sırasıyla; Finlandiya, Danimarka, İzlanda, İsrail, Hollanda, İsveç, Norveç, İsviçre, Lüksemburg ve Yeni Zelanda olurken, en mutsuz ülke Afganistan oldu. İspanyolca konuşan ülkeler içinde sırasıyla; Kosta Rika 23., Uruguay 28., İspanya 32., Şili 35., Meksika 36., Panama 38., Nikaragua 40., Guatemala 43., El Salvador 50. ve Arjantin de 52. oldu.

Nora 'Norita' Cortiñas’ın hikayesi:

ABD’nin “Cóndor Operasyonu”[*] çerçevesinde, 24 Mart 1976’da Arjantin’de bir askeri darbe gerçekleşir. Ülke, 30 Ekim 1983’e kadar diktatörlükle yönetilir. Sıradan bir ev kadını olan Nora’nın oğlu Gustavo, 15 Nisan 1977’de Buenos Aires eyaletine bağlı Castelar kentinde bulunan Ulusal Ekonomi Bakanlığı’nda çalışırken askerler tarafından gözaltına alınır ve sonrasında kaybedilir. O tarihten itibaren oğlunu arayan, onun akıbetini öğrenmeye çalışan acılı bir anne vardır karşımızda. Sonrasında Nora, tıpkı Maksim Gorki’nın “Ana” adlı romanında olduğu gibi, siyasal bir bilince sahip olur. O dünün sıradan ev kadını; eğitimli bir sosyal psikolog ve Buenos Aires Üniversitesi İktisadi Bilimler Fakültesi’nde profesör olur. Nora, insan hakları savunucusu “Norita”dır artık ve diktatörlüğe karşı verilen mücadelenin simge isimlerinden biri olmaya doğru yol alır. Kendisi gibi, evlatlarını kaybetmiş diğer annelerle bir araya gelir ve “Plaza de Mayo Mamis” (“Mayıs Meydanı Anneleri”)’nin kurucularından olur. Plaza de Mayo Anneleri, 12 Mayıs 1977 Perşembe gününden başlamak üzere, her hafta Perşembe günü, simgeleri haline gelen beyaz başörtüleriyle beraber, Plaza de Mayo meydanında toplanır. Onlara halk arasında “Perşembe Anneleri” denmeye başlar. Plaza de Mayo Anneleri, tüm dünyada ve özellikle de, tarihinde askeri diktatörlük yaşamış ülkelerde örnek olur. Ve örneğin, Türkiye’deki “Cumartesi Anneleri”nin varoluş temelini Plaza de Mayo (Perşembe) Anneleri oluşturur. Arjantin’de 7 yıl 7 ay süren ve yaklaşık 30.000 muhalifi katleden askeri diktatörlük, tarihin çöplüğünde yerini alırken; Nora “Norita” Morales de Cortiñas; 22 Mart 2023’te 93. yaşını kutladığının ertesi günü, 23 Mart 2023 Perşembe günü 2.385’inci kez Plaza de Mayo’da ön saflarda yerini almış şekilde mücadelesine devam ediyor.

[*]: Cóndor Operasyonu; ABD’li liberal ekonomist Milton Friedman’ın görüşlerini kendine kılavuz edinen “Chicago Okulu” tarafından planlanıp, CIA eliyle hayata geçirilen; 1 Nisan 1964 Brezilya darbesi ile başlayıp, 25 Şubat 1980 Surinam darbesine dek devam eden ve Latin Amerika’da (1964 Brezilya, 1971 Bolivya, 1973 Şili, 1973 Uruguay, 1976 Arjantin, 1980 Surinam) diktatörlüklerin askeri darbelerle iktidara getirilme projesinin adıdır. Gizliliği 2000 yılında kalkan proje, dönemin ABD Başkanı Bill Clinton tarafından kamu ile paylaşılmıştı.