Mahfi Eğilmez açıkladı: Banka faizi 1 yılda ne kadar kaybettiriyor?
"Türkiye'de paradan para kazanma dönemi bitti" diyen ekonomist Mahfi Eğilmez, bankaya yatırılan TL mevduatın bir yıllık reel faiz oranını hesapladı.
DUVAR - Banka mevduat faizlerinin enflasyon karşısında zarar ettiğine dikkat çeken Mahfi Eğilmez, sık sık uyarısını tekrarlıyor. "Türkiye'de paradan para kazanma dönemi bitti" diyen Eğilmez, geçtiğimiz günlerde ise yine mevduat faizleriyle ilgili, "Arkadaşlar biraz hesap öğrenin" diyerek banka faizlerinin enflasyon karşısında zarar ettirdiğine dikkat çekmişti.
Mahfi Eğilmez, birikimi olanlara yönelik kaleme aldığı yeni yazısında, tek tek reel faiz oranlarını hesaplayarak, banka mevduatlarının enflasyon karşında bir yılda nasıl kaybettirdiğini açıkladı.
Eğilmez'in yazısı şöyle:
"Bankaların mevduat sahiplerine verdiği faiz nominal faizdir. Nominal sözcüğü yazılı olan, görünen gibi anlamlara geliyor. Mevduat faizi dediğimizde bankaların mevduat için ödemeyi öngördüğü faizler anlaşılır. Bu şekilde elde edilen faiz bir gelir türü olduğu için elde edildiğinde gelir vergisine (stopaj) tabidir. 6 aya kadar vadeli hesaplarda gelir vergisi stopaj oranı yüzde 5, 6 ay ile 1 yıl arasındaki vadelerde yüzde 3’tür. Nominal faizden ele geçen getiriyi yani net nominal faizi hesaplamak için bu gelir vergisi stopajı tutarını düşmek gerekir. Mevduatın bir yıllığına yatırıldığını düşünürsek vade sonundaki net nominal faiz şöyle hesaplanır:
Net Nominal Faiz = Nominal Faiz – (Nominal Faiz x Gelir Vergisi Stopaj Oranı)
Bugünlerde bankaların verdiği faiz yüzde 42 dolayında bulunuyor. Buna göre:
Net Nominal Faiz = 0,42 – (0,42 x 0,03) = 0,4074 yani % 40,74 olarak bulunur.
Kişilerin, tasarruflarına yön verirken ya da bir yatırıma karar verirken bilmesi gereken önemli unsurların başında reel faiz gelir. Reel faiz, enflasyon etkisinden arındırılmış faizdir ve net nominal faizden, beklenen enflasyon düşülerek hesaplanır.
Beklenen enflasyon ile kastedilen, vade sonundaki enflasyon oranı için yapılan tahmindir. Beklenen enflasyon olarak eğer kendi tahminimize güveniyorsak onu, Merkez Bankası tahminine ya da Merkez Bankası’nın uyguladığı aylık anketlerde ortaya çıkan tahminlere göre hareket etmek istiyorsak onlardan birisini esas almamız gerekir.