DUVAR - Yüksek enflasyonla birlikte market raflarındaki gıda ürünlerinin gramajı düşürülürken, fiyatlarına zam üstüne zam geliyor. Sebze ve meyve bile artık dar gelirliler için lüks oldu. Türkiye Ziraat Odaları Birliği de, gündemin bir numaralı konusu olan gıda fiyatlarına ilişkin bir rapor hazırladı.

TZOB'un raporuna göre;

🔸Ocak ayında üretici ve market fiyat farkı 4 kata kadar ulaştı. Örneğin lahana 4 kat, maydanoz 3,9 kat, süt ve patates 3 kat, marul 3,1 kat fazla fiyata tüketiciye ulaşıyor. Üreticide 68 kuruş olan lahana 2 lira 70 kuruşa, 50 kuruş olan maydanoz 1 lira 96 kuruşa, 2 lira 73 kuruş olan süt 8 lira 94 kuruşa, 67 kuruş olan patates 2 lira 17 kuruşa, 1 lira 68 kuruş olan marul 5 lira 19 kuruşa tüketiciye ulaşıyor.

🔸Ocak ayında markette 22, üreticide 13 üründe fiyat artışı, markette 18, üreticide 10 üründe fiyat düşüşü oldu. Markette 2, üreticide 11 üründe fiyat değişmedi. 

🔸Ocak ayında fiyatı en fazla artan ürün markette süt/üreticide salatalık oldu. Fiyatı en fazla düşen ürün ise markette karnabahar, üreticide lahana.

MARKET FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİM

🔸Ocak ayında markette kuru fasulye ve toz şeker fiyatında bir değişim meydana gelmezken, fiyat düşüşü en fazla yüzde 34,59 ile karnabaharda görüldü. Karnabahardaki fiyat düşüşünü yüzde 27,14 ile ıspanak, yüzde 23,50 ile pırasa, yüzde 16,92 ile elma, yüzde 14,09 ile kuru soğan, yüzde 9,70 ile lahana, yüzde 9,02 ile patates, yüzde 6,68 ile havuç, yüzde 5,49 ile yumurta, yüzde 5,05 ile nohut takip etti.

🔸Markette en fazla fiyat artışı yüzde 23,65 ile pastörize sütte yaşandı. Sütteki fiyat artışını yüzde 21,66 ile kabak, yüzde 16,77 ile beyaz peynir, yüzde 16,70 ile patlıcan, yüzde 14,52 ile sivri biber, yüzde 12,77 ile tereyağı, yüzde 11,55 fındık, yüzde 9,58 ile yoğurt, yüzde 9,56 ile kuru üzüm, yüzde 8,38 ile kırmızı mercimek, yüzde 6,73 ile limon takip etti.

ÜRETİCİ FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİM

🔸Ocak ayında üreticide maydanoz, yeşil soğan, elma, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru incir ve fındık fiyatında bir değişim meydana gelmezken, fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 36,25 azalmayla lahana. Lahanadaki fiyat düşüşünü yüzde 25 ile kuru soğan, yüzde 16,67 ile patates, yüzde 16,16 ile karnabahar, yüzde 13,33 ile ıspanak, yüzde 9,09 ile yumurta, yüzde 8,44 ile domates, yüzde 8 ile kuru üzüm, yüzde 4,98 ile limon, yüzde 2,97 ile pırasa izledi. 

🔸Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 52,35 ile salatalıkta görüldü. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 35,33 ile kabak, yüzde 26,54 ile sivri biber, yüzde 26,20 ile patlıcan, yüzde 24,66 ile süt, yüzde 14,67 ile portakal, yüzde 9,18 ile havuç, yüzde 7,17 ile marul, yüzde 6,90 ile zeytinyağı, yüzde 4,33 ile kuzu eti, yüzde 2,66 ile dana eti, yüzde 1,90 ile mandalina, yüzde 0,67 ile Antep fıstığı takip etti.

BAYRAKTAR:

Üreticinin binbir emekle ürettiği üründen yeterli gelir elde etmesinin, tüketicilerin de güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesinin sağlanmasını istediklerini belirten TZOB Başkanı Şemşi Bayraktar, gıda fiyatlarına ilişkin şu açıklamayı yaptı:

Pandemi ile mücadele ettiğimiz bu dönemde halkımızın makul fiyatlardan ürün tüketebilmesi için en azından bu dönemde çok tüketilen ürünlerdeki üretici market fiyatlarına dikkat edilmesi, bunun yakından takibinin yapılması gerekiyor. Beklentimiz bütün kesimler sorumlu davranmalı, spekülasyonlara fırsat verilmemeli, tedbirler zamanında alınmalıdır. Tüketicilerimizin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesinin sağlanmasını istiyoruz.

GIDA GÜVENLİĞİ İÇİN ÜRETİCİ DESTEKLEMELİ

Bu süreçte gıda güvenliğinin aksamaması ve üreticilerin tarlada kalmaya devam etmesi için üretimin desteklenmesi gerekiyor. Bunun için de üreticilerin sorunları çözüme kavuşturulmalı. Çiftçimizin bankalara ve Tarım Kredi Kooperatiflerine ödeyemediği için takibe düşen borçları ile yüksek faizle yapılandırdığı borçları faizsiz olarak uzun vadeye yayılmalı ve üreticilerimiz rahatlatılmalıdır. Girdi fiyatları makul düzeylerde tutularak, üretimin devamı sağlanmalı ve tüketiciler de makul fiyatlarla gıdaya ulaşmalıdır. (EKONOMİ SERVİSİ)