Sayıştay raporları: Bulgu var dava yok!

ANKARA- TBMM adına kamu kurumlarını denetleyen Sayıştay’ın her yıl açıkladığı denetim raporları, birçok çarpıcı bulguyu ortaya koyuyor. Raporlarda, Cumhurbaşkanlığı konutunun bir günlük harcamasından, çok sayıda kurumda liyakatsiz, objektif kriterlere dayanmayan atamalara kadar çok sayısı bulguya yer verilirken, ortaya çıkan usulsüzlükler büyük tepki çekiyor. 

CHP, İYİ Parti ve HDP temsilcileri üst üste yayımlanan ve kamuoyunda gündem olan Sayıştay raporlarını değerlendirdi. Siyasi partilere göre; Sayıştay raporlarında yer alan bulgular buzdağının ufak bir parçası. Sayıştay raporlarının TBMM ile kamuoyuna sunulmadan önce önemli yolsuzlukların raporlardan ayıklandığı görüşünü savunan muhalefet partileri, raporda kalan tespitlerin ‘görüşü etkilemeyen bulgular’ olduğuna dikkat çekiyor. 

SAYIŞTAY RAPORLARI YAYINLANMADAN NASIL BİR SÜZGEÇTEN GEÇİYOR? 

CHP İstanbul Milletvekili, Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi Mehmet Bekaroğlu’na göre Sayıştay raporlarından çok, raporların kamuoyuna ulaşana kadar geçtiği aşamaları incelemek gerek. 

Sayıştay denetçileri tarafından yapılan denetimlerin de denetlendiğini, tespit edilen büyük yolsuzlukların da daha bu aşamada rapordan çıkarıldığını savunan Bekaroğlu, süreci şu şekilde anlattı: “Açıklanan raporlar artık gerçek manada Sayıştay raporları değil. Sayıştay denetimleri esnasında denetçiler de farklı birimler tarafından denetleniyor. Bu esnada da birçok bulgu raporlardan çıkarılıyor. En son ‘görüşü etkilemeyen bulgular’ diye basit bulgular kalıyor ve çok daha önemli olanlar görmezden geliniyor. AK Parti’ye yakın Sayıştay’ın üst düzey yöneticileri AK Parti’yi zora sokan kısımların ayrılarak raporların yayınlanmasında rol oynuyor. Yani bizi küçük yemlerin peşine takıp, büyük vurgunu görmemizi engelliyorlar.”

'SAYIŞTAY RAPORLARINA YAYINLANMADAN EL KONUYOR'

“Sayıştay raporları yıllara göre incelendiğinde Sayıştay denetiminde ortaya çıkan problemlerle ilgili dava açıldığını görmüyoruz artık” diyen Bekaroğlu, raporların Türkiye’de nasıl bir tablo ortaya koyduğunu şöyle değerlendirdi: “Sayıştay dediğimiz kurum bir üst mahkemedir; dolayısıyla Sayıştay denetim raporlarını etkileyecek bulgular hakkındaki durumu yargıya taşımalı. Bu tarz durumlara artık rastlanmıyor. Bizim tartıştığımız saray harcamaları, kamu- özel işbirliğiyle ilgili yasaya aykırı bulguların büyük çoğunluğu aslında ‘görüşü etkilemeyen’ bulgular kaleminde yer alıyor. Buna rağmen biz yine de ne kadar fazla tartışıyoruz. Oysa bu rapordaki harcamalardan çok daha büyük harcamalarla ilgili problemler var. Bu problemlere daha denetim aşamasında el konuluyor, raporlara yansıması engelleniyor. Yani Sayıştay raporları artık harcamaların denetlenmesinden ve yapılan yanlışların, yolsuzlukların ortaya çıkarılmasından çok yapılan yanlışlıkların örtülmesinin bir aracı haline gelmiştir.”

'SAYIŞTAY TESPİTLERİ DENETLENMİYOR'

İYİ Parti Grup Başkanı İsmail Tatlıoğlu da Sayıştay raporlarında tespit edilen bulgulara ilişkin denetim yetersizliğine dikkat çekti. 

Türkiye’de özellikle ihale ve satın almalar üzerinden ciddi yolsuzluklar döndüğünü ifade eden Tatlıoğlu, "Türkiye’de ihale ve satın almalar, üzerinde hassasiyetle durmamız gereken kamu kurumlarında bile artık bir alan oluşturmuş. Özellikle Diyanet Başkanlığı’nda dahi ihaleler rekabetçi usulle değil de pazarlık usulü ile yapılıyor. Bu da adrese teslim ihale demek. Sayıştay, bu durumun adını raporda dolaylı da olsa koyuyor” şeklinde konuştu. 

'YARGIYA TAŞINAN BİR SAYIŞTAY TESPİTİ YOK' 

Sayıştay’ın bulgularına yönelik ‘yolsuzluk’ takibi yapılmadığını, bu tespitlerin yargıya intikal etmediğini söyleyen Tatlıoğlu, şöyle devam etti: “Türkiye tablosuna bakıldığında şunu söylememiz gerekir ki yolsuzluk bitmeden yoksulluk bitmez. Sayıştay raporları aslında yanlışları, usulsüzlükleri ve yolsuzlukları işaret ediyor ama hiçbir şekilde takibi yapılmıyor. Yargıya intikal eden bir Sayıştay tespiti yok.” 

PAYLAN: SAYIŞTAY DENETİMİ ETKİN YAPILMIYOR

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan da Sayıştay raporların geçmiş yıllarda daha ayrıntılı, kapsayıcı ve çarpıcı bulgular ortaya koyduğunu ifade ederek, şöyle konuştu: “Şu anda maalesef Sayıştay’a yapılan siyasi atamalar sonucu çok daha az bulgu raporlarda yer alıyor. Buna neden olarak da siyasi baskının sonucu veya denetçilerin iktidarla aynı yolda yürümelerini gösterebiliriz. Bu da etkin bir denetimin olmadığını gösteriyor. Sayıştay’da hala meslek onurunu korumaya çalışan denetçiler mevcut ama tepedeki yöneticiler iktidarın siyasi temaları sonucu bu raporun etkin hale gelmesini engelliyor. Raporda tespit edilen bulgularla ilgili etkin bir denetim asla yapılmıyor” ifadelerine yer verdi. 

'SAYIŞTAY RAPORLARINDA YOLSUZLUK EKONOMİSİNİN KIRINTILARINI GÖRÜYORUZ'

 Sayıştay raporlarında yer alan bulguların bu halleriyle dahi Türkiye tablosunu ortaya koyduğunu kaydeden Paylan, şunları söyledi: “İktidarın bu kadar işsizliğin, yoksulluğun olduğu bir dönemde yaptığı fütursuzca harcamalar bu raporlarda gözler önüne seriliyor. Raporlar, Türkiye’nin kaynaklarının lükse, şatafata ve yandaşlara aktarıldığını gösteriyor. Sayıştay raporlarında sadece buzdağının bir parçasını, yolsuzluk ekonomisinin ise kırıntılarını görüyoruz. Buna rağmen bile Sayıştay raporlarında büyük skandallar var. Liyakatsiz atamalar, Cumhurbaşkanlığı sarayının bir günlük harcamasına aktarılan 7.9 milyar TL, kurumlara aktarılan bütçelerde büyük bir kötüye gidiş mevcut."