Peri Vadisi'nde maden ısrarı: ÇED olumlu raporu verildi

Fırat Bulut

BİNGÖL - Bingöl Metal Madencilik tarafından Kiğı İlçesi Eskikavak Köyü çevresinde kurşun, cevher ve çinko çıkarmak amacıyla kurulmak istenen maden ocağı projesinde Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, ÇED olumlu kararı verdi. Aynı bölgede daha önce yapılmak istenen maden ocağı ve kapasite artırma projeleri mahkeme kararıyla iptal edilmişti.

Kiğı ilçesine bağlı Eskikavak, İlbey, Cevizli ve Aysaklı köylerini etkileyeceği belirtilen maden projesi, yaklaşık 500 hektarlık bir alanı kapsıyor. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı sitesinde yer verilen proje dosyasında yer alan bilgilere göre, yeraltı üretim yöntemiyle yılda 25 bin ton cevher ve 37 bin ton pasa üretilmesi planlanıyor.

Arel Müşavirlik Madencilik Mühendislik Medikal Tic. Ltd. Şirketi tarafından hazırlanan raporda proje alanının büyük bir kısmının ormanlık alan olduğu bilgisine yer verilerek ÇED olumlu kararı sonrası gerekli izinler için başvurulacağı belirtiliyor. Buna göre, 330 hektar ormanlık alan, 86 hektar hazine arazisi-ham toprak, 14 hektar tarla (şahsi arazi), şahsi arsa ve tespiti yapılmamış alanlar bulunuyor.

11 YILLIK PROJE

Köylüler ve sivil toplum kuruşları, Peri Vadisi'nde ekolojik yıkıma yol açılacağı sebebiyle projeye karşı çıkıyor. Önceki yıllarda Eskikavak (Arek) Köyü Derneği Başkanı İbrahim Kudiş öncülüğünde maden projesine karşı açılan davada mahkeme, Bingöl Valiliği’nin "ÇED gerekli değildir" kararlarını iptal etmiş ve projenin hukuka uygun olmadığına karar vermişti.

Bingöl Metal Madencilik tarafından yapılması planlanan projeye onay verilmesine tepki gösteren İbrahim Kudiş, yıllardır süren maden ısrarının Bingöl’de hayata geçirilen ekolojik yıkım politikalarının devamı olduğunu dile getirdi. Peri Vadisi’ndeki biyoçeşitliliğe dikkat çeken Kudiş şunları söyledi:

"Bu proje ile endemik flora ve fauna türlerinin bulunduğu, yöre halkı için kutsal olan dağ keçilerinin, nesli tükenme tehlikesi altında bulunan diğer türlerin yaşam alanı olan Peri Vadisi yok edilmek isteniyor."

Kudiş, daha önceki mahkeme kararlarını hatırlatarak, "Önceki yıllarda mahkemeye giderek projeyi iptal ettirdik. Mahkeme kararında bölgenin fauna ve flora türlerinin zarar göreceği tespitine yer vermişti. Ama bakanlık aynı bölgede doğayı yok edecek bu projeye ÇED olumlu kararı verebiliyor. Biz yaşam alanlarımıza, doğamıza zarar vereceği mahkeme kararıyla tespitli olan bu projeye karşıyız ve gerekli hukuki girişimlerde bulunacağız’’ ifadelerini kullandı.

NE OLMUŞTU?

Bingöl Metal Madencilik San. Tic. A.Ş tarafından 2011 yılında aynı bölgede 21.9 hektarlık alanda Kurşun-Gümüş-Çinko Kompleks Cevher Ocağı için ÇED Gerekli Değildir belgesi alınmıştı. 2014 yılında 3 hektarlık alan artışı yapılarak toplam ÇED alanının 24.75 hektara çıkartılması için Bingöl Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne başvuruda bulunulmuş, yine ÇED gerekli değildir belgesi alınmıştı.

Her iki ÇED gerekli değildir kararının iptali için Bingöl Valiliği aleyhine Erzurum 1. İdare Mahkemesi’nde açılan iptal davasında mahkeme, 17 Ocak 2019 tarihli kararı ile her iki dava için de "ÇED gerekli değildir" kararının iptaline karar vermiş ve kararın Danıştay tarafından onaylanması ile proje iptal edilmişti.

Mahkeme, bilirkişi raporuna dayandırdığı kararında işletmenin bulunduğu alanın yüzeysel ve yeraltı sularının kalitatif ve kantitatif özelliklerinin meteorolojik, jeoteknik, hidrojeolojik ve hidrolik yönden değerlendirilmesi açısından ciddi eksikliklerinin bulunduğuna hükmetmişti. Yine mahkeme kararında projenin su kaynakları, flora ve fauna konularında yol açacağı sorunların tespiti ve giderilmesi gerekliliğine dikkat çekilmişti.

'Termik santral olmadı, kömürü ekonomiye kazandıralım' ihalesiYEREL HABER