Sudan'da darbe: Başbakan tutuklandı, sıkı yönetim ilan edildi
Sudan'da bir grup asker yönetime el koydu. Geçici hükümetin başbakanı Hamduk tutuklanırken, Egemenlik Konseyi ve hükümet feshedildi.
DUVAR - Ömer el Beşir'in 30 yıllık otoriter yönetimine 2019 yılındaki halk isyanı sonrası ordu tarafından son verildiği Sudan'dan yeni bir darbe haberi geldi. Ülkede bir grup asker yönetime el koydu, geçiş hükümetinin üyelerini gözaltına aldı.
Sudan Enformasyon Bakanlığı, Başbakan Abdullah Hamduk'un gözaltına alındığını ve darbeye karşı çıkması sonrası kamuoyuna açıklanmayacak bir yere götürüldüğünü açıkladı. Hamduk'un bürosundan yapılan açıklamada "Sudan halkına mümkün olan tüm barışcıl yöntemleri kullanarak, devrimimizi hırsızların elinden geri almak için protesto etme çağrısı yapıyoruz" denildi.
Geçiş dönemi hükümeti olarak görev yapan Egemenlik Konseyi'nin Başkanı General Abdül Fettah el Burhan, ülke genelinde sıkıyönetim ilan etti ve Egemenlik Konseyi ile hükümetin feshedildiğini duyurdu. Sudan'ın imzaladığı uluslararası anlaşmalara sadık olduğunu bildiren el Burhan, siyasetçiler arasındaki mücadelenin ve şiddete teşvikinin orduyu harekete geçmek zorunda bıraktığını savundu.
Temmuz 2023'te seçimlerin yapılacağını belirten General el Burhan, ülkeyi seçime kadar bağımsız bir hükümetin yöneteceğini bildirdi ve sivil yönetim seçilene det ordunun demokrasiye geçişe devam edeceğini vurguladı.
Ülkenin en önemli sivil toplum kuruluşu Sudan Profesyoneller Birliği, sivil itaatsizlik ve genel grev çağrısında bulundu. Başkent Hartum'daki bir gazeteci BBC'ye yaptığı açıklamada, şehrin dört bir yanında kalabalıkların toplanmaya başladığını söyledi. Aynı gazeteci askerlerin sokaklarda olmadığını ancak Hartum'un iki ana bölgesini birbirine bağlayan köprüyü kapattıklarını belirtti.
Sosyal medyada, öfkeli kalabalıkların sokaklarda lastik yakarken çekilmiş görüntüleri yayımlandı. AFP, Genelkurmay Başkanlığı yakınında protestocuların üzerine ateş açıldığını bildirdi. Olaylarda en az 12 kişinin yaralandığı haberleri geliyor. Hartum Uluslararası Havalimanı kapatıldı, ülkede uluslararası uçuşlar askıya alındı. Başkentte internete erişim olmadığı bildiriliyor.
ABD, AB, BM VE ARAP BİRLİĞİ KAYGILI
ABD, Sudan'dan gelen haberlerin "kaygı verici" olduğunu bildirdi. ABD'nin bölgedeki özel temsilcisi Jeffrey Feltman, geçici hükümete destek verdiklerini ve herhangi bir darbenin, Sudan halkının demokrasi özlemiyle çelişeceğini söyledi. Avrupa Birliği Dış Politika Özel Temsilcisi Josep Borrell de, Sudan'da tüm taraflara ve bölgedeki ortaklarına, geçiş sürecine geri dönülmesi çağrısı yaptı. Birleşmiş Milletler (BM) de gözaltıları "kabul edilemez" diye tanımlarken, BM'nin Sudan'daki yardım misyonunun başkanı Volker Perthes "Güvenlik güçlerine yasadışı bir şekilde gözaltına alınıp, ev hapsine konulanları derhal serbest bırakması çağrısında bulunuyorum" dedi. Arap Birliği de Sudan'daki gelişmelerden dolayı kaygı duyduğunu açıkladı.
Sudan Devlet Başkanı Ömer el Beşir iki yıl önce halk isyanı sonrası ordu tarafından görevden alınmış ve geçici bir hükümet kurulmuştu. Ancak geçici hükümette askerler ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin arasının bir süredir açık olduğu biliniyor. Varılan mutabakata göre geçici yönetim bir yıl daha ülkeyi yönetecek, daha sonra da genel seçim yapılacaktı. Sudan'da askerler arasında da anlaşmazlıklar yaşandığı bildirilmiş ve gerilim artmış, eylül ayında Ömer el-Beşir'in destekçilerinin darbe girişiminin önlendiği açıklanmıştı. Hartum'da bu ay düzenlenen bir protesto gösterisinde orduya, iktidara el koyması çağrısı yapılmıştı. (BBC Türkçe)