SİNEMA

Savaşın ortasında korkunç şüphe

Büyük yönetmenlerden Robert Zemeckis’in ikinci savaşta geçen “Müttefik” ölümün, aşkın ve kuşkunun filmi. İki büyük oyuncunun değer kattığı bu film unutulmazlara katılıyor.

03 Aralık Cumartesi 2016 Saat: 07:30 Güncellenme: 16 Kasım Pazartesi 2020 Saat: 17:45

Ali Erden [email protected]

DUVAR - Kamera, sarı çölün üzerinde uçarken, paraşütten atlayan Yarbay Max Vatan’la beraber kumlara iniş yaparken, altta da piyanoyu öne çıkartan yanık tınılar duyulmaya başlıyor. Sonsuza uzanıp giden çöl, kadınlarla özdeşleşiyor sanki. Karmaşık ve beklenmedik. Bu filmdeki gibiydi. 1942 yılı. Fransa sömürgesi Fas’tı burası. İkinci Dünya Savaşı…

Amerikalı Max, Çölde kendine doğru gelen dört çekerliye biniyor. Faslı Arap ona yüzük veriyor. Kahvehanede mor elbiseli kadınla buluşacağını da söylüyor. Max, Kazablanka’da çantasını kendisine tahsis edilen arabanın bagajına koyduktan sonra kahvehaneye giriyor.

Max içeri girdiğinde bir an kendinizi Michael Curtiz’in 1942 yapımı “Casablanca-Kazablanka” filminin içinde hissediyorsunuz. Sanki orası Rick’in Amerikan Kahvehanesi’ydi. O an kulağınıza “AsTime Goes By” şarkısı da gelecekmiş gibi de oluyorsunuz. Ama onun kadar etkileyici caz tınıları duyuluyor fonda.

1952'de Şikago'da doğan büyük yönetmenlerden Robert Zemeckis’in,1980'lerde "Back to the Future Geleceği Dönüş" bilimkurgu serisi bugün klasikler arasında yer alıyor. 1994'deki "Forrest Gump" filmiyle de Oscarlar kazanmıştı. 2003'te "What Lies Beneath-Gizli Gerçek" filmiyle Hitchcock gerilimi yaratabilmişti perdede.

1986'da çektiği "Who Framed Roger Rabbit-Masum Sanık Roger Rabbit" filmiyle büyük bütçeli büyük filmler yapmayacağını söylemişti. Sözünde de durdu. Zemeckis, sinemanın gerçek anlamda büyük yönetmenlerinden. Steven Spielberg ve George Lucas ekolü içinde anılıyor bu usta.

SUİKAST VE AŞK

Mor elbiseli güzeller güzeli Marianne Beauséjour bir direnişçi. Max gelmeden önce Nazilere ve sağcı işbirlikçi Vichy hükümetine yakın insanlara onu anlatmış. Karı-koca gibi davranmaları gerekiyor. Max, Fransız kocayı oynamaya çabalıyor bu sıkıntılı anlarda. Görevleri, Alman Büyükelçisi’ne suikast yapmaktı.

İnandırıcı olmayı rol yapmaya tercih eden Marianne, her şeyin kusursuz işlemesini sağlıyor. Günlük yaşamları doğal akışında sürüp giderken, Max kahvede tanıdığı bir Nazi subayını görüyor. Subay da onu tanıyor. Max sorunu kendi yöntemleriyle çözüyor. Ama bu arada yavaş yavaş aşk da kuşatmaya başlıyor ikisini. Çöl fırtınasının ortasında arabanın içinde birbirlerinden ayrı düşmüş iki sevgili gibi sevişiyorlar. Bu aşklarını da çoğaltıyor.

Sonra küçük bir sorunu da çözmek için Nazi subayı Hobar’ı aşmaları gerekiyor. Çünkü partiye büyükelçi de katılıyor. Her şey yolunda giderse gelecek diye bir şey olacak mıydı? Max’in, yeşillikler içinde bir at çiftliği hayali var. Ya Marianne’ın? Kusursuz ve kanlı suikasttan sonra yolları ayrılıyor. Max, Marianne’ı Londra’ya getirmek için uğraşıyor.

Orduya bağlı KIT, araştırdığı Marianne’ın Max’le buluşmasına izin verince, hemen evleniyorlar. Marianne, nombardıman altındaki hastanede doğum yaptığı anlar çok etkileyiciydi. Marianne, bir kız bebek doğuruyor ve ona Anna adını veriyor.

ŞÜPHELER İÇİNDE

Orduya bağlı istihbarat örgütü SOE’den yüksek rütbeli bir subay, Max’e Marianne hakkında korkunç bilgiler veriyor. Bu doğru olabilir miydi? Eğer Marianne Almanlara çalışan bir casussa infazı da Max’ın yapması isteniyor KIT tarafından. Yoksa ihanetten Max de idam edilecekmiş. Max de araştırmaya başlıyor Marianne’ı. İçindeki kuşku kurdu zihnini yiyip bitiriyor çünkü.

Her şeyin cevabıysa Fransız direnişçi Delamare’de. Gerilimin ve merak duygusunun çoğaldığı bu filmde her şey geniş final bölümünde ortaya çıkıyor. Aşk mı, yoksa ordu mu kazanacaktı?

ÇARPICI GÖRSELLİK

2016 yapımı sinemaskop “Allied-Müttefik” filminin estetik tarafları üzerinde de durmak gerekiyor. Yönetmen Zemeckis, yüksek bütçeli filmlerinde bile estetik duygusunu öne çıkartabiliyor. Bu filmde, özellikle Fas bölümlerinde görselliğiyle sanatseverleri etkileyebiliyor yönetmen. Filmin girişindeki sarı çöl fotoğrafları kederlerin içine düşürüyor insanı. Aynalar da önemliydi.

Ruhun ikiye bölünüşünü simgeliyor filmde. Yönetmen filminde alabildiğine doğal ışık tadı veren ışık düzenlemeleri yapmış. Bununla izlenimci estetiğin kıyılarında dolaşabiliyor. Bu filmdeki kamera da sakindi. Patlama ve suikast anlarında bile. Fonda duyulan müzikler de Max’le Marianne’in ruhundan düşmüş gibi. “Müttefik”, Oscarlarda Akademi’yi etkileyebilir. Filmde İngilizce ve Fransızca kelimeler duyuluyor, belirtelim. Ama bizler Marseille değil Marsilya diyoruz. Hatta Cologne değil Köln diyoruz. Altyazı sorunları çözülemedi gitti bu ülkede.