Mobilya sektörü krizde: 'Türkiye, Avrupa için artık pahalı bir ülke'

BURSA - Bursa’nın İnegöl ilçesi 4 bin 700 civarındaki mobilya firmasıyla mobilya sektörünün merkezi konumunda. Fakat 2024 yılı İnegöl için daralmayı işaret ediyor.

Maliyet ve ürün fiyatlarındaki artışlar satışları ve ihracatı azaltıyor. Mobilyacılar, 2022’den itibaren satışların yarı yarıya azaldığını ve küçülmeye gittiklerini anlatıyor.

MOBİLYA FİYATLARI 2 YILDA 3 KATINA ÇIKTI

Türkiye’deki enflasyon sebebiyle mobilya yapımındaki ham maddede fiyatların yükselmesi ve işçilik maliyetlerinin artması nedeniyle mobilya fiyatları son iki yılda 3 katına çıktı. 2022’de bir koltuk takımının maliyet fiyatı 15 bin lirayken, bugün 30-35 bin liraya yükseldi. Satış fiyatı ise 45 bin liradan başlıyor. Ürün fiyatlarındaki bu yükseliş ve doların reel seviyede olmaması satışların hem yurt içinde hem de yurt dışında azalmasına sebep oldu.

İnegöl’den mobilya alan ülkeler, daha ucuz pazar arayışıyla Türkiye’yi terk etti. Bu da ihracatta düşüş yaşanmasına, İnegöl’de mobilya firmalarının kapanmasına kadar gitti. İnegöl Mobilyacılar Odası verilerine göre, 2024 yılında İnegöl’de 221 mobilya firması kapandı. Ticaret Odası verilerine göre de İnegöl’de bulunan şirketlerin 6’si konkordato ilan ederken, 7 şirket iflasını açıkladı.

‘İLK TASARRUF İŞÇİDEN SAĞLANIYOR’

CHP İnegöl İlçe Başkanı Zemci Şahin, kendisinin de mobilyacı olduğunu belirterek artan fiyatlarla ilgili “2022’de masa takımını 8 bin liraya satarken şimdi 25 bin liraya kadar çıktı. Hem maliyetler artıyor hem de fiyat yükseldiği için satış olmuyor” diye konuştu. Şahin, firmasını kapatan kişilerin başka firmalarda çalışmaya başladıklarını, iş bulamayanlar, ülkeyi terk edenler hatta intihar edenler olduğunu sözlerine ekledi. Kapanmayan firmaların ise küçülmeye gittiklerini belirten Şahin, “Mobilyacılar artık kapılara kilit vuruyor. Elemanlarının maaşlarını veremedikleri için küçülmeye gidiyor, işçi çıkarıyorlar. Son 2 yılda satışlar yarı yarıya düşerken, ihracatta da aynı oranda bir daralma var. En çok mağdur olan işçi kesimi. İlk yapılan tasarruf işçi çıkarmak oluyor” dedi.

'14 KİŞİ ÇALIŞIYORDUK, 6 KİŞİYE DÜŞTÜK'

Koltuk üreticisi Halil Ünlü, iç piyasanın sıkıntılı olduğunu, yurt dışı satışlarıyla idare ettiğini söyledi. 2022’den beri satışlarında yüzde 50 azalma olduğunu söyleyen Ünlü, “14 kişi çalışıyorduk, 6 kişiye düştük. İleriyi hiç düşünemiyoruz. Önümüzü göremiyoruz. Alım gücü yok. Asgari ücret 22 bin lira olsa ne olur, bizde bir koltuk takımının toptan çıkış fiyatı 45 bin lira. Tüketiciye kadar 100 bin liraya kadar çıkıyor. Kim alır?” diye sordu.

Fransa'ya gidecek ürünün tıra yüklenmesini takip eden Tüfekçi, dolar kuru nedeniyle Almanya’ya, Fransa’ya ürünlerin pahalı geldiğini belirtti. Tüfekçi, “Benden 1100 euroya koltuk alırken şimdi 1500 euroya alıyor. Bu da ülkelere pahalı geliyor. Geçen seneye göre yüzde 50 oranında düşüş var. Bu düşüşün nereye gideceğini kimse bilmiyor. Avrupa ülkeleri için Türkiye artık pahalı bir ülke oldu” dedi.

'SUNTA İKİ AYDA YÜZDE 27 PAHALANDI'

Yemek masası takımı üreten Fariz Baran, iki elini yana açarak, “İş yok, bekliyoruz. Öldürmeyecek kadar geçiniyoruz” ifadelerini kullandı. 2 sene önce yan tarafta bulunan iş yerini kapatarak işçi çıkarmış. Çalışan sayısı, 20 kişiden 10 kişiye düşmüş.

Baran, “İki senedir işler azaldı. Önceden her sene yatırım yapardık, bu sene de yaptık ama zoraki. Yerimiz kendimizin olduğu halde zorlanıyoruz. Son iki yılda yüzde 60’a kadar düştü. 2023 daha iyiydi ama 2024 kötü oldu” şeklinde konuştu. 10 Şubat’ta suntaya yüzde 10’luk bir zam daha gelmiş. Starwood sunta fabrikası yılbaşından önce yüzde 10, ocak ayının sonunda yüzde 7 zam yapmış. Son bir ayda yüzde 17 yapılan zamma, üçüncü bir zam daha eklendi. Baran, “İşçi maaşlarına, elektriğe, doğal gaza zam gelince onlar da suntaya zam yapıyorlar” dedi.

Kastamonu Entegre, Yıldız Entegre ve Starwood sunta üreten fabrikalar. Mobilyacı Orhan Doğan, şunları söyledi: “Sunta piyasasını Starwood kendi kafasına göre belirliyor. Tekel. O yüzden kimse ses çıkaramıyor. Mahsus iki pres çalıştırıyor, suntaya ‘yok’ dedirtiyor. Ben 40 gün suntayı bekleyeceğim. Alamayanlar var. Ceviz suntayı 42 gün bekledim. Mahsus yapıyor, üretimi düşürüyor, suntayı nimetlendiriyor.” 

‘DOLARIN REEL SEVİYEDE OLMAMASI İHRACATI DARALTTI’

Mobilyacı Ümit Öztürk, yatak odası, yemek odası, sandalye üretiyor. 2022’den bu yana fiyatların 3 kattan daha fazla arttığını belirtti. Mobilyanın zamlanmasından dolayı işlerinin olmadığını belirten Öztürk, “Koltuk üretiyordum, koltuğu durdurdum. 10 işçi çıkarmışımdır. Son iki yıldır durgunluk var. Faizlerin inmesi, ticaretin artması, doların gerçek seviyesine çıkması işlerin açılmasını sağlar” dedi.

Öztürk, ihracatta yüzde 70 azalma olduğunu belirterek, “Aylık 300 takım gönderirken şu an 100 takım dahi göndermeye zorlanıyorum. Aynı eleman kadrosuyla çalışıyorum. İşçi maliyeti 3 lirayken şu an 11-12 lira. Haliyle ürün fiyatına yansıyor. Ürün fiyatları yüksek olduğu için alım olmuyor” diye konuştu. 

‘FİYATLARIMIZ DOLAR KURUNDAN DOLAYI YÜKSEK KALIYOR’

“2024 gördüğümüz en kötü yıl oldu” diye başladı sözlerine mobilyacı Özkan Şahin. 2023 yılına ait ihracat verilerini şöyle sıraladı: "Toplam ihracat 1 milyar 482 bin dolar, toplam ithalat 310 milyon dolar, toplam dış ticaret hacmi 1 milyar 792 milyon dolar, dış ticaret fazlası 1 milyar 172 milyon dolar. İnegöl ihracat fazlası veren 3 yerden birisi. İthalatı, ihracatından daha fazla. Şahin, 2024’te ihracat rakamlarında ciddi düşüş olacağını düşündüğünü belirterek sebebinin dolar kuru olduğuna işaret etti: 
“Dolar kurunun baskılanarak 35’lerde tutulması, gerçek değerinin altında olması sebebiyle dolar fiyatımız yüksek kalıyor. Örneğin, maliyeti 40 bin lira olan bir yatak odasının değeri 1142 dolar. Dolar kuru 42 olsaydı bunun maliyeti 950 dolara düşecekti. Fiyatlarımız dolar kurundan dolayı yüksek kalıyor. Yurt dışından gelen müşterilerimiz fiyatları yüksek buluyor ve alım yapmıyor.”

‘TÜRKİYE’DE 1500 DOLAR OLAN ÜRÜN ÇİN’DE 800 DOLAR’

Şahin, "Müşteriler daha ucuz nereden alabilirim arayışına girerek Çin’e gidiyor" diyerek tek rotanın Çin olmadığından bahsetti: "Polonya’ya, İtalya’ya, Almanya’ya, Malezya’ya giden müşteriler var. Her ülkede ucuz pazar arayışı veya kendi ülkesine yatırım yapma hedefi var. Benden 1200 dolara aldığı koltuk takımı şu an 1500 dolara satılıyor, alamıyor. Bizim 1500 dolar fiyat verdiğimiz ürünü Çin’de 800 dolara bile bulabiliyor. Türkiye’deki ulaşım kolaylığına ve hızlı teslimata rağmen fiyat o kadar yüksek ki, ulaşımın zor olduğu Çin tercih edilebiliyor."

Mobilya ihracatçıları Körfez'e çıktı: Hedef üçüncü olmakAKTÜEL HABER

Mobilya sektörü, 2024’te 4,2 milyar dolara yaklaştıŞİRKET HABERLERİ

Ticaret Bakanlığı reklamı inceledi, 500 bin lira ceza verdi: O koltuk hiçbir zaman 40 bin lira olmadıEKONOMİ