Tarımda çalışanların yaş ortalaması da ölüm oranı da yüksek

Çalışmalar, tarım iş kolunda çalışan 50 yaş üstünde ölüm oranlarının yüksek olduğunu gösteriyor. Traktör kazaları, kronik hastalıklar gibi olaylar tarım işçileri için risk barındırıyor.

Fotoğraf: Arşiv
Google Haberlere Abone ol

DUVAR - Türkiye’de en çok işçi ölümlerinin yaşandığı iş kollarından biri tarım. İSİG Meclisi’nin 2024 yılı ilk 6 ayına ve temmuz, ağustos aylarına ait raporlarda tarım iş kolunda ölümler ilk sıralarda yer alıyor. Rapora göre, kendi işinde çalışan çiftçilerin ölüm oranı 75-80 civarındayken büyük çoğunluğu 50 yaş üstünde kişiler.

Adlı Tıp Bülteni’nin tarımdaki ölümlere ilişkin 1 Ağustos 2024’te yayınlanan raporunda, 86 iş kazasında ölen 65 yaş üstü bireylerin yüzde 51,2’si tarımda çalışıyordu. Ölüm sebepleri yaşa bağlı kronik tansiyon, kalp hastalıkları veya traktör kazaları olarak sıralanıyor.

KENDİ İŞİNDE ÇALIŞAN ÇİFTÇİLERİN ÖLÜM ORANI YÜKSEK

Adli Tıp Bülteni’nin 1 Ağustos 2024’te yayımlanan çalışmasında, 2020 yılındaki 86 haberden yola çıkılarak çalışma hayatında olan 65 yaş üstü nüfusta ölümler incelendi. En yüksek ölüm oranını kırsal alanda gerçekleşti. Çalışmada, Türkiye’de yaşlı nüfusun yüzde 64,2’sinin tarımda çalıştığı, kırsal bölgelerde tarım işçileri arasında ölümlerin yüksek olduğu ifade ediliyor.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin 2024 yılının ilk 6 ayına ait raporunda güvencesiz çalışmanın hakim olduğu inşaat, tarım ve taşımacılık iş kolunda en çok işçi ölümünün yaşandığı belirtiliyor. Raporda, kendi işinde çalışan çiftçilerin ölüm oranının yüzde 75-80 civarında olduğu, büyük çoğunluğunun ise 50 yaş üstünde olduğuna dikkat çekiliyor. İlk altı ayda tarım ve orman iş kolunda yaşanan ölümlerde 51’i işçi, 90’i çiftçi olmak üzere 141 kişi oldu. Temmuz ayında 24 işçi ve 17 çiftçi olmak üzere 41 kişi ile tarım ve orman iş kolu iş cinayetlerinin başında geliyor. Ağustos ayında 20 işçi ve 19 çiftçi olmak üzere 39 kişi tarım ve orman iş kolunda hayatını kaybetti.

‘BAĞ-KUR’UNU ÖDEYEMEYEN, GÜVENCESİZ ÇALIŞANLAR TEDAVİ OLAMIYOR’

Çiftçi-Sen Genel Başkanı Ali Bülent Erdem, tarımı bir sektör olarak değil, tüm canlıların yaşamını sürdürmesi için gerekli ürünlerin üretildiği bir süreç olarak tanımlıyor. Erdem’e göre, tarım işçileri arasında en sık rastlanan ölüm nedenlerinden biri trafik kazaları. Özellikle 65 yaş üstü traktör kullanıcıları için yorgunluk ve dikkat eksikliği bu kazalarda etkili faktörler.

Tarımda çalışanların yaş ortalamasının 54,7 olduğu söyleyen Erdem, gençlerin tarımda çalışmak istememesiyle tarım iş kolunda çalışanların yaş ortalamasının arttığını belirtiyor. İşçi olarak çalışanların güvencesiz çalıştırıldığını, kendi işini yapan çiftçilerin ise BAĞ-KUR ödemelerini yapamadığını belirten Erdem, “Hastaneye gidip tedavi de olamıyorlar. Hastalıklar kronikleşiyor. Kullanılan kimyasalların, yani ot öldürücülerin nörolojik etkileri, sinir sistemini bozduğu da kanıtlanmış. Kalp hastalıkları, kanser oranları yükseliyor” diyor.

‘ÖLÜM, TARIM İŞÇİLERİNİN SIK KARŞILAŞTIĞI BİR GERÇEK’

Tarım-Sen Genel Başkanı Umut Kocagöz, tarımda çalışan işçilerin büyük çoğunluğunun toplumun en alt tabakasında yer aldığını ve çok küçük yaşlardan çok ileri yaşlara kadar çalışmak zorunda kaldıklarını belirtiyor. Kendi arazisinde ücretsiz çalışan köylülerden sigortalı işçilere, mevsimlik tarım işçilerinden toprağı olmayan tarım emekçilerine kadar geniş bir kesimin tarımda çalıştığını söylüyor. Özellikle yaşlı tarım işçileri, fiziksel fonksiyonları zayıfladıkça daha fazla iş kazası ve ölüm riskiyle karşı karşıya kalıyorlar.

Kocagöz, tarım işçilerinin çalışma hayatlarının neredeyse ömür boyu sürdüğünü ve iş kazalarında hayatlarını kaybettiklerini örneklerle anlattı. Fındık hasadı yapan iki kadının çalışırken yaşamını yitirdiği haberini örnek gösteren Kocagöz, bu durumun tarım işçilerinin sık karşılaştığı bir gerçek olduğunu dile getiriyor.

’65 YAŞ ÜSTÜ BİREY ÇALIŞMAYA MECBUR BIRAKILMAMALI’

Yenişehir Çevre Platformu Sözcüsü Erkan Erdem, Yenişehir gibi küçük yerleşim yeri olan kırsal kesimlerde yaşlı bireylerin tarımda daha fazla çalıştığına dikkat çekiyor. 65 yaş üstü emekli kişilerin ağır ve tehlikeli işlerde çalışmasının hayatlarını riske attığını söyleyen Erdem, “70-80 yaşlarında bir bireyin 45 derecede sıcaklıkta bahçelerden kasa taşıması, merdiven tepesinde ağaçlardan meyve toplaması ya da tarım makinelerini kullanması hayatlarını tehlikeye atmalarına neden oluyor. Kronik tansiyon, diyabet gibi hastalıklar, kontrol altında tutulmayan kalp rahatsızlıkları, hareket yeteneklerinin yavaşlaması ve aşırı efor gibi faktörler, yaşlı işçilerin karşılaştıkları kazaları artırmakta ve bunun sonucu olarak ölüm ve kalıcı sakatlıklar artmaktadır” diyor.

Erdem, emeklilik yaşındaki bireylerin daha az yorucu ve tehlikesiz işlerde çalışmasının teşvik edilmesi veya çalışmaya mecbur kalmayacak düzeyde emekli maaşı ve sosyal güvencelerle desteklenmesi gerektiğini söylüyor.