Muhalefet af tartışmasına dair ne diyor, ne talep ediyor?

ANKARA – Cumhur İttifakı ortakları AK Parti ve MHP’nin imzasıyla Meclis’e sunulan şartlı ceza indirimi teklifinin yasalaşmasının üzerinden yaklaşık 2 yıl geçti. Düzenleme yaklaşık 100 bin kişiyi etkiledi ama beklenti bitmedi. Bu kez seçim yaklaşırken "genel af" olasılığı konuşuluyor. 

Kulislerde Cumhuriyetin 100. yılı dolayısıyla bir genel af çıkarılabileceği konuşulurken MHP’nin de bu çerçevede bir teklif hazırladığı iddia ediliyor. AK Parti kurmayları bu konuda henüz bir açıklama yapmazken konu muhalefetin de gündeminde. 

'TOPLUMSAL BARIŞA CİDDİ İHTİYACIMIZ VAR AMA ÖNÜMÜZE TASLAK GELMİŞ DEĞİL'

CHP Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek'e göre af gibi önemli bir meselenin MHP ya da herhangi bir siyasi partinin mutfağında değil Meclis’te grubu bulunan tüm partilerle birlikte ortak çalışılması gerekiyor. Bu tip çok ciddi yasa tekliflerinin hazırlanma sürecinin de oldukça önemli olduğunu söyleyen Erkek, "Ben hazırlayayım sonra şeklen muhalefete sunayım anlayışının bırakılması gerek. Devlete karşı suçlar affedilebilir. Düşünce suçları ve siyasi birçok suç affedilebilir. Toplumsal bir barışa çok ciddi ihtiyacımız var ama önümüze herhangi bir taslak gelmiş değil. Şu anda bir şey konuşuluyor ama elimizde hiçbir şey yok" ifadelerini kullandı. 

HDP’NİN KIRMIZI ÇİZGİSİ: SİYASİ TUTSAKLAR

HDP, AK Parti ve MHP’nin iki yıl önce Meclis’e getirip kabul edilen ceza indirimi teklifine tepki göstermiş, düzenlemenin ‘siyasi mahkumları’ kapsamamasını eleştirmişti. HDP Hukuk ve İnsan Haklarından Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Serhat Eren’e göre her on yılda bir af veya yasalarda birtakım değişiklikler yapılarak cezaevlerinin boşalması sağlanıyor. Uzun bir süredir af beklentisinin olduğunu, bu çalışmanın bir "seçim yatırımı" olarak konuşabileceğini ama ortaya çıkacak affın herkesi kapsamayacağını söyleyen HDP’li Eren, "MHP aftan bahsediyorsa ve AKP buna ilişkin çalışma yapacaksa yine çetelerin, dolandırıcıların, tacizcilerin, çocuk istismarcılarının kapsama alınacağı bir aftan bahsedebiliriz. Yoksa Türkiye’de düşüncesinden, kurmuş olduğu sözlerden, örgütlenme haklarından dolayı cezaevlerinde hükümlü bulunan insanların bu aftan yararlandırılmasını çok beklemiyorum" dedi.

HDP’nin böyle bir teklif karşısında kırmızı çizgilerinin olduğunu belirten Eren, "Tacizcilerin, kadın cinayeti işleyen katillerin bu af kapsamında düşünülmesi HDP’nin talebi olamaz. Siyasi tutsakların tamamının bu kapsama alınması gerekiyor. Kırmızı çizgimiz bu" diye konuştu. 

İYİ PARTİ: AFFIN SEÇİM MALZEMESİ YAPILMASI DEVLETE YARAR DEĞİL ZARAR GETİRİR 

İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı, Hukuk ve Adalet Politikaları Başkanı Bahadır Erdem’e göre af konusu bütün "toplumu, devleti ve milleti" ilgilendiren çok hassas bir konu ve "seçim malzemesi" olarak kullanılmaması gerekiyor. Siyasi partilerin ortak hareket ederek bu konuda adım atılması gerektiğini söyleyen İYİ Partili Erdem, "Affın seçime malzeme yapılması, AK Parti’nin ya da Milliyetçi Hareket Partisi’nin kendisine oy toplamak için affı malzeme yapması bu millete, devlete yarar değil zarar getirir. Bütün partiler tarafından bu konunun incelenerek gerçekten affı hak eden insanlara uygulanması lazım. İktidar ya da MHP’nin kafası istediği gibi, kendine oy kazandıracak diye devlete karşı işlenmiş suçları vs. affetmesi söz konusu olamaz. Bütün Meclis’in ortak bir karar vermesi gerekiyor" diye konuştu. 

SARIGÜL: BİZİM AF TALEBİMİZ TOPLUMSAL BARIŞ İÇİNDİR

Türkiye Değişim Partisi Genel Başkanı Mustafa Sarıgül nisan ayından bu yana 56 ilde cezaevlerini ziyaret ederek af çağrısında bulundu. Af çağrısının siyasi değil "vicdani ve insani bir talep" olduğunu belirten Sarıgül, "Seçimler yaklaşıyor biz af talebinde bulunalım da bu insanları duygusal sömürelim kesinlikle bizim mantığımız değil" dedi. 

Pandemi döneminde online yargılamaların yapıldığını, yargılamalar sırasında gözden kaçan noktaların açığa çıktığını belirten Sarıgül, "Cezaevleri şu anda kapasitesinin çok çok üzerinde. 40-50 kişilik koğuşlarda 100 kişi kalıyor. 3 binin üzerinde çocuğumuz orada doğdu ve hayatla buluşamadı. Babaları çeşitli suçlara bulaştılar ve 15 bin çocuk babalarına kavuşamadı. Bizim af talebimiz toplumsal barış içindir. Kardeşlik hukukunun yeni baştan gelişmesi içindir. Cumhuriyetimizin 100. yılında toplumsal barışa ihtiyaç var" ifadelerini kullandı. 

Kadın ve çocuk tacizinden hüküm giyenler ile uyuşturucu baronlarının af çağrısı kapsamı dışında olduğunu belirten Sarıgül, "Doksan binin üzerinde evladımız bir uyuşturucuya bulaştırılmış. Bunlar sadece içmişler ve kullanmışlar. Oysa Hollanda’da içenleri içeriye almıyorlar, psikolojik tedaviyle unutturmaya çalışıyorlar. O nedenle 90 bin evlat maalesef kader mahkûmu durumunda" diye konuştu. 

BİLGEN: CUMHURİYETİN İKİNCİ YÜZYILINA GİRERKEN CESUR ADIM ATILABİLMELİ

Af çağrısını bir süredir dile getiren siyasi partiler arasında SES Partisi de yer alıyor. Genel affın çözüm olduğunu düşündüklerini ifade eden SES Partisi Genel Başkanı Ayhan Bilgen’e göre "kırmızı çizgilerin minimize" edildiği bir af hayata geçmeli. İnsanlığa karşı suç niteliğindeki vakalar dışında bir genel af tartışması cesaretinin gösterilmesi gerektiğini söyleyen Bilgen, "Siyaset kurumu bunu popülist bir biçimde kavganın aracı olarak görmemeli, bir toplumsal ihtiyaç olarak görmeli. Cumhuriyetin ikinci yüzyılına girerken bu cesur adım atılabilmeli. Bunu iktidar da muhalefet de mağdurlarını düşünerek ele almalı" dedi. 

Yargıda büyük bir "tıkanma ve kriz" yaşandığını belirten Bilgen, "Yargıtay Başkanı’nın kendi tabiriyle 458 bin dosya var. 300 bin insanın cezaevinde olduğu bir ülkede genel affı tartışmak gerekir. Birileri bu süreçte siyasileri dışarıda bırakmaya, adlileri dışarıda bırakmaya yönelik süreç işletirse affın gerçekleşmesi de toplumsal ikna da daha zor olur" ifadelerini kullandı.