Anayasa oylamasında üç senaryo

ANKARA - “Cumhurbaşkanlığı sistemi” adıyla getirilen anayasa değişikliği teklifinin Meclis Genel Kurulu’nda görüşmeleri başladı. Yaklaşık iki hafta sürecek maratonda ilk gün teklifin geneli üzerinde görüşmeler yapıldı. Görüşmeler teklifin maddeleri üzerinde devam edecek.

Teklifin görüşülme sürecinde üç kritik oylama, bununla birlikte kulislerde konuşulan üç senaryo var.

“Yönetim modeli değil rejim değişiyor” eleştirisi getiren muhalefetin iki hedefi var. Teklifin 330 oyun altında kalarak düşmesi ya da geri çekilmesi. 3’üncü ise istenmeyen senaryo. Bu da teklifin 330’u bulup referandum yolunun açılması.

Başbakan başkanlığı yanlış hesapla savundu

330 OYUN ALTINDA KALIRSA PAKET DÜŞECEK

İlk senaryoya göre Meclis Başkanı dışında 316 oyu bulunan AK Parti’nin hiç fire vermemesi durumunda en az 14 oya daha ihtiyacı var. Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın sağlık durumu nedeniyle oy kullanamaması durumunda bu sayı 15’e çıkacak. 39 milletvekili bulunan MHP’de bugüne kadar 7 milletvekili “hayır” oyu vereceğini açıkladı. Ancak bu firenin daha fazla olacağı ve teklifin 330 oyun altında kalabileceği konuşuluyor. MHP lideri Devlet Bahçeli’nin de “Bir oyum var, o da ‘evet’ sözleri “grubu serbest bıraktı. Bu fireleri daha da arttırabilir” şeklinde yorumlanıyor.

TBMM'de 338 'evet' çıktı

PAKET GERİ ÇEKİLEBİLİR

Kulislerde konuşulan ikinci senaryo ise teklifin madde oylamaları üzerine. Anayasa değişiklik usulüne göre tek tek maddeler görüşülerek oylanıyor. Bu oylama sırasında bir madde 330’un altında oy alırsa teklif paketinden düşüyor. Bu durumda, Cumhurbaşkanının partisiyle ilişkisi veya yürütme yetkilerini düzenleyen maddeler gibi kritik bazı maddeler 330 oy alamaması durumunda teklif metninden düşecek. Muhalefet teklifin bu durumda içeriğinin boşalacağı gerekçesiyle AK Parti tarafından geri çekilebileceği görüşünde.

2010 REFARANDUMU ÖRNEĞİ

2010 yılında yapılan 26 maddelik anayasa değişikliği teklifi görüşmelerinin 2. turunda teklifin parti kapatmayı zorlaştıran 8. maddesi 327 oy alarak reddedilmiş ve teklif metninden düşmüştü. Kritik bir madde olmadığı için AK Parti değişiklik teklifini geri çekmedi. Ancak son getirilen değişiklikte kritik bir madde de bu düşme olursa teklifin geri çekilebileceği konuşuluyor.

330 KABUL: REFERANDUM

Anayasa teklifinin Meclis ayağında muhalefetin gerçekleşmesini umduğu senaryolar böyle. 3. senaryo ise teklifin 330’un üzerinde oy alarak referandum yolunun açılması. Bu durumda muhalefet referandum süreci için yeni senaryolar konuşmaya başlayacak.