Pfizer/BioNTech aşısının ikinci dozları hangi ülkede kaç gün arayla yapılıyor?
Türkiye'de Pfizer/BioNTech aşısının ikinci dozlarının ertelenmesi tartışma yarattı. Peki dünyadaki uygulamalar nasıl?
DUVAR - Türkiye'de Pfizer/BioNTech aşısının iki doz arasındaki uygulama süresinin 6-8 haftaya çıkarılması tartışılıyor. Tedarikte sıkıntılar yaşanırken eldeki aşılarla daha fazla insanın aşılanabilmesi için doz aralarının uzatılması, Batı dünyasında da aylardır tartışılan bir konu. Pfizer/BioNTech aşısının üreticilerinin tavsiye ettiği süre, klinik deneylerin iki doz arasında 21 günlük ara verilerek yapılmış olması nedeniyle üç hafta. Ancak başta İngiltere olmak üzere, farklı ülkelerde farklı uygulamalar var.
İNGİLTERE'DE SÜRE 12 HAFTAYA KADAR
Pfizer/BioNTech aşılarının iki dozunun arasındaki süreyi uzatma kararını alan ilk ülke İngiltere olmuştu. İngiltere hükümeti Aralık 2020'nin son günlerinde, İngiliz varyantının yeni fark edildiği ve ülkede hızla yayılmaya başladığı dönemde, en kısa sürede en fazla insanın aşılanabilmesi için iki doz arasını 12 haftaya kadar çıkardı.
Bu karar ülkede büyük bir tartışmaya yol açtı. Hükümeti savunanlar aşının tek dozunun da belirli oranda koruma sağladığını söylerken, birçok bilim insanı da aşıya dair verilerin üç hafta ara üzerinden hesaplandığını ve süreyi uzatmanın bilimsel olmadığını vurguladı. İngiltere Tıp Derneği (BMA) de 12 haftalık araya karşı çıkarak sürenin en fazla altı haftaya çıkarılabileceği yönünde görüş bildirdi. Gelinen noktada, İngiltere hükümetinin Pfizer/BioNTech aşılarının 12 hafta arayla yapılabileceği yönündeki tavsiyesi sürüyor.
Vaccine experts defend UK decision to delay second Pfizer Covid jab https://t.co/wS97oAZ4LG
— The Guardian (@guardian) January 23, 2021
ABD'DE ÜÇ HAFTA TAVSİYE EDİLİYOR, EN FAZLA 42 GÜN ARA VERİLİYOR
ABD'de ise Pfizer/BioNTech aşısı için tavsiye edilen azami süre altı hafta (42 gün). ABD Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezi'nin (CDC) internet sitesinde, bu konuda "Pfizer-BioNTech ve Moderna aşılarının ikinci dozları tavsiye edilen aralığa en yakın sürede ama bundan daha kısa olmayacak şekilde yapılmalı" deniliyor. CDC, Pfizer-BioNTech için üç hafta, Moderna aşısı için de bir aylık bir tavsiye süresi olduğunu belirterek, "Eğer tavsiye edilen aralığa uymak mümkün değilse ve aşılamada erteleme kaçınılmazsa, Pfizer-BioNTech ve Moderna aşılarının ikinci dozu en fazla altı haftaya (42 gün) kadar yapılabilir. Şu an için, mRNA temelli Covid-19 aşılarının bu sürenin ötesindeki koruma oranı hakkında sadece sınırlı veriler var" ifadeleri kullanılıyor.
Fauci: U.S. must stick with two-shot strategy for Pfizer-BioNTech, Moderna vaccines https://t.co/ELkEXyXwwq
— The Washington Post (@washingtonpost) March 2, 2021
FAUCI: ERTELEME, VARYANTLARIN YAYILMASINA YOL AÇABİLİR
CDC'nin eski başkanı ve ABD Başkanı Joe Biden'ın Sağlık Başdanışmanı Anthony Fauci de, ikinci dozların ertelenmesini riskli bulduğunu söylemişti. Mart ayında bu konuda Washington Post gazetesine konuşan Fauci, daha fazla Amerikalıyı aşılamak için ikinci dozların ertelenmesinin varyantların yayılmasının önünü açabileceğini, insanları daha korumasız bırakabileceğini ve aşıya güvensizlik yaratabileceğini belirtmişti. Fauci, tek dozun korumasının ne kadar sürdüğünün bilinmediğini belirterek, ellerindeki bilimsel verilerin erteleme kararını desteklemediğini söylemişti.
EMA DA 'EN FAZLA 42 GÜN' DİYOR
Avrupa İlaç Kurumu'nun (EMA) da mevcut tavsiyesi, Pfizer/BioNTech aşılarının iki dozunun arasında üç hafta, gerekli durumlarda en fazla 42 gün ara verilmesi yönünde.
DANİMARKA, FRANSA VE ALMANYA'DA ALTI HAFTALIK ARAYA İZİN VAR
Avrupa'da Danimarka ve Fransa Pfizer/BioNTech aşılarını en fazla altı hafta arayla yapma kararı alırken, bu konunun hararetli bir tartışmaya yol açtığı Almanya'da en fazla altı haftaya izin veriliyor.
DSÖ TAVSİYESİ NE YÖNDE?
Dünya Sağlık Örgütü de, İngiltere'nin ikinci dozu erteleme kararının ardından tartışmaya 5 Ocak gününde dahil olmuştu. Kurumun Stratejik Uzmanlar Grubu (SAGE), bu tarihte yaptığı açıklamada Pfizer/BioNTech aşısının klinik deneylerinde doz aralarının üç hafta (21 gün) olarak incelendiğini vurgulamış, kendi tavsiyelerinin aşının ikinci dozunun 21-28 gün içinde yapılması yönünde olduğunu açıklamıştı.
Ancak SAGE, 'sıradışı durumda' bulunan ülkelerin daha fazla insanın bir doz aşı yaptırabilmesi için 'en fazla altı haftaya kadar' erteleme kararı alabileceğini belirtmişti. Bununla birlikte, SAGE'in açıklamasında 'klinik deneylerde çalışılan üç-dört haftanın ötesindeki güvenlik ve koruma oranlarına dair veri olmadığı' da vurgulanmıştı.
#BREAKING WHO vaccine advisers say 2nd Pfizer Covid jab may be delayed pic.twitter.com/IQTJrHhogY
— AFP News Agency (@AFP) January 5, 2021
BIONTECH: YÜZDE 95 KORUMA, ÜÇ HAFTA ARA VERİLDİĞİNDE SAĞLANIYOR
Pfizer ve BioNTech firmaları ise bu dönem dünya basınından gelen sorulara yanıtlarında, klinik deneylerde aşının üç hafta arayla etkisinin ölçüldüğünü, bu sürenin ötesindeki güvenlik ve koruma oranlarına dair ellerinde bilimsel bir veri olmadığını vurguladı. BioNTech firması, aşı için verilen yüzde 95 koruma oranının iki doz arasında üç hafta ara verilen koşullarda sağlandığını belirtti. Açıklamada, "Aşının güvenliği ve koruma oranı farklı doz araları açısından değerlendirilmemiştir" denildi. (DIŞ HABERLER)