Piyasalarda Trump'a saldırı etkisi: Altın ve kripto parada sıçrama

GEÇEN HAFTANIN GETİRİ LİDERİ ALTIN BU HAFTAYA DA AVANTAJLI BAŞLAYACAK

Geçen hafta BIST 100 endeksi, en düşük 10,708.98 ve en yüksek 11,113.55 puanı gördükten sonra, önceki hafta kapanışına göre yüzde 1.96 değer kazanarak 11,064.85 puandan haftayı tamamladı. 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı yüzde 2.2 artışla 2,559 TL’ye, cumhuriyet altınının satış fiyatı da yüzde 2.12 artışla 16,740 TL'ye çıktı. Bir önceki hafta sonu 4,114 TL olan çeyrek altının satış fiyatı ise 4,201 TL'ye yükseldi. ABD Doları yüzde 1.09 değer kazanarak 33.075, Euro yüzde 1.83 artışla 36.041 TL’yi gördü. Yatırım fonları ve emeklilik fonları geçen hafta yüzde 1.43 değer kazandı. Yatırım fonları içinde en çok kazandıran yüzde 1.95 ile 'Hisse Senedi' fonları ve 'Fon Sepeti' fonları oldu. Borsanın yükselişinde, gerek Çin otomotiv firması BYD’nin 1 milyar dolarlık yatırımının açıklanması gerekse ABD’den gelen olumlu veriler etkiliydi. Altının sıçrayışı da yine ABD’den gelen verilerle ilgili... Fed’in eylül ayında politika faizinde indirime gidecek olması ihtimalinin gündeme gelmesi temel etken. Geçen hafta sonu Donald Trump’a yönelik suikast girişimi sonrasında, kripto paralardaki hareketliliğin bir benzeri bu hafta altında da yaşanabilir.

TÜİK BAŞKANININ AÇIKLAMASI TÜİK VERİLERİ GİBİ ÇARPITMA

Ve bu ülke nüfusunun çok büyük bir bölümünün TÜİK verilerine ilişkin güvensizliğinin boşu boşuna olmadığı ortaya çıktı. Enflasyonun nasıl hesaplandığına ilişkin kalem kalem baz alınan fiyatlar, verilerin gerçeklikten nasıl kopartıldığını ispatlıyor. Suç üstü yakalanmış olmanın paniğiyle TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya bir açıklama yapmak zorunda kaldı. Ve topu taca attı! Çetinkaya, haziran ayı enflasyon oranının beklentilerin altında gerçekleşmesinin gerekçelerini kamu zamlarının temmuz ayına ertelenmesi, kurdaki istikrar ve tarihsel olarak yaz aylarının düşüşe katkısı olarak sıraladı. Buraya kadar tamam da, peki TÜİK’in 2022 yılında açıklamayı durdurduğu madde fiyatları ne olacak? Çetinkaya toplantıda bu kararı savunurken, tüm dünyanın endeks açıklama metodunu uyguladığını iddia etti. Çetinkaya, ürün fiyatlarının aylık ortalama fiyatları içermesi nedeniyle bir sonraki ayın üçüncü günündeki cari durumu yansıtmayabileceğini söyledi. Üç gün mü?.. Madde madde burada tekrar baz alınan fiyatları sıralamayacağım, ama bazıları üç gün değil üç yıl önceki fiyatlar! Çetinkaya’nın şu sözlerine de dikkat: “Hesap ucu ucuna yetişirken, kalkıp bir de bir anlatıcılığı olmayan fiyatlar hesaplamaktan vazgeçtik. Bu yüklü, ağır ve dünyada kimsenin yapmadığı bir iş”... İşte bize anlatılan çirkin masalı böyle savunuyorlar!

KENDİNE BAKMADAN ENAG'I ELEŞTİRİYOR!..

TÜİK’in foyası meydana çıktığından olsa gerek, iktidarın her zaman uyguladığı taktiğe, kurumun başkanı Erhan Çetinkaya da sarılıverdi. Taktik bildiğiniz üzere, ‘hatalıysan başkasına saldır’! Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) çalışma yöntemiyle ilgili eleştiriler dile getiren Çetinkaya, “Neyi nasıl hesapladığıyla ilgili herhangi bir bilgi yok. Ama şunu biz yakalayabildik: Her ay mesela sahibinden.com girip ev fiyatlarına bakıyorlar. Geçen ay şuydu, fiyat şu olmuş gibi bir hesap yapıyor her ay. TÜİK 5 bin civarında kiralık konutu takip eder. Türkiye’deki kiracıların sadece yüzde 5’i-yüzde 10’u ev değiştiriyor. Kiradaki fiyat artışları enflasyona geç yansır” demiş. En azından burada gerçek veriler üzerinden afaki de olsa bir tahmin var değil mi? Öyle etiket fiyatlarıyla alakası olmayan gülünç madde fiyatları üzerinden makyajlanmış enflasyon rakamları vermiyor ENAG. Çetinkaya’nın eleştirdiği ENAG’ın enflasyon rakamlarına bir bakın, sonra da TÜİK’in rakamlarına, ardından bir markete gidin, sonra da semt pazarına, bakalım hangisi daha gerçeğe yakın! Çetinkaya’nın başka açıklamaları da var, ama üzerinde durmaya pek gerek olduğunu sanmıyorum.

FAİZ İNDİRİMİ SPEKÜLASYONLARI PERİ MASALINDAN BİLE İRRASYONEL

Hâlâ TCMB’nin ne zaman politika faizinde indirime gideceğinin tartışılması size de abes gelmiyor mu? Hele ki TÜİK’in enflasyon verileriyle ilgili tartışmalar ayyuka çıkmışken... Ama oluyor işte!.. Neyse ki TCMB Başkanı Fatih Karahan bir açıklama yaparak politika faizinde atılacak adımların 2025 ve ötesindeki enflasyon hedeflerine ulaşmak için ayarlanması gerektiğini belirtti ve “Temkinli yaklaşımımızı korumamız gerekiyor” dedi. Büyük olasılıkla, sonbaharın ilk aylarında enflasyonda beklenen düşüşün olmayacağını anlayacağız zaten. Peki bu ‘faiz indirimi beklentisi’ nereden çıktı? Enflasyonun haziran ayında sekiz ay sonra ilk kez gerilemesi TCMB’nin yüzde 50 seviyesindeki politika faizini indirebileceği spekülasyonlarına yol açmıştı. Bazı uzmanlar TCMB’nin dördüncü çeyrekte faiz indirimi yapmasını beklerken, Goldman Sachs bu çeyrekte bir indirim beklentisini dile getirmişti. Tabii hepsi TÜİK verileri üzerinden bu yorumu yapıyor! Oysaki, enflasyonda düşüş sürecinin ve iç talebin zayıflamaya başlaması sonrası parasal gevşeme yolunda en büyük engel, firmaların ve hanehalkının enflasyon beklentileriyle TCMB’nin tahminleri arasındaki fark... Ve bu fark hâlâ çok ciddi. TCMB bu yıl sonunda enflasyonun yüzde 38’e gerilemesini, 2025 yıl sonunda yüzde 14 ve 2026 sonunda yüzde 9’a düşmesini bekliyor. Hanehalkının 2024 beklentisi ise yüzde 70 ve üstü...