Maraş’ta seçim: Gündem deprem, iktidara tepki sönük

Fatma Keber

MARAŞ - Maraş’ta depremin yaraları aradan geçen 3 aya rağmen sarılmış değil. Kentin birinci gündemi deprem. Türkiye, depremin hemen ardından seçim atmosferine girse de Maraş seçimlerden uzak bir görüntü sergiliyor.

Şehrin ana caddelerinde tek tük seçim afişleri yer alırken halkın gündelik sohbetlerinin ana konusunu seçimden daha çok deprem ve gelecek planları oluşturuyor.

SEÇİM ASIL GÜNDEM DEĞİL

Maraş merkezli depremlerde 50 bin 783 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı. Depremlerin ardından çok sayıda kişinin terk ettiği Maraş’a geri dönüşler başlamış durumda. Kentte hayat henüz ‘normale’ dönmüş değil.

AFAD çadır kentlerinin dışında mahallelerdeki boş arazilerde, parklarda Maraşlıların dayanışma ağlarıyla kurduğu çadır alanları var. Çadırlarda ve konteynerlerde kalanların bir kısmının evi komple yıkılırken, kimisinin de ağır ve orta hasarlı. Çadırlarda kalanlar arasında enkazdan saatler sonra çıkarılanlar da var.

Dolayısıyla, 31 Mart 2019’deki seçimlerde 750 bin civarında seçmeni bulunan ve 624 bin 585 bin kişinin oy kullandığı kentte seçimler, ana gündemi oluşturmuyor. Üstelik depremle birlikte kenti terk edenlerin seçimde dönüp oy kullanıp kullanmayacakları da belli değil.

DEPREMİN İLK GÜNLERİ İKTİDARA OLUŞAN TEPKİ DİNMİŞ DURUMDA

2018 seçimlerinde 8 milletvekilli olan Maraş’ta; MHP ve AK Parti’den oluşan Cumhur İttifakı, yedisi AK Parti, biri MHP olmak üzere sekiz vekil çıkardı. CHP, İYİ Parti, SP’den oluşan Millet İttifakı vekil çıkaramadı. Depremin etkilediği diğer illerde olduğu gibi Maraş’ta da depremin ilk günlerinde iktidara yönelik bir tepki vardı ancak şu an söz konusu tepkiler dinmiş görünüyor.

‘ÇADIR KENTLERE YARDIMLAR VERİLİYOR AMA MAHALLE ARASINDA HİÇ GİRİLMİYOR’

Şehir merkezinde gezerken sohbet ettiğimiz pek çok kişi, seçime dair konuşmaktan kaçındı. Ortak söylem, “Bizim gündemimizde seçim yok. Herkes kendi derdi ile ilgileniyor. Evinde, iş yerinde sıkıntıları gidermeye çalışıyor” şeklinde oluyor.

Çadırlarda ve konteynerlerde kalan depremzedeler ise evlerin çok kısa sürede yapılacağını düşünüyor. Depremzedelerden biri deprem konutları için “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bitirir” diyerek oyunu Erdoğan’a vereceğini söylüyor.

Ev yemekleri satan bir dükkanı olan depremzede bir kadın ise depremin ilk zamanlarında sorunlar yaşadıklarını belirterek bu sorunların nedeni olarak da ‘Büyükşehir Belediye başkanının koordinasyon hatasını’ gösteriyor. Ayrıca çadır kentlere yardım verildiğini ancak mahalle aralarına hiç yardım ulaşmadığını sözlerine ekliyor.

DEPREMZEDELER HIZLI YAPILAŞMAYI SAĞ PARTİLERİN YAPACAĞINA İNANIYOR

Kentte AK Parti, çalışmalarını aktif şekilde sürdüren partilerin başında geliyor. AK Parti’nin mevcutta 7 vekili bulunuyor. Maraş’ta sağ partilere oy veren depremzedelerin büyük kısmı, hızlı yapılaşmanın yolunun yine sağ partilerden geçtiğine inanıyor.

İYİ Parti Maraş İl Başkanı Süleyman Tekerek ise “Gerek deprem bölgesinde gerekse de başka bölgelerde yaşayan vatandaşların, yaşamış olduklarını gözlerinde canlandırarak ona göre sandıkta karar vermeleri gerekiyor” diyor.

Tekerek, iktidarın sosyal yardım politikasıyla ilgili şu eleştirileri dile getiriyor: “İktidara geldikleri ilk günden beri en başarılı yapmış oldukları politika, sosyal yardım alanların sayısını artırmak. Bunu bir başarı olarak gösteren bir hükümetten Türkiye’nin artık kurtulması gerekiyor. Vatandaşa verilen bir koli yardımla onları teşhir ettiklerine biz şahidiz. İki yıllık pandemi sürecinde iki maskeyi vatandaşa vermekten aciz hükümet, deprem sonrasında iki adet çadırı organize edip onlara ulaştırmaktan, onları güvende hissettirmekten aciz.”

‘YASIMIZ DEVAM EDİYOR’

CHP Kahramanmaraş Milletvekili Adayı Uzm. Dr. İrfan Karatutlu ise depremin yarattığı büyük yıkımı anımsatarak “Acılarımız taze, yasımız devam ediyor. Hangi yüze baksak bir enkaz, acı, keder, kaygı, umutsuzluk, belirsizlik hakim” diyor. Karatutlu, depremin ilk iki gününde insanların çaresiz bırakıldığını da belirterek yaşanan tablonun nedeninin hükümetin liyakatsiz kadrolarının beceriksizliği olduğunu ifade ediyor.

Arama kurtarmadan, hayatta kalanlara temel ihtiyaçların sağlanmasına kadar çok büyük eksiklerin yaşandığına dikkat çeken Karatutlu, “Kahramanmaraş’a ilk ulaşan belediye, Ankara Büyükşehir Belediyesi oldu. AFAD ve resmi arama kurtarma ekipleri ilk iki gün ortada yoktu. Depremin ilk bir haftası çadır bulmak imkansızdı” diye konuşuyor.

Deprem zamanı ve sonrasında iktidarın pek çok eksiği olduğunu dile getiren Karatutulu eleştirilerini şöyle sürdürüyor: “Ağır ve orta hasarlı binaların yıkılacağı açıklamaları sonrası insanlar evlerini taşımaya başladı. Nakliye firmaları, şehir içinde 15-20 bin lirayı bulan rakamlarla vatandaşları soydu. Yetkililer çıkıp rayiç bedel açıklamadı. İnsanlar eşyalarını koyabilecek depo ve kiralık ev bulamadı. 1000 lira olan kiralar 10 bine, 20 bine çıktı. Yine yetkililer çıkıp da müdahalede bulunmadı.”

‘8 MİLLETVEKİLİNDEN EN AZ 3 TANESİNİ BİZ ÇIKARTACAĞIZ’

Karatutlu’ya göre, kentte iktidar partisi ve ortaklarına tepki var: “AK Parti’nin kalelerinden biri olan Kahramanmaraş’ta, iktidarın seçimi kaybetmesi an meselesi.”

Pek çok kesimin değişim istediğini söyleyen Karatutlu, kenttin hala yas döneminde olduğunu belirterek seçim havasının ve coşkusunun yaşanmadığını kaydediyor.

Maraş’ta en az 3 milletvekili çıkaracaklarını söyleyen Karatutlu, “Saha bunu söylüyor, vatandaşlar bunu söylüyor. İnşallah Kahramanmaraş’taki 8 milletvekilinden en az 3 tanesini biz çıkartacağız. Vatandaşlarımız uzun süredir değişimi arzu ediyordu. Bu sefer değişime çok yakınız. 14 Mayıs, Kahramanmaraş’ın da tüm Türkiye’nin de tek adam esaretinden kurtulduğu ve özgürlüğüne kavuştuğu bir tarih olacak” diye konuşuyor.