MESEM öğrencisi anlattı: Mesai, düşük ücret, baskı
MEB verilerine göre metropollerde MESEM, en çok işçi havzalarında tercih ediliyor. "Bize hayvan muamelesi yapılıyor" diyen bir MESEM öğrencisi, 3 yıldır staj yaptığı fabrikada yaşadıklarını anlattı.
İSTANBUL – Eski adıyla Çıraklık Eğitim Merkezi, yeni adı Mesleki Eğitim Merkez’lerinde (MESEM) Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) verilerine göre hali hazırda 506 bin 473 öğrenci bulunuyor. MESEM verilerine göre bugüne kadar 2 milyon 318 bin 992 çocuk ustalık belgesi aldı. 1 milyon 895 bin 56 çocuk kalfalık, 1 milyon 35 bin 795 çocuk ise usta öğreticilik belgesinin sahibi oldu. MEB verilerine göre öğrencilerin 474 bin 304’ü tehlikeli sayılacak sektörlerde çalışıyor.
Geçtiğimiz yıl 10 çocuğun çalışırken hayatını kaybettiği MESEM’lerde resmi olarak öğrencilere asgari ücretin yüzde 30’u kadar ücret verilmesi öngörülüyor. Ancak pek çok aile asgari ücretin yüzde 30’undan daha az ücret verildiğini söylüyor.
‘MESEM ÖĞRENCİLERİNİN EKONOMİK DURUMU KÖTÜ’
Bursa’da MESEM kapsamında 3 yıldır bir fabrikada staj yapan C.A., CNC alanında metal sektöründe çalışıyor. Çalıştığı ortamı ve gözlemlerini anlatan C.A. şunları söyledi:
“Gördüğüm kadarıyla yüzde 60’ının durumu kötü. Kendi tercihiyle MESEM’i tercih eden de var. Benim ailemin durumu ne iyi ne de kötü. Ancak okul okuyup bir gelecek göremiyoruz artık. 4 sene fabrikada pişiyorsun, sonra herhangi bir fabrikaya girdiğinde makine mühendisinden daha fazla maaş alıyorsun.”
‘YAPMAMAM GEREKEN İŞİ YAPIYORUM’
C.A. MESEM koşullarının iyi olmadığını ise şöyle anlattı: “Normalde beni CNC’nin başına koymaları lazım. Yapmamam gereken işi yapıyorum, lazer makinesiyle çalışıyorum. Bizim fabrikada CNC yok ama benim bölümüm bu. Öğretmenlerimiz denetime geliyorlar ama gelmeseler daha iyi. Bizimle muhatap olmuyorlar. İmza alıp gidiyor, fabrikaya gidip gitmediğimizi kontrol ediyorlar. 10 saat çalışıyoruz, normalde yasak. Ustasından dayak yiyen çok arkadaşım var. Ağır işler yapıyoruz. Ustası tarafından tehdit edilen çok arkadaşım var. Çünkü staj dosyasında notu ustalar veriyor. 10 saat çalıştığımı hocalarıma söylüyorum, onlar da bana ‘2 saatin molada geçiyor’ diyor. Okulla olan ilişkimiz de zayıf. Öğretmen akşama kadar telefonla oynuyor, takmıyorlar. Sanayi bölgelerinde MESEM okulları oluyor, bazı meslek liseleri de MESEM sınıfı açıyor. Küçük sanayideki MESEM’deki arkadaşlarımla konuşuyorum, oralara okul demeye bin şahit gerekir.”
‘STAJ DOSYASI İÇİN 500 LİRA İSTEDİLER’
C.A., MESEM öğrencilerinin çoğunlukla işçi mahallelerinde yaşadığını belirterek, şöyle konuştu: “Bize hayvan muamelesi yapılıyor. Çocuklar zorla mesaiye bırakılıyor. ‘Şunu yapmazsan sınıfta kalırsın’ diyorlar. Staj defterimiz ustalarımızın elinde. Defteri yeni teslim ettim, ustalar puanlıyor. Okuldan 500 lira para istediler. Yasal olmadığını bilmiyordum. Diyelim ki, durumun yok parayı veremedin, sınıfta kalıyorsun. Bunlar tipik usta mobingi. Bizim sınıf geçip geçmemizi belirleyen öğretmen değil ustalar.”