Sulama için yapılan gölet tarihi köyü, tarihe gömmeye hazırlanıyor
Kalecik köyü, Cevizlidere Barajı Sulama Projesi'nden kaynaklı sular altında kalacak. Birçok arkeolojik kalıntının bulunduğu Kalecik'te köylüler yaşam alanlarını yok edecek projeye karşı.
Duygu Kıt
DERSİM- Dersim’in Hozat ilçesine bağlı Kalecik köyü, 2012 yılında hazırlanan ve 2021 yılında yapımına başlanan gölet projesinden kaynaklı sular altında kalacak. Arıcılık, hayvancılık ve tarım faaliyetlerinin yapıldığı köyde Yeşil Segedik kaya mezarları, Surp Kevork Kilisesi ile kırsal alanlarda yol üzerinde ibadet yeri olarak yapılan şapeller dahil olmak üzere birçok tarihi eser bulunuyor.
'SADECE ARSALAR DEĞİL MANEVİ TARİHİMİZ DE SULAR ALTINDA KALACAK'
Tabasu Proje Mühendislik tarafından ihalesi alınan Cevizlidere Barajı Sulama Projesi ile Cevizlidere, Bozağaç, Ulukale, Doğan, Payamdüzü, Akçapınar, Sarıbalta, Uzungöl köylerine ait toplam 26.360 dekar tarım arazisinin sulanmasına hizmet edileceği bilgisi kamuoyuyla paylaşılmış. Fakat Kalecik köyü muhtarı Celal Varo, proje kapsamında yapılacak kamulaştırma ile "İnsanların evlerini, tarım arazilerini, mezarlıklarını bütün yaşam alanlarını tamamen yok edecekler" ifadelerini kullanıyor. Varo 2012 yılında başlayan ve gelinen süreci şöyle anlatıyor, "Esasen ilk planlanan yer Çemişgezek'e bağlı Cevizlidere adında bir köy. Oradaki siyasi baskıdan kaynaklı projeyi bizim tarafa almışlar. Vaktiyle gelen memurlar köylüleri cezbetmek için projeyle yüksek miktarda meblağlar ödeneceğini söylemişler. Biz 2019 yılında yürütmeyi durdurma davası açtık. Proje sulama göleti olarak geçiyor ama çok büyük bir gölet. Bütün köyü tamamen sular altında bırakabilecek bir proje. Köylülerin tamamı projeye karşı. İnsanların mezarları bile sular altında kalacak. Maddi zarar bir yana manevi anlamda da ciddi zararları var."
'TARIM ÖLECEK HAYVANCILIK YAPMAMIZ İÇİN YER YOK'
Kamulaştırma kararı ile kendilerine yeni bir yerleşim alanı gösterilip gösterilmediğine dair ise Varo şu bilgileri veriyor, "Yerleşim yeri noktasında bazı taleplerimiz oldu. Madem köy sular altında kalacak insanları tekrardan yerleştirecek bir yerleşim alanı bulun o zaman dedik. Önerdikleri yerler başka yakın köylerdeki yerler oldu. Projeyle tarım öleceğine göre elimizde hayvancılık kalacak, bu sebeple köyün merasından faydalanabilmek için yeni bir yer istedik. Onlar da mevcut yerlerin orman arazisi olduğunu belirterek özel kanunlar dışında veremediklerini söylediler. Bu konuda ısrar ediyoruz. Onlar da çalışma yürütüyor ama hala netice yok."
'PROJE YAŞAM ALANLARINI VE KÜLTÜR VARLIKLARINI SULAR ALTINDA BIRAKACAK'
Köylülerin vekili avukat Özgür Ulaş Kaplan projenin iptaline ilişkin açılan davanın Danıştay aşamasında olduğu bilgisini vererek ilgili arazideki mülkiyet sahiplerinin alanlarına devlet tarafından kamulaştırma işlemleriyle el konulacağı bilgisini veriyor. Kaplan "Cevizlidere Baraj Projesi ve Sulama Göleti, kum ocağı ve birçok tesisin bir arada yapılacağı bir baraj projesi. Proje alanları birkaç köyü kapsıyor ve yapım olan köylerde ciddi çevre tahribatı meydana gelecek. Tarımsal alanlar ve arıcılık faaliyetleri olumsuz yönde etkilenecek. Bölgede doğal sit alanı olarak kültürel anlamda korunması arkeolojik buluntular kaya mezarları ve şapeller var. Bunlara çok yakın bölgede baraj yapılması tarihi alanlara da ciddi zarar verecek. Tarımsal alanların su altında kalması sebebiyle de köylünün bir kısmı göç etmek zorunda kalacak. Bu anlamda köylü yaşam alanlarına müdahale edeceği için projeye karşı. Ancak açtığımız davalar daha önceki yıllarda alınan ÇED raporlarının hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kabul edilmedi. Hukuki süreci bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
