Sosyal fobi nedir, kimlerde sık görülür, nasıl tedavi edilir?
Toplumda çeşitli yaş gruplarında sıklıkla görülen sosyal fobinin tedavi edilmemesi durumunda kişinin yaşam kalitesini etkileyeceğine dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Dr. Özlem Gül, belirtileri sıraladı.
DUVAR - Sosyal fobinin öz güven eksikliği, çekingenlik, yetersizlik hissi, hata yapmaktan korkma gibi belirtilerle ortaya çıktığını söyleyen Psikiyatri Uzmanı Dr. Özlem Gül, “Sosyal fobisi olanlar sosyal ortamlara girdiklerinde utangaçlık, çekingenlik hissederler. Tüm dikkatlerin üzerlerinde olduğunu düşünürler. Yüz kızarması, ellerde ve seste titreme, ses kısılması, terleme, çarpıntı, nefesin yetmemesi, baş dönmesi, bulantı, acil tuvalete çıkma ihtiyacı gibi duygusal ve fizyolojik belirtiler de görülebilir” dedi.
DHA'ya konuşan Psikiyatri Uzmanı Dr. Özlem Gül, sosyal fobinin tanımını “Yeni tanısal sınıflanma sisteminde Sosyal Anksiyete Bozukluğu olarak adlandırılan sosyal fobi, oldukça yaygın görülen ve bunu deneyimleyen bireye sıkıntı veren bir psikolojik durumdur. Sosyal ortamlarda diğer insanlar tarafından olumsuz değerlendirilme ve küçük düşme korkusundan kaynaklanan bir kaygı bozukluğu olarak tanımlanmaktadır” diye yaptı.
YAŞAM BOYU GÖRÜLME RİSKİ YÜZDE 5’TEN FAZLA
Sosyal fobinin hangi bireylerde daha fazla görüldüğüne değinen Uzm. Dr. Gül, “Sosyal fobi, genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlar. Risk faktörleri arasında kadın cinsiyeti, aile öyküsü ve erken çocuklukta utangaçlık veya davranışsal olarak engellenmiş mizaç yer almaktadır.
Sosyal fobinin gelişiminde hem kalıtım hem de çevre rol oynamaktadır. Çalışmalar özellikle nörohormonal ve nörotransmiter sistemlerine ve amigdala, insula ve prefrontal korteks gibi beyin bölgelerini içeren fonksiyonel sinir devrelerine odaklanmıştır. Psikososyal faktörler arasında erken çocukluk dönemi sıkıntıları, kültürel faktörler, eleştirici ve yargılayıcı ebeveyn tutumları ve akran etkileri yer alır.