Lozan 'efsanesi'ne Şentop'tan tepki: Anlaşmada gizli hüküm olmaz
Özellikle iktidar seçmeni arasında yaygın bir söylem olan "Lozan Antlaşması'nın gizli maddeleri var" inancına TBMM Başkanı Şentop'tan açıklama geldi: Lüzumsuz bir tartışma.
DUVAR - Özellikle iktidara yakın seçmen tarafından çeşitli platformlarda sık sık gündeme getirilen "Lozan Antlaşması'nın gizli maddeleri var. Gizli maddeler nedeniyle Türkiye bor, doğal gaz gibi yeraltı kaynaklarını kullanamıyor. Lozan Antlaşması 100. yılını doldurunca bu maddelerin de hükmü kalkacak" şeklindeki şehir efsanesi TBMM Başkanı Mustafa Şentop'un da tepkisine neden oldu.
Meclis'te gazetecilere konuşan Şentop, meseleyi her şeyden önce 'espri' olarak ele aldığını belirterek şöyle dedi:
"İki şey önemli. Bir kere, Lozan Antlaşması süreli bir anlaşma değil. '100 yıl doldu bitecek' diye bir anlaşma değil. Çok taraflı bir anlaşma, birçok ülkenin dahil olduğu bir anlaşma. Bir kere süre meselesi söz konusu değil. Antlaşmada böyle bir şey yok. Söz konusu değil. 'Gizli madde' meselesi de hukukçular açısından tuhaf karşılanacak bir durum. Bir anlaşma yapıldığı zaman bu anlaşma, imzalayan ülkelerin parlamentolarına gelir, burada onaylanır. Gizli olan bir hüküm nasıl parlamentoda onaylanacak? Buna kim bakacak, değerlendirecek de onay verilecek. Gizli bir hüküm olamaz, uluslararası anlaşmalarda. Gizli hüküm denilen bir şey varsa; anlaşma değildir, o anlaşma metninden değildir zaten. Böyle bir şey yok. Süreli de değil, bir uluslararası anlaşmanın gizli maddesi de olamaz; Lozan'ın da yok."
Şentop, "Neden Lozan Antlaşması sık sık böyle tartışılıyor?" sorusuna ise "Böyle eksantrik tarih yorumları yapanlar var; biraz dikkat çekici, sıra dışı; ama bunun, özellikle hukukla ilgili bir olaysa söz konusu olan hukuki realiteden kopmaması lazım. Bir uluslararası anlaşma, bu kadar çok ülkenin hükümetlerinin imzaladığı, meclislerine giden, oralarda görüşülen bir anlaşmanın gizli maddesi nasıl olabilir? Gizli madde olduğu iddia edilen şeyler varsa da bunlar anlaşma değildir, anlaşma hükmü olamaz. Bu gayet lüzumsuz bir tartışma" diye yanıt verdi.
CİMER Hukuk Müşavirliği de geçen yıl Lozan'la ilgili sorulan gizli hüküm sorusuna "Lozan Barış Andlaşmasında gizli maddeler bulunmamakta olup, maden çıkartmamıza engel teşkil eden herhangi bir madde yer almamaktadır" diye yanıt vermişti. (HABER MERKEZİ)