Ankara Konut Piyasası 1 / 'Tepemizde bir çatı olsun yeter'

ANKARA - Döviz kurundaki tırmanma ve enflasyonun doğrudan karşılık bulduğu sektörlerin başında emlak geliyor. Yaklaşık 6 milyon nüfusuyla Ankara, Türkiye’de emlak sektöründeki gelişmeleri hem etkileyen hem de etkilenen şehirlerin başında geliyor. Şehrin özellikle bazı semtleri, üniversitelere yakınlık, ulaşım, güvenlik gibi sebeplerle fazla tercih ediliyor. Bu semtlerdeki konut fiyatlarını ve son dönemdeki gelişmeleri gözlemek için kiracılar, emlakçılar ve ev sahipleriyle konuştuk.

İlk durağımız pek çok şiire, şarkıya konu alan Tunalı Hilmi Caddesi ve Ayrancı. Pandemi yasaklarının kalkmasıyla beraber, Tunalı Hilmi’de yoğunluk yaşanıyor. Tunalı’nın girişinde bulunan Ankara’nın sembollerinden biri Kuğulu Park’tayız. Kimileri köpeklerini gezdiriyor. Kimileri ağaçların altında oturuyor, öğrencilerin de yoğun buluşması noktası olan bölgede gözü saatte, bir eli telefonunda olan gençlerin gelecek arkadaşlarını bekleme telaşını görüyoruz.

'ALDIĞIM EVİN FİYATI ÜÇ YILDA EN AZ İKİ KAT ARTTI'

Parkta oturan orta yaşlı Mustafa Bey’in yanına oturuyoruz. Mustafa Bey, Ayrancı’da oturuyor, 22 yıldır da burada. "Son dönemde konut fiyatları ne durumda sizce", dediğimizde başını sallıyor ve "Çok zor, Allah herkesin yardımcısı olsun. Ben 2018’de ev aldım. İnanın şimdi bu evi almam mümkün olmazdı. Evim 35-40 yaşında. Geçen binamızda bir ev satıldı, benim evim gibi. Benim üç yıl önce aldığıma göre iki üç kat fazlaydı" diyor.

"Sizce eviniz şimdi söylediğiniz 700 bin lirayı eder mi" diye sorunca da "Aslına bakarsan etmez, ama piyasa böyle diyor. Geçen yıldan bu yana ev fiyatları çok arttığını ekliyor. Bugün evinizi satsanız alıcı çıkar mı sizce diyoruz. Çıkar bence, insanlar mecbur kalıyor" diye yanıt veriyor.

'TUNALI'DA DÜKKANLARIN YARISI KAPANDI, KİRALAR ARTIYOR'

Mustafa Bey’den ayrılıp, Tunalı Hilmi caddesinde teknolojik ürün satan bir dükkana giriyoruz. Hüseyin Bey karşılıyor bizi, işlerin durumunu soruyoruz: "Kapanma bizi çok olumsuz etkiledi. Burası işlek bir yer, ancak insanlar daha çok hafta sonu gezmeye çıkıyor, kapanma olunca kimse gelemiyor. Geçen yıldan bu yana kapanma, salgınla beraber sigorta primlerimi zor ödüyorum."

"Kira durumu nasıl" diye sorunca da şöyle yanıtlıyor: "Burada çok insan dükkanını kapattı. Ara sokaktakiler tamamen iflas etti. İnanır mısınız belki buradaki iş yerlerinin yarısı el değiştirdi, kiralar caddedeyse 50 binden başlıyor. İş yapmıyoruz ancak düzenli ödemek zorundayız. Benim mal sahibim kapanma döneminde yarım kira aldı. Ancak yarım kirayı bile ödeyemediğim aylar var."

Kira fiyatlarının salgına ve zor duruma rağmen arttığını sözlerine ekliyor Hüseyin Bey ve şöyle devam ediyor: "Burada mal sahiplerinin çoğu maalesef anlayış göstermedi. Örneğin buraya bir kafe açıldığında baştan sona dekorasyon yapılıyor. Onlar batınca mobilyacı, elektrikçi, nakliyeci, manav, market alacağını tahsil edemiyor. Buna rağmen yan dükkanım geçen yıl 30 bin kira veriyordu, küçük bir yer, kapandı. Şimdi ev sahibi 45 bin istiyor. Bir düzenleme yapılmalı, kira belimizi büküyor."

HAYVANSEVER OLARAK EV BULMAK ZOR

Ayrancı’da kiracı olarak yaşayan Ömür Hanım ile görüşüyoruz. Ömür Hanım 5 yıldır Ayrancı’da oturduğunu ancak ev değiştirmek istese bile kira fiyatları çok arttığı için kesesine göre ev bulamadığını anlatıyor. "Örneğin, geçen yıl 1700 lira olan evler 2500’e çıktı. Ev sahibim, evimde evcil hayvan beslediğim için beni çıkarmak istiyor. Ancak bu kararında Ayrancı’da özellikle artan bahçe katlarının kirası etkili oldu. Kiralar fahiş arttı, evi beğenmeseniz de ev sahibiyle anlaşamasanız da kalmak durumunda kalıyorsunuz" diyor. "Bir de..." diyerek şunları ekliyor Ömür Hanım. "Hayvansever insanlar olarak ev bulmakta zorlanıyoruz. Ben bu evi, evcil hayvan beslenebilir ilanı üzerine tuttum, ancak bugün köpeklerim olduğu için bana zorluk çıkarılıyor. Bazı ev sahipleri, emlakçılar evcil hayvanınız varsa size ev vermek istemiyor."

'EVLERİN FİYATLARI 15-20 GÜNDE 100 BİN ARTABİLİYOR, ALICI DA MAĞDUR BİZ DE'

Kiracılar ve ev sahipleriyle konuştuktan sonra soluğu emlakçılarda alıyoruz. Kendisiyle daha önce randevulaştığımız Yunus Bey bizi içeri davet ediyor. Sorularımıza yanıtları şöyle:

Emlak piyasasında durum nasıl gidiyor?

Bu sene fiyatlarda çok fazla artış var. Genel olarak yüzde 25 ile 30 arası fiyat artışı var. Geçen yıl aynı sokakta aynı binada 1400 liraya kiraya verdiğim evi şimdi 2000 liraya kiraya veriyorum. Ayrancı talebin yoğun olduğu bir yer. Üstelik bu yıl hem kiralık ev satılık ev sayısı azaldı.

Neden ev sayısı azaldı?

Kiracılar evden çıktıklarında benzer bir eve daha yüksek kira vereceğini bildiği için iyi kötüsüne bakmadan aynı evde kalıyor. Ev sahiplerinin çoğu buradaki kira geliriyle geçiniyor. O nedenle markette gördüğü fiyatı kiraya yansıtmak istiyor. Evlerin çoğu da eski.

Sıfır bir ev tutmak istesek 2+1 evin kirası ne kadardır?

Sıfır ev sayısının az olduğunu söylüyor. Şu an elinde 80 metrekare Amerikan mutfak 2+1 evin aylık kirasının 2750 liradan başlıyor. Sıfır ev az, Ayrancı dahil eski mahallelere kentsel dönüşüm geldi, ama burada kat sınırı var. Ayrancı’da beş kat sınırı var, üstüne çıkamıyorsunuz, böyle olunca müteahhitler kâr edemiyor. Hatta ev sahiplerinde yeni bir bina için bazen 100 bazen 150 bin lira ek ücret alıyorlar. Ev sahiplerinin buna durumu olmuyor, müteahhitler de kar edemiyorsak yapmayalım diyor. Böyle olunca yeni ev bulmak zorlaşıyor. Olanlar da yüksek fiyatlara kiraya veriyor.

'İNSANLAR DÖVİZ BOZDURUP EV ALMAYA ÇALIŞIYOR'

Krediler geçtiğimiz yıldan bu yana faiz oranı nedeniyle yüksek, ancak Yunus Bey buna karşın ev satışlarının arttığını, insanların dövizlerini bozdurup ev almaya çalıştığını söylüyor. "Ev sahiplerinin neden kiraları arttırmak istiyor, görüştüğümüz kiracılar en çok bundan yakınıyor" diye sorduğumuz Yunus Bey ev sahiplerinin dövizi gerekçe gösterip artışa gittiğini söylüyor ve şöyle devam ediyor: "Bir de yan binasından birisinin kendisinden daha yüksek ücrete ev kiraya verdiğini duyunca onlar da içine herhangi bir bakım, yenilik getirmeden daha yüksek kira istiyorlar, zaten bir yıl içinde 300-400 lira kiraları arttırdılar. Satış kısmına baktığımızdaysa 80 bin ile 100 bin arası artış var. Üstelik bu yıllık değil, bazen aydan daya değişebiliyor."

Ayrancı, Tunalı Hilmi, Küçük Esat bölgesinde yaklaşık 30 kiracı, ev sahibi ve emlakçıyla bir araya geldik. Kiracıların ve konut almak isteyenlerin ortak şikayeti artan kira fiyatları. Kira ve konut satış fiyatlarının ciddi artış gösterdiğini onlar da doğruluyor. Benzer biçimde konut fiyatlarının genelinde bir artış olduğunu söylemek mümkün. Bazen bir ay sonra geldiğinizde almak istediğiniz evin fiyatının 100 bin lira arttığını görebiliyorsunuz. Bu durumu hem ev almak isteyenler hem de emlakçılar doğruluyor. Emlakçılar, özellikle kentsel dönüşüme girmesi muhtemel evlerin fiyatlarının daha hızlı arttığını söylüyor. Ev sahipleri evi satarken bir nevi ev yenilendiğinde edeceği değeri öngörüp fiyat talep edebiliyor. Emlakçılar pek satılacak evin kalmadığını da söylüyor. Ekonomik kriz, döviz kurundaki tırmanma gibi sebeplerin yanında ev sahiplerinin bir kısmının evi yatırım aracı olarak görüp yan komşusu kira artışına gittiğinde benzerini yapması da fiyatları etkiliyor.

Yarın: İki Öğrenci Semtinin Durumu: 100. Yıl ve Bahçelieveler’de Emlak durumu