Merkez Bankası’na 'haciz' düzenlemesi

ANKARA - AK Parti’nin Meclis Başkanlığı’na sunduğu memur ve emekli maaşlarıyla ilgili düzenlemelerin de içinde yer aldığı 18 maddelik torba kanun teklifinde Merkez Bankası Kanunu’nda da değişiklik içeren bir madde yer aldı.

Teklifin birinci maddesinde yer alan düzenlemeye göre Merkez Bankası Kanunu’nun “Para-kredi konusunda Bankanın görev ve yetkileri” başlıklı 40. maddesine “banka nezdinde bulunan yabancı ülke merkez bankalarına ait para, alacak, mal, hak ve varlıklar haczedilemez, üzerlerine ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz konulamaz” bendi eklenecek.

Teklifte söz konusu düzenlemenin gerekçesi, “Madde ile merkez bankaları arasında kurulan ilişkilerin işin gerektirdiği diplomatik hassasiyet ve ekonomik güven temelinde yürütülmesini teminen diğer merkez bankalarının Banka nezdinde para, alacak, mal, hak ve varlıklarının haczedilmemesi amaçlanmaktadır” sözleriyle açıklandı.

'BU DÜZENLEMEYİ HANGİ ÜLKE, NEDEN İSTEDİ?'

Merkez Bankası Kanunu’na eklenmek istenen bu düzenleme soru işaretlerine yol açtı. CHP Sözcüsü Faik Öztrak yaptığı basın toplantısında yapılmak istenen değişikliğe dikkat çekerek, “Bu düzenlemeyi hangi ülke, neden istedi? Veya neyin karşılığında istedi?” diye sordu.

'SKANDAL DÜZENLEME'

HDP Milletvekili Garo Paylan da Meclis Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada düzenlemeyi “skandal” olarak nitelendirdi.

Paylan, hükümetin Katar'a, Azerbaycan'a, en son "düşman" görülen Birleşik Arap Emirlikleri'ne "el avuç açtığını" söyledi, bunun karşılığında söz konusu ülkelerin “Bak, benim paramın haczedilme riski var, haczedilmemesi için yasa çıkar" demesi üzerine bu düzenlemenin Meclis’e sunulduğunu iddia etti.

İngiltere, Almanya parlamentolarının o ülkeye para yatıranlar için böyle bir yasa çıkarılmasına göz yummayacağını belirten Paylan, “Tefeciye düşenler emir alırlar, borç alanlar emir alırlar; sizler de tefeciye düştünüz. Şimdi Arap Emirlikleri 'Para vereceğim ama param risk altında, sizin ülkeniz batıyor, bu para haczedilebilir, haczedilmemesi için yasa çıkar' diyor. Buna Meclis’in sessiz kalmayacağını umut etmek istiyorum” dedi.

BU GÜVENCEYE NEDEN GEREK DUYULDU?

Söz konusu teklif 7 Ocak Cuma günü Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek. Teklife imza atan AK Partili milletvekillerinden edinilen bilgiye göre düzenleme Merkez Bankası’nın talebi üzerine hazırlanarak Meclis’e sunuldu. Partililer, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda hesap oluşturacak ülkelere bu paranın haczedilemeyeceği güvencesi vermek için bu düzenlemenin yapıldığını söylediler. Peki bu güvenceye neden gerek duyuldu?

AK Partili milletvekillerinden edinilen bilgiye göre farklı ülkelerin merkez bankaları arasında işbirliği mümkün. Yabancı bir ülke merkez bankası Türkiye’deki Merkez Bankası’na para, varlık koyabiliyor. Ancak burada uluslararası tahkim yoluyla başka bir ülke Merkez Bankasına konulan para haciz yoluyla alınabiliyor. Örneğin Sudan’dan alacağı olan bir şirket Sudan devletini mahkemeye verip kazanıyor. Bu süreçte Sudan’ın bir başka ülkenin merkez bankasında parası varsa bu para hacizle alınabiliyor. Aynı durum Türkiye’nin başka bir ülkedeki varlığı için de geçerli.

'KARIŞIKLIK YAŞANAN ÜLKELER PARALARINI TÜRKİYE’DE MUHAFAZA EDEBİLİR'

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile ilgili böyle bir örneğin yaşanmadığı ifade edilirken teklifin geleceğe dönük bir amaç taşıdığı belirtiliyor.

Özellikle Ukrayna, Kazakistan, Libya, Suriye gibi daha çok karışıklık yaşanan ülke örnekleri verilerek bu ülkelerin merkez bankalarının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nda “muhafaza” amaçlı hesap açmak isteyebileceği bu düzenleme ile tahkimde dava açıp o ülkelerden paralarını isteyenlere “Benim kanunumda haczedilemez diye bir madde var ben buna izin veremem” diyerek güvence sunulacağı ifade ediliyor.