CHP'den yeni bakana 'tren faciası' soruları

ANKARA - Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi resmen yürürlüğe girdikten sonra atanan yeni Kabine'ye ilk soru CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer'den geldi. 24 kişinin hayatını kaybettiği Tekirdağ Çorlu'daki kaza yerinde incelemelerde CHP’li Yüceer, Yeni Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turan’a İstanbul Halkalı-Tekirdağ Muratlı demiryolu hattının bakım ve yenileme ihalesinin hangi gerekçeyle iptal edildiği başta olmak üzere 16 soru verdi.

Yüceer'in Bakan Turan'ın yanıtlaması istemiyle Meclis Başkanlığına verdiği önergedeki sorular şöyle:

1. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD)’nin 11 Haziran 2018 tarihinde ilan vererek İstanbul Halkalı-Tekirdağ Muratlı arasındaki tren yolunun bakımı için 6 Temmuz'da yapılacak ihaleyi duyurduğu ancak tren yolundaki bakımın yapılması için çıkılan ihalenin ‘ödenek yetersizliği’ nedeniyle 21 Haziran 2018'de iptal edildiği doğru mudur?
2. Benzer şekilde, İstanbul Sirkeci-Uzunköprü demiryolu hattı üzerinde 6 adet demiryolu köprüsünün debileri yetersiz olduğu gerekçesiyle İstanbul Taşkın Koordinasyon Kurulunun kararıyla yenilenmesinin istendiği doğru mudur? TCDD 1. Bölge Müdürlüğü’nün bahsi geçen demiryolu hattına ilişkin yenilenme kararı aldığı, ancak birtakım nedenler bu kararın uygulanmadığı doğru mudur? Bu kararın uygulanmama gerekçesi nedir?
3. Kazanın gerçekleştiği tren hattı üzerinde bakım ve denetim çalışmaları hangi kurum veya firmalar aracılığıyla yapılmıştır? “Unitek İnşaat” adlı şirketin hat üzerinde bakım çalışmaları yaptığı doğru mudur?
4. TCDD’deki çalışan sayısında son 5 yılda ne kadarlık bir değişim söz konusudur? Özelleştirme kararları kapsamında TCDD’nin çalışan sayısında ne kadarlık bir azalma olmuştur?
5. Demiryolu hattı güzergahlarda arızaları haber vermek üzere görev yapan ‘yol bekçilerinin’ demiryollarındaki özelleştirmeler nedeniyle kadro dışı bırakılmasının gerekçesi nedir?
6. Ulaştırma Bakanlığı, kazanın ‘aşırı yağışlar nedeniyle menfez ile ray arasındaki toprağın boşalmasından’ kaynaklandığını açıklamıştır. 24 yurttaşımızın hayatını kaybettiği kazanın nedeni “aşırı yağış” mıdır? Kaza yerine en yakın ölçüm istasyonu olan Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) Muratlı İstasyonunun ölçmüş olduğu yağış değerleri saat 11.00-12.00 arasında 30.4 mm ve 12.00 ile 12.26 arasında ise 2.0 mm olmak üzere 32.4 mm’dir. Bu rakamlar ‘aşırı yağış’ olarak nitelenebilir mi?
7. Kaza nedeni olarak yetkililerce ifade edilen ‘aşırı yağışların’ bu ve benzeri facialara sebebiyet verebileceği neden öngörülememiştir? Menfez ve ray arasındaki toprağın boşalmasını engelleyecek bir mühendislik tekniği henüz icat edilmemiş midir?
8. Avrupa ülkelerinde aşırı yağış nedeniyle yaşanan tren kazası sayısı kaçtır? Avrupa'nın yağış alan ülkelerinde menfez ve ray arasındaki boşluktan kaynaklı kazaların yaşanmamasının nedenleri nedir?
9. Kazanın gerçekleştiği demiryolu hattında menfez temizliği yapılmadan dolguyla rayların yükseltilmesinin gerekçesi nedir?
10. Kazanın gerçekleştiği alandaki traverslerin dağılmasının sebepleri nelerdir? Traverslerin hemen dağılması bir kalite sorununa işaret etmektedir? Son 5 yılda kaç travers fabrikası kapatılmıştır? Kazanın meydana geldiği hattaki travers, dolgu malzemeleri ve bunların denetimi hangi firmalar tarafından yapılmıştır?
11. Kaza sonrası karadan ulaşımın güçlükle yapıldığı, yaralıların traktörlerle taşındığı ve bölgeye ekiplerin ulaşmasında geç kalındığı iddiaları doğru mudur?
12. Ulaştırma Bakanlığı ihale verilen projelerinin kontrolünü ve denetimini ne sıklıkla ve hangi aralıklarla yapmaktadır? Bahsi geçen demiryolu hattının kontrolü en son ne zaman yapılmıştır?
13. Demiryolu hatlarının muayene ve bakımının düzenli şekilde yapılmadığı iddiaları doğru mudur? Bahsi geçen kazada yapı ruhsatlarından mühendis ve mimarların imzalarının kaldırılmış olmasının bir etkisi bulunmakta mıdır?
14. Son 5 yılda bakım ihalesi iptal edilen demiryolu hattı sayısı kaçtır? Bu hatlar hangileridir? Hangi hatlarda bakım ve yenileme çalışması yapılma kararı alınmıştır ve uygulanmaktadır?
15. TCDD’nin kurumsal yapısında bir değişiklik düşünülmekte midir? Ulaştırma ve altyapı alanlarında uygulanan özelleştirme politikalarında bir değişiklik yapılacak mıdır? Demiryolu hatlarının bakım, denetim ve kontrol iş ve işlemlerinde özel sektörün sorumluluğu azaltılacak mıdır?
16. Bu ve benzeri kazaların bir daha yaşanmaması adına ne gibi önlemler alınacaktır? Demiryolu hatlarında denetim ve kontrol sıklığı artırılacak mıdır?