Devam filmi deyip geçmeyelim!
Devam filmleri neden çekilir? Yapımcı, yönetmen ve atmosfer buna ne kadar müdahale edebilir? İkinci filmlerin etkileri nasıl olur? Baba'dan, Terminatör'e devam filmleri...
DUVAR - Bilindiği üzere iyi eleştiriler almış ancak özellikle çok izlenilmiş filmlerin genelde devamı çekilir ya da en azından çekilmek istenir! Gişe açısından çok başarılı olan bu filmler, üstelik göreceli olarak düşük bir bütçeyle çekilmiş ise bu durum filmin yapımcılarını daha da heveslendirebilir ve devam bölümünde bütçe ister istemez genişler…
Ancak çoğu kez bu devam filmleri değişik nedenlerden dolayı başarısız olurlar. Bazen filmin yönetmeni anlatmak istediği her şeyi ilk filmden vermiş olur ve ticari devamı biraz eklenti, biraz gereksiz uzatılmış gibi gelir. Bazen ise ilk filmin geçtiği ortam ve karakterler bir devam için elverişsiz durumdadır. Gişe hasılatını ön plana alan yapımcılar ise yine de bu konuda ısrarcı olurlar ve yönetmeni değiştirmek pahasına da olsa bir devam filmi sunarlar.
Ender olarak da olsa, bazı devam filmleri yine de başarılı olurlar. Filmin bazen dümenine ilk filmin yönetmeni geçer ve aşina olduğu dünyaya yeni bir bakış getirebilir. Bazı durumlarda ise başka bir yönetmen göreve gelse de ilk bölüme ihanet etmeyen ama ortaya değişik bir hava getiren bir yapım çıkarabilir.
Bahsedeceğimiz filmlere geçmeden önce birkaç noktayı belirtmek isteriz: İlk olarak ‘Starwars’ veya ‘Yüzüklerin efendisi’ gibi en baştan üçleme olarak düşünülmüş ve hayata geçirilmiş filmleri, başka bir mantıkla çekilmiş olduğu için listeye almıyoruz. Aynı şekilde bir filmin yeni çekilmiş ‘remake’lerini de liste dışı bıraktık çünkü bu filmler bir ‘devam’dan ziyade birer ‘yeniden çekim’…
Son olarak belirtelim ki örnek gösterdiğimiz devam filmleri, birçok kişi için ilk film kadar başarılı olmayabilir ancak bizce çok başarılı bir yapımın devamı olarak beklentilerimizi boşa çıkarmıyorlar ve oldukça keyif verebiliyorlar.
BABA 2 / GODFATHER PART 2 (1974)
Zamanında genç bir yönetmen olan Francis Ford Coppola ilk ‘Baba’ filmini çekerken inanılmaz bir baskı altındaydı ve kariyeri için çok büyük bir risk taşıyan bir işe soyunmuştu. Ancak bu ilk film gişede ve sinemasal olarak çok başarılı oldu ve aday olduğu birçok önemli Oscar’dan eli boş dönse de (Marlon Brando’nun kazandığı ve almayı reddettiği hariç ) türünde bir başyapıt haline geldi. İki yıl sonra aynı ekip devamını çekti ve bu devam hikayeyi daha da ileri götürerek ve en az ilki kadar başarılı oldu. (Hatta bu sefer birçok önemli Oscar’ı kazandı!) Yönetmen bu filmde, ilk filmdeki ana karakterin gençliğine de ışık tutuyor ve çok güçlü, etkileyici ve sağlam bir devam filmine imza atıyordu.
ROCKY 2 (1979)
Kuşkusuz ilk ‘Rocky’ ile karşılaştırıldığında bu devam filmi biraz zayıf görünebilir ancak bizce ilk hikayeye mantıklı bir devam oturtan başarılı bir filmdir. Bilindiği üzere Rocky serisi bu ikinci bölümden sonra giderek sadece ticari hedefi tutturmaya çalışan ve biraz militan bir tavırla Amerika reklamı yapan (özellikle Rocky 4!) bir seri haline gelmiştir. Her ne kadar en son ‘Rocky Balboa’ filmi biraz durumu düzeltse de ilkinden sonra tekrar Rocky-Apollo karşılaşmasını sunan ‘Rocky 2’ ilkinin yüzünü kara çıkartmayan bir devam filmidir.
YARATIK 2 / ALİENS (1986)
Usta yönetmen Ridley Scott’ın 1979 yılında çektiği ilk ‘Alien’ filmi inanılmaz bir etki yarattı ve kuşkusuz sinema tarihindeki en ürkütücü uzaylı varlıklardan birini sundu. Doğal olarak ilk filmin devamı merakla bekleniyordu ve 7 sene sonra filmin devamında yönetmen koltuğuna James Cameron oturdu. Cameron Scott’un aksine, yaratığın özelliklerinin zaten ortaya çıktığının bilincinde olarak, kapalı bir mekanda geçen bir grup insanla yaratığın mücadelesinden çok, bir bölük özel askerle bir gezegeni istila etmiş ‘Alien’lerin acımasız savaşını beyaz perdeye taşıdı. Her ne kadar birçok sinemasever için ilk filmin yeri ayrı olsa da bu ikinci film daha fazla aksiyon sunan ve korkutuculuk yönünden de taviz vermeyen bir devam filmidir.
TERMİNATÖR 2 MAHŞER GÜNÜ / TERMİNATOR THE JUDGEMENT DAY (1991)
James Cameron 1986 yılında o zamanlar kariyeri yükseklerde olan Arnold Schwarzenegger’ e belki de kariyerinin en önemli rollerinden birini verdi. Gelecekte gerçekleşecek, insan ve gelişmiş robot savaşında önemli rol oynayan bir kişiyi ( Direnişçi insanların başı) öldürmeye programlanmış bir robotu oynayan oyuncu, bilimkurgu türünde bir ikon haline gelmiş Terminatör’e hayat verdi. James Cameron yedi sene sonra kendi filminin devamı için tekrar yönetmen koltuğuna geçtiğinde bu sefer elinde, o zaman için yeni olan özel efekt olanakları ve çok ciddi bir bütçe vardı. Cameron bu fırsatları çok iyi bir şekilde kullandı ve aynı konuyu gevelemeyen ama olaya yeni bir boyut katan çok güçlü bir devam filmi çekti. Bu ikinci filmdeki kötü Terminatör’ün (T-1000) özellikleri hala hafızalardadır.
ŞEY / THE THİNG (2011)
John Carpenter’ın 1982 yılında çektiği ‘TheThing’ (gerçi o da eski bir filmin remake’ydi!) ne olduğu belli olmayan, yapıştığı (!) şeylerin şeklini alan ve yine ‘Alien gibi hafızalara kazınacak olan bir uzaylı canavarı yarattı. 2011 yılında tekrar çekilen bu film, ilk bakışta ikinci bir ‘remake’ gibi görünüyordu. Ancak filmi yaratanlar, ilk hikayeyi tekrarlamak yerine hikayeye tersten bir devam (pre sequel) ekledi. Başka bir deyişle ilk ‘Şey’ filminin kronolojik olarak öncesini gösterdiler ve bazı açıklanmamış olaylara cevaplar getirdiler. Carpenter filmini çekerken, doğal olarak dönem itibariyle, özel efektlerden yararlanamamış buna rağmen inanılmaz bir makyaj ve mekanik efekt yardımıyla çok kanlı, korkutucu sekanslar yaratabilmişti. Bu yeni ‘The Thing’ filminde ise yönetmen elinde olan bütün imkan ve özel efektlerle yaratığın saklı kalmış yanlarını çok daha şiddetli ve etkileyici sekanslarla gösterdi. Bu sahnelerdeki özel efekt kullanımı ve yönetmenin gerilimli anlatımı gerçekten takdire şayandı.
Son olarak listeye ‘Scream’ (1996) filmiyle başarılı bir giriş yaptıktan sonra giderek sıradanlaşan ancak ‘Scream 4’le (2011) yeni bir soluk kazanan ve başarısız ilk solo maceralardan sonra ‘Logan’(2017) filmiyle hedefi tutturan yapımları da ekleyebiliriz…