Neonazi yeraltı örgütü NSU için hazırlanan 173 sayfalık gizli dosya sızdırıldı

Yunus Ülger

DUVAR - Almanya'da 2000 ile 2007 yılları arasında sekizi Türkiye, biri Yunanistan vatandaşı ve bir Alman kadın polis memurunu öldüren Neonazi yeraltı örgütü NSU hakkında hazırlanan gizli rapor basına sızdırıldı. Hessen Eyaleti Anayasayı Koruma Dairesi tarafından 2012'de hazırlanmış 173 sayfa rapor, Alman İkinci Televizyonu'ndaki mizah programı ZDF Magazin Royale ile internet platformu Frad den Staat tarafından yayımlandı. Raporu, programın sunucu Jan Böhmermann açıklarken, internet sayfasında, “120 yıl gizli kalması istenen raporda neler olduğunu kamuoyunun bilmesi gerektiğine inanıyoruz” denildi. Dosyanın önce 120 yıl gizli kalmasına karar verilmiş, kamuoyunun baskı üzerine süre 30 yıla düşürülmüştü.

Raporu yayınlanmadan önce ZDF Magazin Royale tarafından bilgilendirilen Hessen Eyaleti Anayasayı Koruma Dairesi, çok kısa bir açıklama yaparak, konunun incelediğini bildirmekle yetindi. Raporu inceleyen uzmanlar ve politikacılar, raporda kurbanlar için yeni veriler olmadığını, daha çok Anayasayı Koruma Dairesi'nin Neonazilere yönelik çalışmalarında hataların yer aldığını bildirdiler. Partilerden Hıristiyan Birlik Partisi (CDU) yayına sert tepki gösterirken, Sol Parti olumlu karşıladı.

'BÖHMERMANN BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ SINIRINI AŞTI'

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret ettiği şiirle gündem olan Jan Böhmermann'ın NSU gizli dosyasını açıklamasına CDU Hessen Eyalet Meclisi milletvekili Holger Bellino'dan sert eleştiri geldi. Bellino, raporun yayınlanmasının hukuk dışı olduğunu, dolayısıyla Böhmermann'ın basın özgürlüğü sınırını aştığını ileri sürdü. Raporda yer alan bilgilerden aşırı grupların, güvenlik birimlerinin çalışma yöntemleri hakkında bilgi edineceğini, bunun da muhbirlerin hayatını tehlikeye sokacağını söyledi. Bellino, raporun NSU kurbanları ve yakınları hakkında yeni veriler içermediğini belirtti.

Sol Parti'nin Hessen Eyaleti Meclis Grubu iç politika sözcüsü Torsten Felstehausen, rapor sayesinde kamuoyunun Anayasayı Koruma Dairesi'nin yıllarca sağ terör konusunda ihmallerini ve kötü çalışmasını bilme imkanı elde ettiğini söyledi. Felstehausen, raporun dairenin haber kaynaklarını korumak için değil, kötü çalışmasını saklamak için gizli tutulduğunu ileri sürdü. Sosyal Demokrat Parti (SPD), şimdilik açıklama yapmak istemediğini bildirirken, CDU ile koalisyon hükümeti yürüten Yeşiller'den de bir açıklama gelmedi.

ANAYASAYI KORUMA DAİRESİ'NİN İHMALLERİ

Raporu inceleyen araştırma platformu Exif - Recherche und Analyse, raporun yüzde 40'ının Neonazi grupların silah ve patlayıcı maddeleriyle ilgili olduğunu bildirdi. Raporun ağırlıklı olarak Anayasayı Koruma Dairesi'nin ihmalleri ve hatalarını konu ettiğini belirten platform, dairenin Neonaziler hakkında epeyce bilgi topladığını, ancak buna karşı bir müdahalede bulunmadığını açıkladı.

Hessen Eyaleti Anayasayı Koruma Dairesi, NSU cinayetleri ile Kassel Valisi Walter Lübcke'nin 2019 yılında Neonazi Stephan Ernst tarafından öldürülmesi konusunda hep eleştirilere hedef olmuştu. Halit Yozgat, 2006'da NSU tarafından işlettiği internet kafede öldürüldüğünde, Hessen Eyaleti Anayasayı Koruma Dairesi'nin elemanı Andreas Temme orada bulunuyordu. Ne var ki, Temme mahkemede ısrarla cinayetten haberi olmadığını, hiç bir şey görmediğini söyledi. Daire, Kassel Valisi Walter Lübcke'nin katili Neonazi Stephan Ernst'i 2009 yılında 'aşırı tehlikeli' niteliyor, ne var ki, 2015'den itibaren Ernst'i izlemeyi bırakıyor.

NSU'nun şimdiye değin bilinen ve cinayetleri doğrudan işleyen üç elemanından Uwe Böhnhardt ile Uwe Mundlos, bir banka soygunu sonrasında polis tarafından çembere alınınca 2011 yılında karavanda intihar etmişti. NSU cinayetleri de bundan sonra ortaya çıkmıştı. Örgütün diğer üyesi Beate Zschaepe, Münih Bölgesel Yüksek Mahkemesi tarafından ömür boyu hapse mahkum edilmişti. Beş yıl süren yargılamada NSU'nun destekçileri ve Alman güvenlik birimlerinin ihmalleri ve rolleri aydınlatılamadı.