Anayasa değişikliği kabul edildi

ANKARA - TBMM Anayasa Komisyonu'nda, AK Parti'nin anayasa değişiklik teklifini kabul etti. 20 Aralık'ta başlayan görüşmeler 9 gün sürdü. Teklifin tümü üzerindeki değerlendirmeler, aralıksız 5 gün yapıldı. Meclis Başkanlığına 21 madde olarak sunulan teklif, önergelerle 18 maddeye indi. Görüşmelerin en uzun mesaisi, son gün oldu. Komisyon, gergin geçen toplantılarının sonuncusunu bugün 17 saatlik çalışmanın ardından tamamladı. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ kabul sonrası yaptığı açıklamada, "Hayırlı uğurlu olmasını diliyorum" dedi.

OHAL MADDESİ 2 SAATTE 2 KEZ DEĞİŞTİ

AK Parti’nin 2 ayda hazırlayıp Meclis’e sunduğu 21 maddelik Anayasa değişikliği teklifinde 20’ye yakın değişiklik yapıldı. Kelime düzeltmeden anlam bütünlüğü oluşturmaya, hukuki yazım hatalarının giderilmesinden boşlukların doldurulmasına varana kadar yapılan çok sayıda değişiklik içinde en ilginç örneklerden biri 13. maddede yaşandı.

Teklifin “Olağanüstü Hal Yönetimi” başlıklı 13. Maddeye göre Cumhurbaşkanı süresi 6 ayı geçmemek üzere OHAL ilan edebilecek. OHAL Kararnamesi çıkarabilecek. Çıkarılan kararnameler bir ay içinde Meclis’e sunulmazsa geçersiz olacak.

Bu maddeyle ilgili ilk değişiklik önergesi 3 AK Partili milletvekilinin imzasıyla saat 16.35’te Komisyon Başkanlığı’na sunuldu. Önergede, OHAL ilan edilecek durumların arasına seferberlik eklendi, Cumhurbaşkanı kararnameleri için konulan sınırlamalar da OHAL dönemi için kaldırıldı.

2 SAAT SONRA SÜRE UZADI

Bu önergeden tam 2 saat 15 dakika sonra saat 18.50’de Komisyon Başkanlığına yeni bir değişiklik önergesi daha sunuldu. Bu önergeye ise ilk önergeye imza atan iki AK Partilinin de aralarında bulunduğu 4 milletvekili imza attı.

İlk önergedeki değişiklik hükümleri korunan bu ikinci önergede bir ek düzenleme daha yapıldı. OHAL süresince çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin TBMM’ye sunulma süresi 1 aydan 3 aya çıkarıldı. Böylece 1 ay içinde Meclis’e sunulmazsa kendiliğinden iptal olacak Kararnamelerin süresi 2 ay daha uzatılmış oldu.

MHP’NİN KATKISI DA TARİH OLDU

MHP adına Anayasa görüşmelerini yürüten Mehmet Parsak, Habertürk gazetesine verdiği röportajda, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 30 gün içinde TBMM tarafından onay­lanmazsa kendiliğinden yürürlükten kal­kacağını belirterek, “MHP bu süreçte ne katkı yaptı?” sorusuna veri­lebilecek önemli cevaplardan biri budur” demişti.

Elveda anayasa, elveda kuvvetler ayrılığı!

Anayasa teklifi yasalaşmadan eskidi

Anayasa teklifi değişti: 21 maddeden ikisi iptal

Neler geldi?

Adalet ve Kalkınma Partisi (Ak Parti) ile Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) üzerinde uzlaştığı 21'den 18 maddeye düşürülen Anayasa değişikliği teklifi görüşmeleri 20 Aralık Salı günü başladı. Teklifin geneli üzerindeki görüşmelerin 5 gün sürdüğü Anayasa Komisyonu'nda birinci maddenin görüşülmesine 26 Aralık'ta başlandı. Komisyonda kabul edilen birinci maddeye göre; yargının 'bağımsız' ilkesine 'tarafsız' ibaresi eklenerek madde 'Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.' şeklinde düzenlendi.

Teklifin kabul edilen diğer maddelerine göre:

-Meclis'teki milletvekili sayısı 550'den 600' e çıkarılacak.

-Milletvekili yaşı 25'ten 18'e indirilecek.

-Milletvekili ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 5 yılda bir aynı günde yapılacak.

-Komisyon'da devam eden toplantılarda önceki günlerde 'Yedek Milletvekilliği' teklifini içeren beşinci madde ise iptal edildi.

-Anayasa değişikliği teklifine göre, Meclis'in denetim yetkileri şu şekilde düzenleniyor:

'Türkiye Büyük Millet Meclisi belli bir konuda Meclis araştırması ve genel görüşme yapabilir; milletvekilleri yazılı soru sorabilir. Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir. Genel görüşme, toplumu ilgilendiren belli bir konunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir. Genel görüşme ve Meclis araştırmasına yürütme adına herhangi bir temsilci katılama. Yazılı soru; yazılı olarak gen geç on beş gün içerisinde cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yazılı olarak soru sormalarından ibarettir. Meclis araştırması, genel görüşme ve yazılı soru önergelerinin verilme şekli, içeriği ve kapsamı ile araştırma usulleri Meclis İçtüzüğü ile düzenlenir.'

-Anayasa değişikliğine göre, Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmeyecek. Bu maddede yer alan 'Cumhurbaşkanı "doğuştan Türk vatandaşı" olanlar' ifadesi de 'Türk vatandaşı olanlar şeklinde değiştirildi.

-Değişikliğe göre, Cumhurbaşkanı ve TBMM'ye karşılıklı olarak fesih yetkisi veriliyor. Cumhurbaşkanı ve TBMM, yeni seçilen Cumhurbaşkanı ve milletvekilleri göreve başlayana kadar görevine devam edecek.

-TBMM, üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.

-Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçimler birlikte yapılacak.

-Cumhurbaşkanı'na OHAL yetkisi veriliyor. Düzenlemeye göre, OHAL'de kararnamelerinde Meclis onayı süresi bir aydan üç aya çıkarıldı. OHAL gerekçelerine seferberlik hali de eklendi.

-Askeri yargıyı tamamen kaldırılacak.

-Askeri yargıdan gelen üyelerin çıkarılmasıyla Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) üye sayısı 15'e indirilecek.

-HSYK üye sayısının 13'e çıkarılmasını öngörülüyor.

-Cumhurbaşkanlığı ile TBMM milletvekilliği seçimleri 3/11/2019 tarihinde yapılacak.

Öte yandan, Teklifin 14 ve 15'inci maddelerin de iptal edilmesiyle teklifteki madde sayısı 21'den 18'e düşürüldü.

MİLLETVEKİLLERİ 18 MADDE İÇİN 100 SAATİ AŞKIN MESAİ YAPTI

18 maddelik anayasa değişikliği teklifinin Anayasa Komisyonu'nda kabul edilmesini AK Partili milletvekilleri alkışlayarak kutladı. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ “Anayasa Komisyonu belki anayasalar içerisinde en büyük reformun ilk adımını attık. Bunun hayırlı olmasını diliyorum. Emeği geçenlere teşekkür ediyorum. “ dedi.

Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, anayasa değişikliği teklifinin görüşüldüğü komisyonun 100 saati aşkın çalıştığını, 500 civarında milletvekilinin söz aldığını, en uzun süren komisyon çalışması olduğunu bildirdi.

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, AK Parti milletvekillerine "Allah sizi affetsin diye dua edeceğim" dedi. Toplantı sonrası milletvekilleri tokalaşarak ayrıldı. Teklifin önümüzdeki hafta Meclis Genel Kuruluna geleceği öğrenildi. (DHA)