Memurun zam pazarlığında ‘kök ücret’ sorunu

Memur ve memur emeklisinin toplu sözleşme süreci 1 Ağustos 2023 günü başlıyor. Yaklaşık 4 milyon memur ve 2,5 milyon memur emeklisinin 2024-2025 yıllarındaki mali ve sosyal haklarını kapsayan toplu sözleşme sürecinde yetkili konfederasyon AKP hükümeti yanlısı Memur-Sen olacak.

Kamu görevlileri (memur) sendikalarıyla ilgili 4 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan hizmet kolu istatistiğine göre, Memur-Sen’in üye sayısı, 1 milyon 35 bin 278. Türkiye Kamu-Sen’in üye sayısı 552 bin 948, KESK’in üye sayısı da 163 bin 656.

Kamu görevlileri ile ilgili 11 hizmet kolunda da Memur-Sen yetkili bulunuyor. Toplu sözleşme görüşmeleri sonunda imza yetkisi de Memur-Sen’e ait. Kamu-Sen ve KESK ise, 1 Ağustos’ta yapılacak ilk görüşmeye katılacaklar ancak imza yetkileri bulunmadığı için sadece taleplerini ifade edebilecekler.

Kamu işveren yetkilileri ile memur sendikaları arasındaki görüşmeler bir ay sürecek, sonunda da anlaşmaya varılması halinde Memur-Sen toplu sözleşme zaptını imzalayacak. Anlaşma olmaması halinde memurların grev hakkı bulunmuyor, son sözü yine hükümetin ağırlıklı olduğu bir kurul söylüyor.

KÖK ÜCRET 13 BİN 870 TL

Temmuz ayı içinde TBMM’de kabul edilen yasaya göre, memurların kök ücretlerine yapılan zam, yüzde 17,55’te kaldı. 8 bin 77 TL’lik seyyanen zam ise, kök ücretlere eklenmeyip “ilave ödeme” olarak kabul edildi. Böylece en düşük memur maaşı, 22 bin lira oldu.

Bu durumda ise memurun gerçek maaşı, yani kök ücreti 13.870 TL olarak gerçekleşti. 2024-2025 yıllarına ait toplu sözleşme görüşmeleri sonucunda verilecek zam, 22 bin TL üzerinden değil, 13 bin 870 TL üzerinden yapılacak. O zammın üstüne yine seyyanen 8 bin 77 lira eklenecek ama bu para da zaman içinde eriyip gidecek.

Toplu sözleşme masasında yetkili konfederasyon olan Memur-Sen, maaş artış oranları ve kira yardımının da aralarında olduğu 120 maddelik teklifini 24 Temmuz’da kamuoyuna açıklayacağını bildirdi.

Memur-Sen'in teklifinde, 1. dereceye yükselen tüm memurlara 3600 ek gösterge verilmesi, emeklilerin aylıklarının artırılması yönünde önerilerin bulunduğu belirtildi.

Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı Hacı Bayram Tonbul, “Sayın Cumhurbaşkanı'mızın dile getirdiği en düşük memur maaşının, en düşük kamu işçisinin ücretinden düşük olmaması gibi konuları da masaya taşıyacağız” dedi.

‘YOKSULLUK SINIRI EMSAL OLMALI’

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Eş Genel Başkanı Mehmet Bozgeyik, memurların toplu sözleşme görüşmeleriyle ilgili yasanın bir anlamı kalmadığını, son sözü hükümetin, şimdi de Cumhurbaşkanı’nın belirlediğini ifade ederek değişmesi gerektiğini söyledi.

KESK Eş Başkanı Bozgeyik, “1 Ağustos’ta taleplerimizi ortaya koyacağız. Bu arada yasanın değişmesi gerektiğini savunuyoruz. ILO normlarına uygun bir kanunun çıkması gerekir. Bu çerçevede önümüzdeki günlerde muhalefet partilerini de ziyaret edeceğiz” dedi.

Mehmet Bozgeyik, son zamlarla birlikte resmi enflasyon oranının bile yüzde 60’ları geçeceğini belirterek, “Geçen yıl Memur-Sen, Ocak 2023 için yüzde 8’e, Temmuz 2023 için ise yüzde 6’ya imza attı. Biz de daha o zaman, yani geçen yılki görüşmelerde yüzde 43 oranında zam talep etmiştik. O zam oranı bile zaman içinde düşük kaldı” diye görüşünü açıkladı.

KESK Eş Başkanı Bozgeyik, 8 bin liralık seyyanen zammın mutlaka kök ücretlere eklenmesi gerektiğini belirterek, “Bizim KESK olarak talebimiz, en düşük memur maaşının yoksulluk sınırı olan 40 bin liranın da üstünde olması gerektiğidir. Keza emekli aylıklarına yapılan yüzde 25’lik zam da çok düşük kalmıştır. Mutlaka emeklilerin de aylıkları artırılmalıdır” dedi.

KESK de 24 Temmuz’da toplu sözleşme ile ilgili artış taleplerini ve sosyal haklar konusundaki görüşlerini kamuoyuna açıklayacak. Kamu çalışanlarına da grevli, toplu sözleşmeli sendika hakkının tanınması gerektiğini belirten KESK, kamuya kaynak sağlanması açısından zenginlerden de “servet vergisi” alınmasını talep etti.