‘Merkez Bankası’nın Meclis’e brifing vermesi gerekiyor’

ANKARA - Yasa gereği yılda iki kez TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'na brifing vermesi gereken Merkez Bankası, 2020 yılı içerisinde herhangi bir bilgilendirme yapmadı.

Merkez Bankası’nın Meclis tatile girmeden önce brifing vermesi gerektiğini söyleyen komisyon üyesi CHP Milletvekili Bülent Kuşoğlu, “Meclis’in yasama ve yürütme etkisini yerine getirebilmesi için bu bilgilendirmenin muhakkak yapılması gerekiyor” dedi. Merkez Bankası’nın son beş yılda 10 kez bilgilendirme yapması gerekirken 3 kez “zorlayarak” bilgilendirme yaptığını belirten komisyon üyesi HDP Milletvekili Garo Paylan ise, “Dördüncüsünü elde emek için zorluyoruz. Çünkü Merkez Bankası vesayet altında” diye konuştu.

‘PEK ÇOK KONU VAR AMA BUNLARI SORAMIYORUZ’

Merkez Bankası’nın görev ve yetkilerine ilişkin attığı adımlara dair Meclis’i bilgilendirmesi için çağrı yapan komisyon üyesi Bülent Kuşoğlu, geride kalan süreçte hem TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı’na hem de TBMM Başkanlığı’na bu talebini sözlü ve yazılı olarak ilettik. 2020 yılında altı ayın geride kalmasına rağmen Merkez Bankası’nın toplantılara katılmamasına tepki gösteren Kuşoğlu, “Bugün Merkez Bankası’nın para politikaları, para basımı, piyasadaki paranın arttırılması, bankalara getirilen yaptırımlarla ilgili pek çok konu var ama bunları soramıyoruz. Bunlar ekonomi için çok elzem ve önemli konular. Tüm soruların sorulup bu konuların aydınlatılması gerekiyor. Birçok rakam bile belli değil. Bazı politikaların ne anlama geldiğinin sorulması gerekiyor. Bunları yapabilmemiz gerekiyor. Hepsi aksatılıyor” dedi.

‘TBMM’NİN YASAMA VE DENETLEME GÖREVİNİ ÖZELLİKLE AKSATIYORLAR’

Türkiye Varlık Fonu’nun 2018 bütçesine dair bilgilendirmenin ancak 2020 yılı Haziran ayında yapıldığını, kurumların yasama ve yürütme organın denetiminden bilinçli olarak uzak tutulmaya çalışıldığını ifade eden Kuşoğlu şunları kaydetti:

“Cumhurbaşkanlığı’nın 4 Nolu kararnamesi var ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) da denetlenmesi gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı kararnamesine göre SGK’nın yapması gereken bilgilendirme de iki yıldır yapılmadı. Bunlardan haberleri dahi yok. Meclis’e bu kurumların gelmemeleri bilinçli. Birçok komisyon bu sayede çalıştırılmıyor. Komisyon olarak TÜİK’in yeni hesaplama yöntemlerine ilişkin bilgi vermesi talebimiz var örneğin. Bu da yapılmadı. Sayıştay’ın denetimleriyle ilgili bilgilendirme yapması gerekiyordu, yapılmadı. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin özellikle yasama ve denetleme görevi çok aksıyor. Bunu özellikle aksatıyorlar. Bu demokrasiye vurulan bir darbedir aynı zamanda.”

‘TERCİHLERİNİ SORGULAMAK İÇİN OTURUM YAPILMASINI İSTİYORUZ’

Merkez Bankası’nın yasası gereği bağımsız olduğunu söyleyen HDP'li komisyon üyesi Garo Paylan, “Ancak Tayyip Erdoğan’ın Merkez Bankası başkanını değiştirme iradesiyle ve Merkez Bankası’na dönük talimatlar veren durumlar nedeniyle bağımsızlığından söz edemeyiz” dedi.

Merkez Bankası’nın 2020 yılı başından bu yana çok sayıda parasal genişlemeye imza attığını, faiz politikasında düşüşlere gittiğini ve yatırım kredileri vermeye başladığını belirten Paylan, “Bütün bunlar ekonomik alana dair çok önemli kararlar ve bu kararların milletin meclisinin denetiminde olmasını istiyoruz. Bu tip kararların ciddi sonuçları ve yan etkileri olabilir. Ülkemiz tekrar parasal genişlemeyle faiz enflasyon, enflasyon faiz ve döviz kuru sarmalına girebilir. İktidarın bu tercihlerinde para doğrudan yoksullara gitmiyor. Konut, araba gibi alanlara yatırım yapılıyor. Bu tip tercihleri sorgulamak için Merkez Bankası’nı denetlemek için bir an önce Meclis’te oturumun yapılmasını istiyoruz” diye konuştu.

‘SORULARIMIZA CEVAP VEREMİYORLAR’

Son beş yıl içerisinde Merkez Bankası’nın yılda iki kez, toplamda da 10 kez olmak üzere Meclis’e gelmesi gerektiğini, geride kalan zaman diliminde yalnızca 3 kez toplantı gerçekleştirildiğini ifade eden Paylan sözlerini şöyle sürdürdü:

“5 yılda 3 kez ittire ittire geldiler. Dördüncüsünü elde emek için zorluyoruz. Çünkü Merkez Bankası vesayet altında. Tayyip Erdoğan, ‘Faiz neden enflasyon sonuç’ diyor. Meclis’e gelen yetkiliye buna katılıyor musunuz diye soruyoruz. Katılmadıkları belli ama cevap veremiyorlar. Merkez Bankası para politikalarını neden bağımsız şekilde belirlemiyor diye soruyoruz cevap veremiyorlar. SWAP işlemleri, kamu bankaları aracılığıyla son iki yılda 50 Milyar Dolar’a yakın dolar sattılar ve rezervi erittiler. Bunlarda sizin iradeniz var mı diyoruz ama cevap veremiyorlar. En son birleşimde basına kapalı yapılmıştı. Yeniden de kapalı yapmaya çalışacaklar ama bunun böyle olmaması için mücadele edeceğiz. “

‘TÜİK DE MUTLAKA GELİP MECLİS’E HESAP VERMELİ’

Merkez Bankası’nın yanı sıra farklı kurumların da Meclis’e gelerek bilgilendirme yapması gerektiğini ifade eden Paylan, “Örneğin Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) kimse güvenmiyor. Bütün dünyada işsizlik patlamışken işsizliği düşmüş gösteriyor. Bütün dünya küçülürken Türkiye’de büyüme varmış gibi gösteriyor. TÜİK de mutlaka gelip Meclis’e hesap vermeli. Bu güveni tekrar nasıl sağlayacağını konuşabilmeliyiz. Örneğin Sayıştay denetimlerinin daha etkin olması gerekiyor. İnsanların parası harcanıyor ve bunun denetlenmesini istiyoruz. Bütün bu birleşimlerin bir an önce yapılmasını istiyoruz ama maalesef iktidar denetimlerin yapılmaması için elinden geleni yapıyor.”