Muhalefetten memur ve emekli maaşı artışlarını içeren teklife şerh

ANKARA – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı memur ve emekli maaşlarına yüzde 30 zam öngören düzenlemeleri içeren kanun teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nde, yaşlılık, malullük, ölüm aylığı alan emekliler ve hak sahiplerine dosya bazında 3 bin 500 lira olarak öngörülen aylık asgari ödeme tutarının da 5 bin 500 liraya çıkarılması öngörüldü.

CHP, HDP ve İYİ Parti’nin Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri, Meclis Genel Kurulu’nda bugün görüşülmesi beklenen kanun teklifine muhalefet şerhi düştü.

‘KAÇ HAK SAHİBİNİN ÖLÜM AYLIĞI ALDIĞI BİLİNMİYOR’

CHP’nin Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Milletvekilleri Bülent Kuşoğlu, Abdüllatif Şener, Kamil Okyay Sındır, Emine Gülizar Emecan, Cavit Arı ve Süleyman Girgin tarafından hazırlanan muhalefet şerhinde “mini torba kanun teklifinin” sivil toplum kuruluşlarının, sektör temsilcilerinin ve ilgili kamu kuruluşlarının geniş ölçüde görüşüne başvurulmadan acele ile hazırlandığı belirtildi.

Komisyon görüşmeleri sırasında hali hazırda yaklaşık 700 bin kişinin 3 bin 500 TL emekli aylığı aldığının açıklandığını vurgulayan CHP, kaç hak sahibinin 3 bin 500 TL ve altında “ölüm aylığı” aldığının bilinmediğini söyledi. Bu maddenin görüşülmesi sırasında, söz konusu tutarın yetersiz olduğu belirtilerek asgari ücretin 2023 yılı için 8 bin 506 TL'ye yükselmesinin ardından “emeklilerin yaşam standartlarının da bir nebze olsun düzeltilebilmesi” amacıyla emekli aylıklarının da net asgari ücret seviyesine yükseltilmesini amaçlayan önerge verdiklerini hatırlatan CHP, bunun kabul edilmediğini vurguladı.

Öte yandan memurlara verilen yüzde 30 oranındaki maaş artışının da enflasyon karşısında yeniden düzenlenmesi gerektiğini ifade eden CHP, kamu sendikaları ve kamu işveren heyeti arasında yeni bir görüşme yapılarak toplu iş sözleşmesinin enflasyon koşulları da dikkate alınarak değiştirilmesini önerdi.

‘İŞSİZLİK SİGORTASI FONUNUN AMAÇ DIŞI KULLANIMI ERİMEYE NEDEN OLDU’

Asgari ücret ödemelerinde İşsizlik Fonu’ndan her bir çalışan için günlük 13,33 TL, aylık 400 TL asgari ücret desteği verilmesini öngören maddeye de şerh düşen CHP, “Söz konusu ödemenin İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanmasını doğru bulmuyoruz. Son göstergeler İşsizlik Sigortası Fonu'nun amaç dışı kullanımının fon kaynaklarının erimesine neden olduğunu göstermektedir. Bu uygulama devam ettirilecekse tutarın Merkezi Yönetim Bütçesine konulacak ödeneklerle karşılanmasının daha uygun olacağını düşünüyoruz” dedi.

‘İKTİDARIN BÜYÜK PEMBE TABLOSU’

HDP’nin Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi milletvekilleri Garo Paylan ve Rıdvan Turan da söz konusu kanun teklifine şerh düştü. “Ağır bir ekonomik buhran halinin yaşandığı 2023 yılı Türkiye’sinin ilk günlerini yaşarken iktidar büyük pembe tablosunu tersyüz edilmiş bir gerçeklikle süslemeye devam ediyor” ifadelerine yer veren HDP, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2022 yılına girilirken sarf ettiği, “Bizim en parlak yılımız olacak” ifadelerini hatırlattı. Erdoğan’ın bu sözlerinin üzerine enflasyonun yüzde 64,7’ye, dış ticaretin 110,2 milyar dolara, cari açığın 43,5 milyar liraya, kamu borcunun ise 174 milyar dolara ulaştığını hatırlatan HDP, “Bir Orta Oyunu Denemesi; TÜİK Çalarken, AKP Genel Başkanı Teslim Ediyor” başlığıyla kurumların tutumunu eleştirdi:

“Milyonlarca emekçi ve emeklinin cebine girecek her kuruşun miktarını ve nevi’ni belirlemekte, AKP iktidarı ile kuşatılmış bir yaşam pratiği adeta 84 milyon yurttaşa dayatılmaktadır. Son olarak TÜİK’in açıkladığı inanılması ve hesaplanması zor enflasyon oranları söz konusu siyasi kuşatılmışlığın ne denli korkutucu olduğunu ortaya koymaktadır.”

‘TÜİK SARAY SEMALARINDA AÇAN BİR GÜNEŞ MİSALİ AKP’Yİ AYDINLATIYOR’

TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarının gerçeği yansıtmadığını belirten HDP, “TÜİK saray semalarında açan bir güneş misali bütün gücüyle AKP iktidarını aydınlatma ve ısıtma çabalarına devam etmektedir” dedi.

Asgari ücretin net 12 bin 500 TL, en düşük emekli maaşının da bu seviyede belirlenmesi gerektiğini ifade eden HDP, “Kamu Emekçilerine ve emeklilere 2023 yılı ilk 6 ayı için yapılması gereken zam miktarı gerçek enflasyon karşısında yaşanan kayıplara binaen yüzde 100 oranında olmalıdır” dedi ve şerhini şu ifadelerle sürdürdü:

“Açlık sınırının 8 bin 130 TL, yoksulluk sınırının 26 bin 481 TL, bekar bir çalışanın yaşama maliyetinin 10 bin 612 TL olduğu Türkiye’de asgari ücrete yapılan yüzde 54 oranında zam büyük bir coşku ile açıklanırken, emekli ve kamu emekçilerine yapılan yüzde 30 oranındaki zam müjde ve refah payı söylemleri arasında ezilip çiğnenmektedir. En düşük emekli maaşının 3500 TL’den 5500 TL’ye yükseltilmesi de yine benzer şekilde bir müjde olarak sunulmakta, Türkiye’nin büyük bir ekonomik buhran hali içerisinde debelendiği gerçeği görmezden gelinerek seçim hesapları gölgesinde emekçilere sabır telakki edilmektedir.”

‘AK PARTİ DEVLETİMİZİN GELİR VE GİDER KALEMLERİNİ YÖNETEMEZ NOKTAYA EVRİLDİ’

İYİ Parti’nin Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi milletvekilleri Durmuş Yılmaz ve Naci Cinisli de kanun teklifine şerh düştü. AK Parti iktidarının “kendi bildiğini okumaktan vazgeçmediğini”, ve komisyon görüşmeleri sırasında muhalefet milletvekilleri tarafından sunulan öneriler ya da eleştirileri dikkate almadığını belirten İYİ Parti, “AK Parti iktidarı, devletimizin gelir ve gider kalemlerini yönetemez, işletemez, idare edemez noktaya evrilmiştir. Bu teklif doğrudan doğruya bütçeyi ilgilendiren bir husus olmakla birlikte bütçe disiplini bozan, maliye politikalarını belirsiz hale getiren bir yürütme anlayışının da kanıtı niteliğindedir” dedi.

Komisyon görüşmelerinde iktidar temsilcilerinin teklifin maliyet hesabına değindiğini, 300 milyar TL gibi bir bütçe ortaya çıktığını belirten İYİ Parti, “İktidar ekonomiyi yönetememekte, bütçe disiplinini umursamamakta ve bütçe dengesini bozan bir yönetme tarzını kabul etmektedir” ifadelerini kaydetti.

‘İKTİDAR VEKİLLERİ KENDİLERİNİ PATRON GİBİ KONUMLANDIRIYOR’

En düşük emekli maaşının 3 bin 500 TL’den 5 bin 500 liraya çıkarılmasını yetersiz olarak değerlendiren İYİ Parti, “Bunun müsebbibi olan iktidar partisi milletvekilleri ise kendilerini milletimize adeta bir patron gibi konumlandırmaktadır” dedi ve şöyle ifadelerini sürdürdü:

“Memur maaşlarına yapılan yüzde 30 oranındaki artış iktidar partisi milletvekillerinin konuşmalarında ‘Yüzde 30 verdik ya’ şeklinde ifade edilmiştir. Milletvekilleri asla ve asla kendilerini milletin patronu olarak görmemelidir. Milletvekilleri milletimizin hizmetkârları olarak seçilmişlerdir ve bu amaçla görev ifa etmektedirler. Milletvekillerini patron olarak görmek Yüce Meclisimizi küçümsemekten başka bir şey değildir ve bu durum AK Parti milletvekillerinin şuur altının tezahürüdür.”

‘İKTİDARIN ALNINDA KARA BİR LEKE KALACAK’

Kamu çalışanlarına yapılacak zammın bir gün önce yüzde 25 olarak açıklanıp bir gün sonra yüzde 30 olarak güncellenmesini “son derece keyfî bir tutum” olarak niteleyen İYİ Parti, iktidarın adımlarını eleştirerek şunları kaydetti:

“Düşük asgari ücretle ve asgari ücretten de düşük emekli maaşıyla geçinmeye çalışan, barınma, giyinme ve gıda gibi temel ihtiyaçlarını bile karşılamakta güçlük çeken, doğalgaz, elektrik faturalarını ödemekte sıkıntılar yaşayan ve yoksulluğu her gün daha fazla hisseden vatandaşlarımız yerine yandaş müteahhitlere ve zengine kaynak ayrılması iktidarın alnında kara bir leke olarak kalacaktır."