Siyaset hareketleniyor: Meclis açılışı, kurultaylar, yerel seçim

Siyaset Meclis’in açılışı ile hareketlenecek. Bir tarafta başta ekonomiyle ilgili kanuni düzenlemeler ve yeni anayasa tartışması olacak. Diğer tarafta AK Parti, Yeşil Sol Parti ve CHP’nin arka arkaya kurultayları gerçekleşecek. Aralık ayı ile birlikte ise yerel seçim kampanyalarına start verilecek.

Siyasetin hareketli sonbahar gündemine Meclis’in açılışı ile başlayalım. 14 Mayıs seçimlerinde oluşan 28. Yasama Dönemi Meclisi yaklaşık 2.5 aylık aranın ardından yarın (1 Ekim Pazar günü), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşmasıyla açılacak. Gelecek salı günü çalışmaya başlayacak Meclis’in ilk gündem maddesi Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın açıklamaları olacak. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Kanunu'na göre, başkanın banka faaliyetleri ve para politikası uygulamaları hakkında Plan ve Bütçe Komisyonu’nu bilgilendirmesi gerekiyor. Erkan da 3 Ekim'de toplanacak komisyonda, milletvekillerine küresel gelişmeler, Türkiye ekonomisi, enflasyon ve para politikası hakkında sunum yapacak.

3 TEZKERE GÖRÜŞÜLECEK, DEPREMLE İLGİLİ TEKLİF SUNULACAK

Meclis Genel Kurulu’nun ilk gündem maddeleri ise süresi dolan yurt dışına asker gönderme tezkereleri olacak. Irak ve Suriye, Lübnan ile Mali Orta Afrika Cumhuriyeti olmak üzere üç yurt dışına asker gönderme tezkeresinin süresi uzatılacak.

Meclis’e sunulacak ilk kanun teklifinin konusu “deprem riskine karşı çalışmaları kolaylaştırmak ve hızlandırmak” olacak. Edinilen bilgiye göre yeni bir kanun hazırlanmayacak. 2011 yılındaki Van depreminden sonra çıkarılan 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’da bazı değişiklikler yapılacak. İmara kapalı alanlar üzerinde yapılmış binaların hak sahiplerine çeşitli imkanlar sunularak yıkılması sağlanacak. Yıkılan riskli binaların yerine yapılacak yeni bina için tüm hak sahiplerinin onayı yerine üçte iki çoğunluk yeterli olacak. Kentsel dönüşüm kapsamında kira yardımları artırılacak. Bu kapsamda tebligat kanununda da değişiklik yapılması planlanıyor. Tebligat süreleri kısaltılıp dönüşüm süreci hızlandırılacak. Kanun teklifi İstanbul düşünülerek hazırlansa da uygulama alanı bütün Türkiye olacak.

Afetlere karşı daha hazırlıklı olunmasını sağlayacak düzenlemelerin işareti geçtiğimiz haftalarda açıklanan Orta Vadeli Program'da da (OVP) yer almış, 2024 yılının ilk çeyreğinde yapılacak düzenlemeler, “Afet konut üretiminde hak sahipliği süreçleri iyileştirilecek, maliyet etkin afet konut üretimi sağlanacak ve geri ödeme sistemleri gözden geçirilecektir. Kentsel dönüşüm uygulamalarının hızlandırılması ve uygulamalarda bütünlüğün sağlanması yönünde mevzuat gözden geçirilerek gerekli düzenlemeler yapılacaktır” denilerek paylaşılmıştı.

EKONOMİ PAKETİ GELECEK, AİLE-GENÇLİK BANKASI KURULACAK

Meclis açıldıktan sonra sunulması planlanan bir diğer teklif de yine Orta Vadeli Program kapsamında yapılacak kanuni düzenlemeler olacak. OVP’de “Katılım finansın kurumsal dönüşümü gerçekleştirilecek, katılım sigortacılığı mevzuat altyapısı ve ekosistemi geliştirilecek, İstanbul Finans Merkezi kapsamında yenilikçi, kapsayıcı ve dinamik bir katılım finans ekosisteminin oluşturulmasına yönelik katılım esaslı faaliyet gösteren fintekler desteklenecek. Dijital pazarlarda ortaya çıkan pazar aksaklıkları ve adil olmayan uygulamalarla mücadele ve bu alanda Avrupa Birliği müktesebatı ile uyum için Rekabetin Korunması Hakkında Kanun güncellenecek” denilmişti. 2024 yılının ilk çeyreği için planlanan bu düzenlemelerin sunulacak pakette olabileceği kaydediliyor.

AK Partili kaynaklar “ekonomi paketi” olarak gelecek torba yasanın hazırlığının Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde şekillendiğini belirterek, “Mali politikalarla ilgili bir yasa teklifi hazırlığı var. Fiyat istikrarını sağlama, enflasyonu düşürmeyle ilgili OVP’yi destekleyecek mahiyette bazı yasal düzenlemeler üzerinde çalışılıyor” sözleriyle açıkladı. Söz konusu paketin ekonomi politikasının destekleyecek içerikte olacağı, yeni vergi gibi unsurlar içermeyeceği kaydediliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı “Aile ve Gençlik Bankası” kuruluşunun da bu paket içinde yer alması bekleniyor.
Kültür ve Turizm Bakanı'nın açıkladığı günlük kiralık evlere vergi ve sertifika şartı getirecek düzenleme ile rehberlerle ilgili teklifin de yıl bitmeden yasalaşabileceği kaydediliyor.

Meclis açıldıktan kısa bir süre sonra Cumhurbaşkanlığınca 2024 yılı bütçe teklifi de sunulmuş olacak. Kasım ayı ile birlikte Meclis bütçe mesaisi başlayacak.

YENİ ANAYASA İÇİN YOL YÖNTEM ARANACAK, TAKVİM BELİRLENECEK

Meclis’in açılışı ile birlikte AK Parti’nin yeni anayasa çağrısının da önemli bir gündem maddesi olması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açılış konuşmasında bu çağrıyı bir daha yenilemesi sürpriz olmayacak. Ancak yeni anayasa çalışmasının takvimi ve izlenecek yol yöntemle ilgili henüz karar verilmiş değil. AK Parti bünyesinde oluşturulacak bir komisyonun bu kararı verip daha sonra muhalefet partileri ile görüşmeler yapması bekleniyor.

Bu arada geçen dönem gündeme gelen başörtüsü ile LGBT karşıtı, aileye yeni tanım getirecek iki maddelik anayasa değişikliği önerisinin de akıbeti belirsiz. Bu konuda iktidar cephesinde iki farklı görüş var. Söz konusu iki maddenin yerel seçim öncesi Meclis gündemine getirilmesi gerektiğini savunan görüşe göre bu süreç yeni anayasa çalışması için bir “deneme-yoklama” anlamında fayda sağlayabilir. Yeni, sivil bir anayasa konuşurken iki maddelik bir değişiklik teklifinin bu sürece samimiyet ve güvenilirlik açısından zarar vereceğini düşünenlerse iki maddelik değişikliğin tamamen rafa kalkması gerektiği görüşünde. Bu konuda kararı AK Parti ve MHP’nin birlikte vermesi bekleniyor.

YENİ ANAYASA 2028 HAZIRLIĞI DA OLABİLİR

Şimdilik iktidar partisinin atacağı adımları izlemeye alan muhalefet partilerinde de anayasa ile ilgili farklı görüşler var. CHP’de iktidarın yeni anayasayı tartıştırıp seçim sonrasına bırakacağı değerlendirmeleri yapılıyor. İki maddeyle ilgili kararsızlığı dile getiren bir AK Partili yetkili de bu görüşü doğrulayarak, “Yeni anayasa yapımını önemsiyoruz. Yerel seçimlerden sonra seçimsiz bir 4 yılımız var. Hem bize oy vermeyen seçmenlerle hem de onların temsilcisi muhalefet partileri ile konuşacak bir zemine ihtiyaç var. O zemin de yeni anayasa olabilir. Yeni anayasa ile her konuda mesajımızı verebiliriz. Sonuçta Cumhur İttifakı olarak güçlü bir ekibiz. Bu çalışmanın bizim arzu ettiğimiz çerçevede gelişme olasılığı yüksek. Bunun asıl tartışılacağı dönem 2025 olabilir. İstenen çoğunluğa ulaşılamadığında da 2028 seçimlerine böyle bir atmosferde gitmek iyi olabilir” diyor.

3 PARTİ KURULTAY YAPACAK, GRUP YÖNETİMLERİ DEĞİŞEBİLİR

Meclis’te grubu bulunan siyasi partiler bir yandan yasama çalışmalarını yürütürken diğer yandan kendi iç gündemleri için mesai harcayacak. Çünkü ekim ve kasım ayları Meclis’te grubu bulunan üç partinin büyük kurultaylarını yapacakları aylar olacak. AK Parti 7 Ekim’de, Yeşil Sol Parti 15 Ekim’de, CHP ise 5 Kasım’da büyük kurultaylarını gerçekleştirecek. AK Parti’de genel başkan değişmeyecek ama parti yönetiminde Meclis grubu ve Kabine’de olduğu gibi kapsamlı bir değişiklik olması bekleniyor. Yeşil Sol Parti de hem adını hem de eşbaşkanlarla birlikte tüm yönetimini yenileyecek. Genel başkanlık yarışının yaşanacağı CHP’de de yönetimde büyük değişiklik bekleniyor. Partilerdeki yönetim değişikliklerinin bu partilerin Meclis'teki grup yönetimlerinde de değişikliklere neden olması sürpriz olmayacak.

KURULTAYLAR SONRASI YEREL SEÇİM STARTI VERİLECEK

31 Mart 2024 tarihinde yapılacak yerel seçim takvimi 1 Ocak 2024 tarihinde başlayacak. Belediye başkan adaylarının Yüksek Seçim Kurulu’na verileceği tarih ise 18 Şubat. Bu takvime bakılırsa yerel seçim hazırlığı için uzun zaman var. Ancak siyasi partilerin kurultaylarını tamamlamalarının ardından ittifak görüşmelerine başlamaları ve belediye başkan adaylarını ilan etmeleri bekleniyor. AK Parti ve MHP’nin kendi mutfaklarında yerel seçimle ilgili yoğun bir çalışma başladığını biliyoruz. Yürütülen çalışmalarda 2019 yerel seçim sonuçları ile 2023 Cumhurbaşkanlığı ve Meclis sonuçları masaya yatırılarak değişimler inceleniyor, en doğru ittifak seçenekleri hesaplanıyor. Hangi ilde nasıl bir iş birliği formülüyle sonuç alınacağı değerlendiriliyor. İktidarın hedefi başta İstanbul olmak üzere muhalefetteki 11 büyükşehir belediyesini almak. AK Parti kongresinin ardından AK Parti ve MHP heyetlerinin bir araya gelip hazırlanan raporlar üzerinden çalışmayı ortaklaştırması, daha sonra liderlere sunması bekleniyor.

Yerel seçim hazırlıklarında muhalefet cephesinde iş birliğine gidilip gidilmeyeceği de CHP kurultayının ardından yanıt bulacak. CHP’de oluşacak yeni yönetimin İYİ Parti ile kurultay sonrası temas kurması bekleniyor. Aynı şekilde Yeşil Sol Parti’nin de yerel seçim stratejisi kurultay sonrası yeni yönetimle birlikte somutlaşacak.
14-28 Mayıs seçimlerinde çok yoğun bir siyasi gündem yaşayan Türkiye, Meclis’in açılmasından yerel seçimlere uzanacak 6 ay boyunca yine siyasete doyacak görünüyor.