İYİ Parti: Yerel yönetim yetkileri TOKİ’ye devrediliyor
AK Parti’nin Meclis’e sunduğu imar kanununda değişiklik öngören teklife, İYİ Parti de yerel yönetimlerin yetkileri TOKİ’ye devredildiği gerekçesiyle şerh düştü. İYİ Parti şerhinde, "İktidarın belediyelerden yetki alıp merkezi kurumlara vermesinin siyasi olduğu aşikârdır. Büyükşehirlerin Millet İttifakı adaylarınca kazanılması sonrası belediye yetkilerinin azaltılması eğilimi iktidarda bulunmaktadır. Bu anti demokratik bir durumdur” denildi.
ANKARA - AK Partili milletvekillerinin imzasıyla Meclis’e sunulan imar kanununda değişiklik öngören Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, gelecek hafta Meclis Genel Kurulu'nda görüşülecek. Kaçak yapıların yıkılmasını kolaylaştıran, imar planlarında bina yüksekliklerine sınır getiren, Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği Van Gölü kıyısındaki Ahlat’ta Cumhurbaşkanlığı Köşkü yapımına yeni yasal düzenleme getiren 37 maddelik teklife CHP ve HDP'nin yanı sıra İYİ Parti de muhalefet şerhi düştü.
AK PARTİ DENİLİNCE İLK AKLA GELEN ‘İMAR RANTI’
AK Parti dendiğinde ilk akla gelen kavramın ‘imar rantı’ olduğu ifade edilen şerhte, “AK Parti iktidarda bulunduğu 17 yıl boyunca imar rantlarının yandaş müteahhitlere, kişi ve gruplara dağıtılmasıyla anılmıştır. AK Partili belediyeler bu konuda büyük eleştirilere maruz kalmıştır. AK Parti şehirlerin siluetlerini bozan, yoğunluğunu artıran ve altyapısı yapılaşmanın önünü açmış bunun için de imar kanunlarında defalarca değişiklik yapmıştır. Kanal İstanbul tartışmaları da yine imar odaklı olmuştur. AK Parti’nin imar meselesinde karnesi zayıftır” denildi.
'YEREL YÖNETİMLERİN YETKİLERİ TOKİ’YE DEVREDİLİYOR'
Kanun teklifine göre; TOKİ tarafından satış ve kira sözleşmesine konu edilen taşınmazlar hariç, mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan arsa ve arazilerin, gerçek veya tüzel kişilerce işgali halinde, TOKİ, ecrimisil (haksız işgal tazminatı) istemeye, ecrimisilin tahsiline ve taşınmazın tahliyesine ilişkin işlemleri uygulamaya veya Milli Emlak Genel Müdürlüğü eliyle uygulatmaya yetkili olacak.
İYİ Parti, bu madde ile yerel yönetimlerin yetkilerinin TOKİ’ye devredilmesine itiraz etti. Muhalefet şerhinde şu gerekçelere yer verildi:
“Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’na ait olan ve belediyelere devredilmiş olan arazilerin TOKİ’ye devri son derece yanlış bir uygulamadır. Danıştay kararlarında belediyelere verilmiş haklar kanuni bir düzenlemeyle belediyelerden alınamaz. Bu Anayasa’nın 138. Maddesine de aykırıdır. İktidarın belediyelerden yetki alıp merkezi kurumlara vermesinin siyasi olduğu aşikârdır. Özellikle Ankara, İstanbul, Antalya, Adana, Mersin gibi büyükşehir belediyelerinin Millet İttifakı adaylarınca kazanılması sonrası belediye yetkilerinin azaltılması eğilimi iktidarda bulunmaktadır. Bu son derece anti-demokratik bir durumdur”
RANTLAR YANDAŞ MÜTEAHHİTLERİN YANINA KÂR KALMIŞ
Teklife göre parsel bazında; nüfusu, yapı yoğunluğunu, kat adedini, bina yüksekliğini arttıran imar planı değişiklikleri yapılamayacak. Ada bazında yapılacak plan değişikliklerine de asgari 1000 metrekare gibi şartlar getiriliyor. İYİ Parti şerhinde, “Bu olumlu bir düzenleme olmakla birlikte pek çok eksiği bulunmaktadır. Plan bir bütündür. Ada bazlı imar değişiklikleri yapılırken çevre adalardaki yoğunlukların sabit kalması burada sorunlar yaratacaktır. Bir adada çok yüksek olarak değiştirilen yoğunluk bir başka adada daha az olabilecektir. Burada alt yapı sorunları ortaya çıkacaktır. Ada bazlı değişiklikler yapılırken plan bütünlüğü göz ardı edilmemelidir. “Taşınmaz maliklerinin talebiyle” imar değişikliği yapmayı düzenleyen fıkra ise tamamen hatalıdır. Teklif maddesine yer alan değer tespit komisyonunun ne olduğu açıklanmamıştır. Bunun açıklığa kavuşturulması gereklidir. Ayrıca geçmişte parsel bazlı imar değişiklikleriyle ortaya çıkan rantlar yandaş müteahhitlerin yanına kâr kalmış, halkımızın bir kazancı olmadan dar bir çevrede bölüşülmüştür” ifadelerine yer verildi.
'MİLLET BAHÇESİ’NİN KAPSAMI BELİRSİZ'
AK Parti’nin teklifi Kıyı Kanununda da değişiklik öngörüyor. Kamuoyunda Salda Gölü kıyısına yapılmasıyla gündeme gelen ‘Millet Bahçesi’nin’ düzenlemede kapsamının açıklanmadığına dikkat çekildi. Yüzeysel bir yönetmeliğe atıfla Anayasa’nın 43. Maddesi’nde kıyıların kamu yararına kullanımı ilkesine muhalefet oluşturabilecek bir düzenleme yapılmasının kabul edilemeyeceğini belirten İYİ Parti, ilgili maddeye “Bu noktada Millet Bahçesi içinde yapılacak yapıların neler olduğu ve kıyıya ne uzaklıkta yapılabileceği açıkça ifade edilmelidir. Kamu yararına yapılacak bir yeşil alanın kıyılarda olması son derece makuldür ancak bunun suiistimallere asla yer vermeyecek şekilde düzenlenmesi gerekir. Doğal güzelliklerimizin çevresine yapılabilecek ucube yapıların ya da kurulabilecek rant odaklı işletmelerin ne gibi zararlar verebileceğini kamuoyu da takdir etmektedir. Öncelikle Anayasa’nın 43. Maddesi bağlamında bu teklif düzenlenmeli, Millet Bahçesi’nin ne olduğu açıkça ifade edilmeli ve ona göre düzenleme yapılmalıdır” sözleri ile itiraz edildi.
İYİ PARTİ'DEN AHLAT’A ŞARTLI ONAY
Teklifin tartışmalı maddelerinden biri de Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği Van Gölü kıyısında, Ahlat’ta yapımına başlanan Cumhurbaşkanlığı Köşkü Projesi oldu. Teklif, Van gölü kıyısında bulunan alanların Kıyı Kanununa tabi kısımlarında imar planı kararıyla resmi kurum alanı (Cumhurbaşkanlığı köşkü) yapılabilmesine olanak sunuluyor. İYİ Parti, bu maddeye şartlı onay verdi. Şerhte, “Anayasa Mahkemesi’ni iptal ettiği bir düzenlemeyi ufak değişikliklerle yeniden TBMM gündemine getirmek Anayasa’yı ihlal anlamına gelir. Bu durumda düzenleme yeniden Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilebilecektir. Tesisin yeri noktasında hukuksuzluk kabul edilemez. Tesis halka açık ve Ahlatlıların sürekli yararlanabileceği bir şekilde yapılmalıdır. Bu da kanunla açık bir şekilde düzenlenmelidir. Ancak görülmektedir ki bütün yasal engellemelere rağmen inşaat bitme noktasına gelmiştir. Bu durum Cumhurbaşkanlığı makamı adına asla kabul edilemez. Hukuka uygun olmayan bir şekilde Ahlatlıların görüşlerini almadan bir inşaatı tamamlamak, hukuksuzluğun bizzat Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılması olarak tarihe geçecektir” denildi.
CHP'den Ahlat tepkisi: Anayasa aykırılık değil, anayasa suçu var