(27 Mart - 2 Nisan 2023 haftası)

PAZARTESİ

*Guatemala’da, Movimiento Liberación de Popular (MLP) - [Halkların Kurtuluşu Hareketi], 25 Haziran 2023 seçimlerinde Devlet Başkanı adaylarının Maya kökenli Thelma Cabrera olduğunu 3 Ocak’ta açıklamıştı. 3 Şubat’ta ise, Guatemala Yüksek Seçim Mahkemesi, gerekçesini açıklamadan, Cabrera’nın adaylığının düşürüldüğünü bildirdi. MLP, bu kararı “alçakça bir savaş eylemi” olarak kınadı. O günden bu yana, ülkede Cabrera lehine protestolar devam ediyor. Bugün de, MLP’nin çağrısıyla ülkenin birçok yerinde üç günlük grev başladı.

*Meksika’da bir göçmen merkezinde çıkan yangında 39 kişi öldü. Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador, ölenler için adalet sözü verdi.

*Küba’da, yeni Ulusal Yasama Meclis’inin 470 milletvekilini seçmek için dün, 8 milyonu aşkın Kübalı oy kullandı ve 470 milletvekili (yüzde 56’sı kadın) bugünden itibaren 5 yıl sürecek olan görevlerine başladı.

*Peru’da, El Callao kentindeki DP World Limanı’nda narkotik ekiplerinin yaptığı operasyonda, seramikler arasında gizlenmiş kauçuk kaplar içinde 2.311 Kilo kokain ele geçirildi. Söz konusu kokainin Türkiye’de İstanbul’da bir limana gönderilmesi planlanıyordu. Ele geçirilen kokainin piyasa değeri 20 milyon dolar. Peru’dan Türkiye’ye kokain sevkiyatı, Kasım 2022’de Cengiz Güner adlı kişinin soya yağı içinde 1.500 Kilo kokain sevk etmeye çalışırken yakalanmasıyla da gündeme gelmişti.

*Ekvador Cumhuriyeti’nin başkenti Quito’da silahlı bir grup bir oto bayisine girerek 20 otomobil çaldı.

*Ekvador Cumhuriyeti’nin merkezinde yaşanan heyelan nedeniyle 27 kişi hayatını kaybetti.

*Kolombiya’nın doğusunda bulunan bir petrol boru hattına saldırı düzenlendi. Hükümet, kesin olmamakla beraber, saldırıyı Ejército de Liberación Nacional (ELN) - [Ulusal Kurtuluş Ordusu]’nun düzenlediğini düşündüklerini açıkladı.

*Kolombiyalı öykü ve roman yazarı Gabriel García Márquez (1927-2014), İspanyolca yazan dünyanın 21. yüzyılda en çok çevrilen yazarı ünvanını kazandı.

*27 Mart Dünya Tiyatro Günü, dünyanın hemen tüm ülkelerinde olduğu gibi Latin Amerika ülkelerinde de tiyatrocular ve tiyatro severler tarafından kutlandı.

SALI

*Peru Kongresi, seçimlerde hile yaptığı iddia edilen 17 milletvekili hakkında soruşturma başlattı.

*Ekvador Cumhuriyeti ve Hollanda narkotik birimleri, ortak bir operasyon sonucu, iki ülke arasında çiçek sevkiyatı görünümü altında uyuşturucu kaçakçılığı yapan bir çeteyi çökertti.

*Kolombiya Ulusal Polis Generali Henry Sanabria’nın, basına verdiği bir röportajda LGBTIQ üyelerine yönelik aşağılayıcı ifadeleri ve ek olarak, büyük operasyonlara çıkmadan önce, polislere şeytan çıkarma ayini yaptırdığını açıklaması, ülkede tepkilere neden oldu.

*Venezuela Başsavcılığı, hükümette, üst düzey görevde bulunan 23 kişi hakkında yolsuzluk soruşturması başlattı.

*Saint Kitts ve Nevis Adaları Sahil Güvenlik Komutanlığı, açık denizde 32 kişiyi taşıyan bir teknenin battığını ve 16 kişinin öldüğünü açıkladı.

*Arjantin’in Buenos Aires eyaletine bağlı Mar del Sud ile Centinela del Mar arasında bulunan bir plajda, başı kayıp bir ceset bulundu.

*Arjantin Sağlık Bakanlığı, ülkede dang humması nedeniyle beş kişinin öldüğünü ve 9.000’i aşkın vakaya rastlandığını açıkladı.

*Arjantinli futbolcu Lionel Messi, geçtiğimiz Perşembe günü Arjantin-Panama maçında attığı golle profesyonel futbol yaşamında 800. golüne ulaşmıştı. Şimdi de Arjantin Milli Takım formasıyla attığı 100. golüne ulaştı.

ÇARŞAMBA

*Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernández ile ABD Başkanı Joe Biden, Beyaz Saray’da bir araya geldi.

*Birleşmiş Milletler, Haiti’deki organize suç örgütlerinin yılın başından bu yana 530 kişinin ölümünden sorumlu olduğunu açıkladı.

*Kolombiya’nın Norte de Santander eyaletine bağlı Catatumbo kentinde bir askeri müfrezeye düzenlenen saldırıda dokuz asker öldü, sekiz asker ağır yaralandı. Saldırıyı üstlenen olmadı.

*Brezilya’nın Minas Gerais eyaletine bağlı Visconde do Río Branco kentinde 36 yaşında bir kadın, Narkokriminal üyelerine ait silah ve uyuşturucuyu yanlış yere koyduğu için, canlı canlı gömüldü. Olayı fark eden bir vatandaş, polisi arayınca kadın, gömüldüğü yerden ölmeden kurtarıldı.

*Şili Savcılığı, hükümet görevlilerine yönelik organize suç örgütlerinin tehditlerine karşı özel bir birim kurma kararı aldı.

*Paraguay’ın başkenti Asunción’a gelen CIA Müdür Yardımcısı David Cohen, burada Paraguay Ulusal İstihbarat Sekreterliği temsilcisi Esteban Aquino ile özel bir görüşme yaptı.

*Hollanda’nın sömürge ülkesi Aruba’nın Başbakanı Evelyn Wever Croes, Turizm ve Sağlık Bakanı Dangui Oduber’le birlikte ABD’ye giderek, yeni bir Aruba-ABD turizm rotası için anlaşma protokolü imzaladı.

PERŞEMBE

*Ekvador Cumhuriyeti’nde bir güvenlik görevlisinin üzerine kimliği belirsiz kişilerce patlayıcı bağlandı. Bir mücevher mağazası önünde durmak zorunda bırakılan görevliyi, olay yerine gelen Müdahale ve Kurtarma Grubu’na ait kolluk kuvvetleri kurtardı.

*Peru hükümeti, Kolombiya’daki büyükelçisini geri çekme kararı aldı. Kararın gerekçesi, Kolombiya hükümetinin Peru hükümetine yönelik eleştirel tutumu oldu.

*Kolombiya’nın Ultra Air havayolu şirketi, girdiği ekonomik darboğaz nedeniyle uçuşlarını askıya aldığını açıkladı.

*Arjantin Yüksek Adalet Divanı, Río Negro eyaletine bağlı Bariloche kentindeki Mapuche topluluğuna 180 hektarlık arazinin teslimini, Arjantin ordusunun itirazı üzerine askıya aldı.

*Nikaragua ve Rusya, barışçıl nükleer teknolojiler konusunda işbirliği anlaşması imzaladı.

*Brezilya Coğrafya ve İstatistik Enstitüsü, ülke sınırlarına dair bir araştırmanın sonucunda, 72.231 kilomertekare daha büyük olduklarını açıkladı. Böylece ülkenin resmi yüzölçümü 8.510.417.771 kilometrekare’ye çıkmış oldu.

*Brezilyalı roman yazarı Paulo Coelho, sosyal medya hesabından “Simyacı” romanını elinde tutan Türk bir çobanı paylaştı ve paylaşımının altına “bir Türk çobanı, Endülüslü bir çoban hakkında bir şeyler okuyor. Yeryüzünde her insanın kendisini bekleyen bir hazinesi vardır” yazdı.

*Şili’nin Cobquecura kentinde 6,4 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.

CUMA

*Brezilya hükümeti, 1 Nisan 1964 - 15 Mart 1985 arası yaşanan askeri diktatörlük döneminde Volkswagen şirketinin köle işçi çalıştırdığını ve bu nedenle şirkete dava açmayı planladığını açıkladı.

*Kolombiya petrol şirketi Ecopetrol, Santander kentindeki La Cira Infantas üretim sahasına kimliği belirsiz kişilerce saldırı düzenlendiğini açıkladı.

*Kolombiya hükümeti, Ejército de Liberación Nacional (ELN) - [Ulusal Kurtuluş Ordusu] ile barış görüşmelerinin kaldığı yerden bir an önce devam etmesini istediğini açıkladı.

*Arjantin’de yoksulluk oranının yüzde 39,2’ye ulaştığı açıklandı.

*Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te Ópera Periférica adlı bir opera grubunun “Barok Öfkesi” adlı erotik bir gösterimi halka açık alanda gerçekleştirmesinin ardından Müzeler Müdürü Victoria Otera görevinden istifa ettiğini açıkladı.

*Paraguay menşeli Tabesa tütün şirketi ABD tarafından yaptırım uygulanan şirketler listesine alındı.

*Peru Yüksek Mahkemesi, Devlet eski Başkanı Pedro Castillo’ya yönelik 36 aylık önleyici tutukluluğu onayladı.

*Hollanda’nın sömürge ülkesi Sint Maarten’de Maliye Bakanı Andwell Irion’un geçen yıla göre yüzde 602’lik artışla, kendisine 60.000 NAf (Hollanda Antilleri Guldeni) seyahat bütçesi çıkarması, ülkede tepkilere neden oldu.

CUMARTESİ

*Şili Devlet eski Başkanı Sebastian Piñera, insanlığa karşı suç işlediği iddiasıyla mahkeme tarafından ifade vermeye çağrıldı.

*Şili Sağlık Bakanlığı, kısa süre içinde ardı ardına 1.500 kadar deniz aslanının ölümüne kuş gribinin neden olduğunu tahmin ettiklerini açıkladı.

*Ekvador Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Juan Carlos Holguín “kişisel nedenler”den dolayı görevinden istifa etti.

*Brezilya Merkez Bankası, rezervlerindeki Yuan’ın Euro’yu geride bıraktığını açıkladı.

*Papa Francis, basına verdiği bir demeçte, başta Brezilya olmak üzere Latin Amerika ülkelerinde sağın tekrar başa geçme ihtimali karşısında ürküntü duyduğunu açıkladı.

*El Salvador Devlet Başkanı Naib Bukele, ülkedeki teknolojik yeniliklerle ilgili tüm vergileri kaldırmayı planladığını açıkladı.

*IMF, Arjantin ile yapılan anlaşmanın dördüncü revizyonu olan 5 milyar 400 milyon dolarlık taslağı onayladı.

PAZAR

*Panama hükümeti; Narkotrafik, kara para aklama ve kaçakçılık suçlarını önlemek adına yeni ve sert tedbirler alacağını açıkladı.

*Arjantin’de sahte bir operasyonla uyuşturucu kaçakçılarından 2 Kilo 350 gram kokain çalan dört polis üçer yıl hapis cezasına çarptırıldı.

*Meksika hükümeti, 2023 yılı için yüzde 3 büyüme hedeflediklerini açıkladı.

*Kolombiya hükümeti, ölümcül Nevado del Ruiz yanardağının sismik aktivitesinin yükselmesi nedeniyle, bölge için turuncu alarm verdi.

*Dominik Cumhuriyeti Ulusal Uyuşturucu Kontrol Müdürlüğü, Boca Chica kentinde düzenlediği bir operasyonda 2.188 paket kokain ele geçirdi.

*Grenada Eğitim Bakanlığı’nın aldığı karar doğrultusunda ülkedeki öğretmenler, Artırılmış Gerçeklik eğitimi almaya başladı.

*Saint Lucia hükümeti ada genelinde 22.000 sokak lambasının LED’le değiştirileceğini ve ek olarak 2.460 yeni LED sokak lambası daha kurulacağını açıkladı.

*Küresel Organize Suç Endeksi’nin 2022 yılı verilerine göre Latin Amerika ülkeleri içinde sırasıyla Kolombiya, Meksika ve Ekvador Cumhuriyeti, en yüksek suç oranına sahip ülkeler oldu. 

27 Mart’ın hikayesi:

Günümüzden 4.000 yıl önce…

Bugünkü Ukrayna’nın doğusu…

O dönem, burada yaşayan halkın yanına Kafkaslar’dan ve Sibirya’dan iki büyük halk daha gelir ve bu üç halk birleşerek “Yanmaya” adı verilen bir uygarlık, bir kültür oluştururlar. Ancak yaklaşık 1.000 yıl sonra henüz bilinmeyen bir nedenden ötürü bu halklar kuzeye, güneye, doğuya, batıya yani her yöne ayrılarak dağılırlar. Batı’ya doğru gidenlerin başladıkları uzun, zorlu ve kanlı yolculukları İ.Ö 2000’lerde Tuna’da noktalanır. Daha doğrusu bir kısmı burada kalırken bir diğer kısmı yollarına kaldıkları yerden devam ederek bugünkü Yunanistan’a gelirler. Tuna’da kalanlar Dorlar, Yunanistan’a inenler Akhalar’dır. Ama her iki halk da kendilerine “Hellenler” diyorlar. Nitekim, bugün Yunanistan’ın resmi adı “Helen Cumhuriyeti”dir. Bu halklar, sonradan Yunanca’ya dönüşecek olan bir dil kullanıyorlardı. Akhalar’ın geldiği bu yeni bölgedeki yerleşikler ise, kendilerine “Pelagslar”, “Karyalılar” ve “Lelaglar” diyen halklardan oluşuyordu. Ama tüm bu bölgelerin asıl merkezi Girit olduğundan, onların tümüne “Giritliler” denildi. Büyük bölümünü Akhalar’ın oluşturduğu bu Hellas kavimleri, Giritlilerin Minos Krallığı’nı yıkar ve bu yıkıntılar üzerine İ.Ö 1500’lerde kendi krallıkları olan Mykene’i kurarlar. Tam bu dönemde, Dorlar da Tuna’dan inmiş ve Akhalar’ın yanına gelmişlerdir. Akhalar öncülüğünde Mykene’i kuran Hellas kavimleri, yine Akhalar öncülüğünde İ.Ö 1195-1185 arasındaki 10 yıllık sürede Troya Savaşı’nı yapar ve bu savaşı kazanırlar. Troya Savaşı, kimi tarihçilere göre 1. Dünya Savaşı olarak kabul edilir. Sonraki 625 yıl ise, Antik Yunan’a doğru evrilecek olan bir süreçtir. Bugünkü anlamıyla tiyatronun tarihi serüveninde temel uğrak; Antik Yunan’da, mitoslardan Büyük Dionysos Şenlikleri’ne doğru yol alan dinsel ve kimi seküler ritüellerin tiyatroya (“tiyatro” kelimesi Yunanca “seyirlik yer” anlamına gelen “teatron”dan türemiştir) doğru evrilmesi sürecine dayanır. Ve Dionysos; bereket, gençlik, şarap ve tiyatro tanrısıdır. İ.Ö 560’ta iktidara gelen Peisistratos, İ.Ö 534’ün Mart sonunda Atina’da ilk tragedya yarışmasını düzenler. Yarışmayı Ahikeryalı [İkarya] Thespis kazanmıştır. Bu, bildiğimiz anlamda tiyatronun başlangıç tarihidir. Uluslararası Tiyatrolar Birliği’nin 1961 yılında aldığı bir kararla, yılın her 27 Mart günü, Dünya Tiyatro Günü olarak kutlanmaya başladı. Latin Amerika ülkeleri dahil, dünyanın hemen her yerinde tiyatrocular ve tiyatro severler tarafından kutlanan tiyatro sanatı, 2557 yaşında.