DUVAR - Kamu Personeli Seçme Sınavı'nda (KPSS) yüksek puanlar alarak derece yapmalarına rağmen çok sayıda öğretmen adayı sözlü sınavda verilen düşük puanlarla eleniyor. Sözlü sınavdaki düşük puan nedeniyle elenenler yaşadıklarını sosyal medyada paylaşınca konu, siyaset gündemine de oturdu.

CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Kul hakkı” dedi. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ise kendi branşında derece yapmasına rağmen elenen öğretmen adayına İBB’de iş başvurusunda bulunması çağrısında bulundu. Peki öğretmen adaylarına mülakatlarda hangi sorular soruldu, elenen adaylar ne dedi, Eğitim Sen konuya nasıl bakıyor, elenen adaylar mahkemeye başvurabilir mi?

TÜRKİYE BİRİNCİLERİ ELENDİ

Twitter kullanıcısı Sare Halıcı, önceki gün sosyal medya hesabından elendiğini açıkladı. Halıcı, “Gece gündüz çalışarak aldığım emeğin karşılığı” diyerek KPSS’de 92,79 puan aldığını, Felsefe branşında ise 1. öncelik sırasında olduğunu kamuoyuyla paylaştı. Bu paylaşımın üzerine CHP Lideri Kılıçdaroğlu, öğretmen adayının paylaşımını etiketleyerek, “Kul hakkı nedir? Kul hakkı budur! Hakkı yenmiş gençlerle görüşmeye devam ediyorum. Gece uzun... Yarın sadece ama sadece bu konuyla ilgileneceğim. Atacağım adımlarla ilgili de kamuoyunu bilgilendireceğim” açıklamalarında bulundu.

Bir başka Twitter kullanıcısı Sultan Fidan ise, “İki yıldır emek verdiğim, gecemi gündüzüme kattığım KPSS' de, bölümümde 1. oldum. Alanımda doktora yapıyorum. Hangi kıstasa göre elediniz?” diyerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ve Milli Eğitim Bakanlığı’nı etiketledi. Fidan, Biyoloji branşında Türkiye 1’ncisi olmuş ancak mülakatta 55 puan verildiği için tercih yapması engellendi. Bu paylaşımın ardından İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu da Fidan’nın paylaşımına yorum yaparak, “Sevgili Sultan, senin başına gelenler binlerce gencimizin başına geliyor ve bu beni çok üzüyor. Uzmanlık alanınla ilgili İBB’de işe alım olursa mutlaka başvuruda bulun” ifadelerini kullandı.

MÜLAKATTA HANGİ SORULAR SORULDU?

Fizik Bölümü’nden mezun olan ve 15 yıldır özel sektörde öğretmenlik yapan başka bir öğretmen ise Gazete Duvar’a konuştu. Kendi branşında dereceye giren ancak mülakatta 56 puan verilerek elenen öğretmen, yaşananlara tepki gösterdi. "Mülakatta size hangi sorular soruldu" sorusuna Fizik öğretmeni şu yanıtı verdi:

- Kağıt paranın basılması için gerekli kanun maddesi hangisi?

- Üstün zekalı bir öğrenciniz olursa ne yaparsınız?

- Öğrenmeyi etkileyen faktörler nelerdir?

Fizik öğretmeni, mülakatta sorulan sorulara yanıtlar verdiğini söyleyerek zor bir sorunun bilinçli seçildiğini ve bu sorunun elemelere neden olduğunu söyledi: “Bu sorular zor sorular değil. Hepsine de yanıt verdim. Zaten genellikle yorum sorularıydı. Jüri koltuğunda 3 kişi oturuyor. Karşıdaki adayı elemek için bir tane zor soru seçip soruyorlar. Buradaki amaç çok farklı. Kendisini hemen belli ediyor. Bu soruları kendilerine sorsalar yanıt verecek potansiyele sahip değiller.”

‘VEBALİ ÇOK BÜYÜK’

Yıllardır KPSS’ye giren ve bu süreçte çok yıprandığını belirten Fizik öğretmeni şöyle devam etti: “Ben işten çıkıp eve ders çalışmaya gelirdim. Çocuklarımla ilgilenemedim. Gözümün içine bakıyorlardı. Bu yaptıklarının vebali çok büyük. 15 yıldır ders çalışıyorum ve 3 dakikalık bir görüşme sonrası beni elediler. Bu emek hırsızlığıdır, bunun vebali çok büyük. Puanımız neyse hakkımızı versinler. Ben torpil istemedim. Kimsenin hakkına girmek istemiyorum. Emeğimin karşılığı bu olmamalıydı.”

HUKUK NE DİYOR?

Danıştay 12. Dairesi’nin bu konuda 2013 ve 2015’te verdiği kararlar mevcut. Danıştay verdiği kararda, “Sözlü sınavda başarısız sayılma işleminin, diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden yargısal denetiminin yapılması esastır. İdari işlemin yetki, şekil gibi salt usule ilişkin unsurlarıyla sınırlı olarak yapılacak bir yargısal denetim, hukuk-devleti-ilkesinin sağladığı güvenceyi temin etmeyecektir” değerlendirmelerinde bulundu.

Danıştay 12. Dairesi sözleşmeli öğretmen alımı sınavında KPSS'den 88 alan bir kişinin sözlü sınavda 45 puan verilerek başarısız sayılmasının da hayatın olağan akışına aykırı olduğu yönünde hüküm kurmuştu. Danıştay buradaki değerlendirmesinde ise jürinin objektif davranmadığını belirterek usulüne uygun yeniden sözlü sınav yapılmasına karar verdi.

Avukat Esin Yeşilırmak da KPSS’den yüksek puanlar almasına rağmen mülakatta elenen öğretmen adaylarına “Dava açın” çağrısında bulundu. Yeşilırmak, Danıştay’ın daha önce verdiği kararı da hatırlatarak şu açıklamalarda bulundu: “Hukuk devleti ilkesi karşısında, idarenin yargısal denetimin yapılmasını ortadan kaldıracak imkânsız kılacak işlem ve eylemlerde bulunması mümkün değildir. Sözlü sınavda idarenin bir işlemi olduğundan idarenin tüm işlem ve eylemleri gibi yargı denetimine tabi. Bu işlemlerin yargı denetiminde emsal kararlar ile sözlü sınavda hangi kriterlerin uygulanacağı belirlenmiştir. Danıştay 12. İdare Dava Dairesi’nin içtihatlarına göre sözlü sınav puanlamasında takdir yetkisi keyfiyetle kullanılamaz olup objektif ölçütlerle değerlendirilmeli. Bu durumda keyfiyetle sözlü sınavdan başarısız kılınan kişiler idarenin işlemine karşı, yargı yoluna başvurup sözlü sınavın geçersizliğini ve kendileri açısından tekrarlanmasını isteme hakkına sahiptirler.”

EĞİTİM-SEN: SİYASİ KADROLAŞMA

Eğitim Sen Genel Başkanı Nejla Kurul yaşanan bu durum için ‘siyasal kadrolaşma’ yorumunda bulundu. Kurul şunları dedi: “Siyasi iktidar, yıllardır kamu istihdamında liyakat yerine, siyasal-ideolojik yakınlık, sadakat ve yandaşlık ilişkilerine göre istihdam uygulamalarını benimsemiş, ülke tarihinde en yoğun siyasal kadrolaşma geçtiğimiz 19 yıl içinde yaşanmıştır. İlk uygulandığı andan itibaren tartışılan ve çok sayıda mağduriyet yaşanmasına neden olan mülakat sınavı ile sözleşmeli öğretmen alımında yaşanan haksızlıklar ve adaletsizlikler artarak sürmekte. Türkiye’de mülakat sınavına dayalı tüm uygulamaların ‘siyasal kadrolaşma’nın önünü açarak sayısız haksızlığa neden olduğu, aldıkları puanlara bakılmaksızın iktidarın dünya görüşüne uygun olanlar sürekli başarılı olurken, iktidarın dünya görüşüne yakın olmayanların taraflı ve kasıtlı değerlendirmeler sonucunda elendiği çok iyi bilinmekte. Sınava giren adayı değerlendirirken verdiği yanıtlar dışında etmenlerin değerlendirme sonucunu etkilememesi gerekirken, Türkiye’de tam tersi uygulamaların yaşanması nedeniyle her dönem yeni mağduriyetler ortaya çıkması kaçınılmaz olmakta. Kamu personelinin işe girme ve görevde yükselmelerinde tamamen taraflı bir uygulama olan ve doğrudan siyasal torpili çağrıştıran bütün uygulamalardan vazgeçilmeli, öğretmen ya da kamu görevlisi olma koşullarını taşıyan herkes cinsiyet, inanç farklılığı, etnik kimlik ya da siyasi görüş ayrımı yapılmadan kamuda istihdam edilebilmeli.”

GERGERLİOĞLU: ÇOK SAYIDA BAŞVURU ALIYORUZ

HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, KPSS'den yüksek puan almalarına rağmen sözlü sınav nedeniyle elenen çok sayıda kişiden başvuru aldıklarını söyledi. Gergerlioğlu başvurular hakkında şöyle konuştu: "Yine binlerce kişi KPSS'de yüksek puanlar aldıkları halde mülakatlarda bariz şekilde 55, 56 puan verilerek elendi. Biz bu hikayeleri yıllardır biliyoruz. Biz bunu güvenlik soruşturmalarında da gördük. Bir kişinin KHK'li olması, bir insanın yakınının muhalif bir partide çalışmış olması nedeniyle mülakatlarda düşük puanlarla elendiklerini görüyoruz. Belli ki sadece AKP ve MHP'ye yakın kişiler bu mülakatlarda kazanıyorlar. Eski Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk'a bu hususlara anlattığım zaman mülakat öncesi güvenlik soruşturmaları yaptıklarını söylemişti. Bu söylenenler kulakların inanamadığı bir cümleydi. Aslında mülakattan sonra güvenlik soruşturması yapılır. Ama belli ki AKP-MHP zulüm ittifakı kendisinden olan kişiler için karar vermiş. Bunu Meclis'te söylediğimiz zaman milletvekilleri 'bizden öncekiler de bunu yapıyordu, ne var bunda' gibi cümlelerle bunu ifade ediyorlar. Bu bir itiraftır. Bu yaşananlar hukuk devleti ilkelerine uymamakta. Bu durum vicdani bir yara olarak toplumun bağrında durmakta."

Gergerlioğlu, mülakatta elenen adaylar için Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'in yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. Gergerlioğlu, Özer'e şu soruları sordu: 

- Birçok öğretmenin Bakanlığınız nezdinde yaptığı mülakatlarda 55 puan verilerek atanamadığı iddiası doğru mudur? Eğer bu iddia doğruysa kaç öğretmene Bakanlığınız nezdinde 55 puan verilmiştir? Bu 55 puan aynı zamanda bir fişleme puanı mıdır?

- Bakanlığınıza mülakat puanının düşürüldüğü iddiası ile itiraz başvurusu yapan yurttaşlar olmuş mudur? Bu şekilde itirazda bulunan başvuran yurttaş sayısı kaçtır?

- Bakanlığınızın mülakatlar öncesi mülakata girecekler hakkında istihbarı araştırma yaptırdığı ve sakıncalı olabileceğini düşündüklerine düşük not vererek tercih yapmasının engellendiği iddiası doğru mudur?

- Bu iddia doğruysa söz konusu çalışma fişleme değil midir? Eğer bu fişleme iddiası doğruysa konuyla ilgili açılmış bir soruşturma var mıdır?

- Bakanlığınız nezdinde kendisi dışında yakınları sakıncalı görülen kişilerin öğretmen olma ihtimalinin olmadığı iddiası doğru mudur? Bu iddia doğruysa eğitim fakültelerinde okuyan gençlerin gelecek kaygısı yaşamaması için Bakanlığınızın alacağı önlemler nelerdir?

- Mülakatlarda kamera kaydının yapılmadığı iddiası doğru mudur? Bu iddia doğruysa neden mülakatlarda kamera kaydı yapılmamaktadır?

- Daha şeffaf olmasını sağlayabilecek kamera kayıtlarının KPSS’de yapılıyorken mülakatlarda yapılmamasının gerekçesi nedir?

- Son 5 yılda güvenlik soruşturması olumsuz geldiği için ataması yapılmayan öğretmen sayısı kaçtır?

- Son 5 yılda mülakatlar nedeniyle elenen yurttaş sayısı kaçtır?