RafDuvaR: Yeni çıkan kitaplar

Georges Sorel’in Şiddet Üzerine Düşünceler’i şüphesiz 20. yüzyılın en tartışmalı, en dehşet verici ve en tehlikeli kitaplarından biri. Ne sol ne de sağ Sorel’in çağrısını sahiplenir, kendisinden ilham alan devrimci hareketleri dahi korkutmuştur, ekseriya deccal muamelesi görür. Sorel şiddet, mit, genel grev kavramları etrafında ördüğü kuramıyla, modern çağın kapitalist dekadansını ve burjuva toplumunun çıkışsızlığını yarmak ister. Avrupa’da ebedi barışın konuşulduğu fin de siècle (yüzyıl sonu) ikliminde Sorel kana bulanacak bir yüzyılın haberini verir, işçi sınıfını barbarlığın geri dönüşüne hazırlar. İngiliz romancı J.B. Priestley, altmışını geçmiş, Légion d'honneur’lü emekli bir mühendisin nasıl olup da böyle bir kitap yazdığı anlaşılırsa modern çağ da anlaşılmış olur der. Neoliberalizmin, geçtiğimiz yüzyılın mücadelelerinin kazanımlarını tarumar edişinin ardından devrimci sendikalizmin bu kurucu metni yeniden okunmayı ve bu kez anlaşılmayı talep ediyor.

Şiddet Üzerine Düşünceler, Georges Sorel, Çevirmen: Anahid Hazaryan, 424 syf., Telemak Yayınevi, 2021.

Erkekler tarafından yazılan tarih, kadınların toplumsal ve kültürel varlıklarını yok saymış, etkinliklerini tek bir role ve dar bir alana sınırlamıştır. Oysaki geçmişten bugüne yaşam, kadınların geleneksel eşlik/analık rollerinin dışında da gerçekleştirdikleri etkinlik ve üretimleriyle süregelmiştir. Günümüzde toplumsal, kültürel, siyasal tarih ve sanat tarihi, kadınların emeklerini ve yaratıcılıklarını görünür kılarak yeniden yazılmaktadır. Doğu ile Batı uygarlıklarının birleştiği bir konumda yer alan Anadolu tarihinde de kadınların önemli bir yeri olduğunun kanıtı, arkeolojik malzemeler ve sanat eserlerindeki izleridir. Kuşkusuz, tarihsel metinler bize, incelenen toplumu veya insanları anlama yolculuğumuzda çok önemli bilgiler ulaştırmaktadır. Ancak bu metinlerde, toplumun önemli bir kısmını oluşturan kadınların genellikle erkeğin yanında ikinci role sahip olduğu görülmektedir. Bu dönemlerden bize ulaşan arkeolojik veya sanatsal malzemeler farklı bir bakış açısı sunabilmektedir. Bu bağlamda, tarih, özellikle de kadınların tarihi yazılırken tarihsel metinlerin yanında arkeolojik ve sanatsal belgelerin de göz önünde bulundurulması elzemdir. Bu bakış açısıyla derlenen Anadolu Sanatında Kadın adlı bu eserde; Antik Dönem, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze ulaşan sanat eserleri incelenerek Anadolu sanatında kadın imgesine ışık tutulması hedeflenmiştir.

Antik Dönem'den Osmanlı'ya Anadolu Sanatında Kadın, Kolektif, 193 syf., İstanbul Bilgi Üniv. Yayınları, 2021.

“piçûkê bira me ez, gula civata, hebim çi ye nebim çi
diçim wê xewna dûr a çîroka te lê ji bîr bûye
barê min piştek bîranîn
dimeşim li jor min dengê betonan
dikan û mixazeyên ku tengasiyê belav dikin
li tenişta min siya hesinî ya aciziya şûm
pêjna erdhejan tê ji gavên min
ez gihîştim qonaxa dawiyê lê nebû
hebûn nehejiya û nehedimî mirin
li kû deynim vî barî
bavêjim kû van gunehan
aciziya min hesin
û ev hesinên ji mayîna dirêj bi gazin in
ditengijin, yê min jî
bi demê re zingar digirin destên min
zanim êdî bi kêrî gulê nayên destên min”

nêrgiza li defterê bişkivî
yehya omerî

Nergiza li Deftere Bişkivi, Yehya Omeri, 128 syf., Avesta Yayınları, 2021.

Yılın ilk günü bir kargocu kapımızı çaldı. Paketten ne çıktı dersiniz: Bir penguen! Yanında da bir not vardı: “Ben 1 Numara. Besleyin beni karnım acıktığında…”

Yılın ilk günü eve gelen bir penguenle başlayan macera her gün yeni bir penguenin eklenişiyle devam eder. Onca penguenle başa çıkmak için elbette biraz planlama, biraz hesaplama yapmak ve matematikten faydalanmak gerekir. Yılın sonunda evde tam 365 penguen vardır!

365 Penguen, eğlenceli kurgusuyla ve eşlik edebileceğiniz küçük hesap işlemleriyle okurları gülümsetecek bir öykü...

365 Penguen, Jean-Luc Fromental, Çevirmen: Ece Erbay Nahum, 48 syf., Redhouse Kidz Yayınları, 2021.