Ramazan ayının bereketine korona engeli

DİYARBAKIR - Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın her gün paylaştığı bilgilere göre Diyarbakır’daki korona virüsü vaka atışı sürüyor. Haritada daha önce mavi olan Diyarbakır, geçtiğimiz hafta sarıya dönmüştü. Açıklanan son verilere göre ise turuncuya döndü. Diyarbakır’ın korona virüsü haritasındaki rengi kırmızıya doğru giderken, yetkililer tarafından sadece 'maske, mesafe ve temizlik' çağrısı yapılıyor.

Havaların ısınmasıyla sokak ve kafelerdeki yoğunluk da göz önüne alındığında, Diyarbakır’ın yüksek riskli iller arasına girebilme ihtimali yükseliyor. Bilim insanları, vaka sayısındaki artışın önüne geçilebilmesi için daha radikal tedbirlerin alınması gerektiğine dikkat
çekiyor.

Geçtiğimiz günlerde yeni tedbirler açıklandı ve bu tedbirlerin bir kısmının Ramazan ayında uygulanacağı duyuruldu. Ancak açıklanan tedbirler, Ramazan ayı için hazırlık yapan restoran sahiplerini hayal kırıklığına uğrattı. Alınan tedbirler uyarınca restoranların Ramazan boyunca yalnızca paket servisi hizmeti yapacak olması, işletmecilerin moralini bozdu.

‘BOŞ BOŞ EVDE OTURACAĞIZ’

Dağkapı’daki Aslan Lokantası’nın eski müşterilerinden sayılırım. Geçen yıl vefat eden eski sahibi ile her uğradığımda güncel konular üzerine konuşurduk. Sağlam gözlemleri ve önemli tespitleri vardı.

Lokantanın eski garsonlarından Nuri Özbaş, uzun yıllar İstanbul Eminönü’nde bir restoranda garsonluk yaptı. Korona virüsü nedeniyle işsiz kalınca tekrar Diyarbakır’a döndü ve yine Aslan Lokantası’nda çalışmaya başladı.

Memleketine geri dönüşüyle ilgili olarak, “Mecbur kaldım” diyen Özbaş, Ramazan ayı için alınan tedbirler yüzünden de üzgün olduğunu dile getirdi. Özbaş, “Daha ne yapacağımızı bilmiyoruz. Sadece paket servisi ile çalışamaz, para kazanamaz lokanta. Belki garsonların bir kısmı evde oturacak” dedi.

Daha önce alınan tedbirler sırasında restoranlara sadece paket servisi için izin verilmişti. Özbaş, garsonluk dışında başka iş bilmediğini belirterek, “O dönem boş boş evde oturduk” diyerek yaşadığı ekonomik sıkıntıyı dile getirdi. Yan taraftaki Aslan Otel’i gösteren Özbaş, “Belki otel müşterilerine servis yapar lokanta. O da olmasa dört çocukla yine evde oturacağız” dedi.

Peki, evde oturduklarında patronun ekonomik bir desteği oluyor mu? Özbaş, “Devletin bir desteği olmuyor ki para kazanmayan patronun desteği olsun” şeklinde cevap verdi.

‘GÖZLERİMİZE YAZIK’

24 saat açık olan Şafak Lokantası, daha çok sabah kahvaltı, gece çorba servisiyle biliniyor. Gün içindeki müşterisinin önemli kısmı ise esnaftan oluşuyor.

Lokanta, tedbirler gereğince artık gece yarısına kadar hizmet veriyor. Saat 21:00’dan itibaren herkesin evine çekildiğini hatırlatan garson, “Gece yarısı kim eve kelle paça sipariş edecek” ifadelerini kullanıyor. 

Garsonun dediğine göre önceki tedbirler sırasında bazı garson arkadaşları işten çıkarılmış. Patronundan memnun ama “Mekan kapalıysa ya da yarı kapasiteyle çalışırsa, patron ne yapsın?” diyor.

Diyarbakırlıların paket servisine alışık olmadığını da söyleyen garson, “Hiç paket haşlama olur?” diye sorarak müşteriye de hak veriyor. Garson ekonomik durumdan şikayet ederken yanımıza gelen müşteri, “Ağlama, gözlerine yazık” diyor. Dönüp bakıyoruz adama, alay mı ediyor, diye. Adam gayet ciddiydi. “İnsanlar perişan, kimse eve ekmek götüremiyor. Ağlayıp bir de kör mü olalım? Gözlerimize yazık” dedi ve gitti. Garson adamın arkasından seslendi: “Yemin ederim doğru söylüyorsun.”

FATURALARI NASIL ÖDEYECEĞİZ?

Diyarbakır’da lezzetli Lahmacun yapan birçok restoran var. Fidan Lahmacun da bunlardan biri. İki katlı olmasına rağmen gösterişli bir büyüklüğü yok Fidan Lahmacun’un, hatta salaş bile sayılabilir. Buna rağmen sadık bir müşterisi var. Fidan Lahmacun’un işletmecisi Mehmet Kızıldemir, tedbirlerin işlerini nasıl etkileyeceğine yönelik soruyu şöyle yanıtladı: “Tedbirler alınsın ama sadece bizim için alınmasın. Sadece lokantalarda mı bulaşıyor virüs? Sen daha iyi bilisen abê, kongreler bitti tedbirler geldi.”

Zaten yarım kapasite çalıştıklarını belirten Kızıldemir, tedbirlerle birlikte yüzde 25 kapasiteyle çalışmak zorunda kalacaklarını söyledi.

Kızıldemir, “Eskiden Ramazan ayı bereketliydi. İnsanlar aileleriyle, eşiyle dostuyla iftara geliyordu. Şimdi kimse gelmeyecek, kimse eve sipariş de istemeyecek. Ama devlet elektrik ve su parasını isteyecek, mülk sahibi kirasını isteyecek bizden. Kimse demeyecek ki “Burası
kapalıydı, çalışmıyordu, adam parayı nereden getirecek? Bunu sormayacaklar, bir ay elektrik parasını verme, hemen keserler elektriği” dedi.

Bereketiyle anılan Ramazan ayı 13 Nisan’da başlayacak. Bir ay boyunca restoran ve kafeler kapalı olacak. Paket servis yapan restoranlar büsbütün kepenk kapatmayacak elbette ama anlatılanlardan anlaşılan o ki ancak günü kurtarmaya çalışacaklar.

Kafe ve restoranlarda garson olarak çalışanlar ise işsiz kalacak. İşsiz kalacak garson sayısı ise azımsanacak gibi değil. Hükümetten henüz bir destek açıklaması yapılmadığına göre, Ramazan ayı bu yıl bereketiyle değil, korona virüsü tedbirlerinin neden olduğu mağduriyetlerle gelecek.