Trabzon’da kültür merkezinin valiliğe devrine sanatçılardan tepki: Kent sanatına darbe

Fatih Saygın

TRABZON - Trabzon’un Ortahisar ilçesinde Büyükşehir Belediyesi’nin mülkü olan ve kullanımı Ortahisar Belediyesi’ne ait olan Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi’nin Trabzon Valiliği’nin bünyesine dahil etmek istemesi kentte tepki uyandırdı. 38 yıldır kentteki kültür sanat organizasyonlarına ev sahipliği yapan Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi; Umut Tiyatrosu, Tiyatro Zinos, Trabzon Sanat Tiyatrosu, Trabzon Halk Tiyatrosu, KTÜ KOTA, Panki Sanat, Gugulumdakiler, Trabzon Şehir Tiyatrosu, Seyir Tiyatrosu, Kalandar Tiyatro, Trabzon Cep Tiyatrosu, Trabzon Oda Tiyatrosu, Tiyatro Trafik olmak üzere 14 amatör tiyatronun ve birçok farklı branştaki sanatçının kullanımına hizmet ediyordu.

KENT BELLEĞİNİN ÖNEMLİ MEKANI

1883 yılında hapishane olarak inşa edilen ve 1975 yılına kadar bu şekilde kullanılan bina, 1984-1985 yılları arasında atıl bir durumda iken dönemin belediye başkanı Orhan Karakullukçu’nun girişimleriyle kültür merkezine çevrilmiş ve o günden bu yana kent kültür ve sanatında önemli bir mekan olmuştu.
Şehirdeki Trabzon Devlet Tiyatrosu Haluk Ongan Sahnesi ile birlikte tiyatro izlemek isteyenlerin adresi olan Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi, bünyesinde yetiştirdiği başta tiyatrocu olmak üzere yüzlerce sanatçıyla kent belleğinde önemli bir yer taşıyor.

VALİLİK DEVİRDE ISRARCI

Hali hazırda sahne eksikliği yaşanan Trabzon’da Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi’nin de Valiliğe devrolması halinde kent kültür ve sanatına darbe vurulacağı, 14 amatör tiyatronun ve çeşitli sanat dallarında kurs alan gençlerin salonsuz kalacağı dile getiriliyor. Ortahisar Belediye Başkanı Ahmet Metin Genç’in merkezin kent kültür ve sanatına hizmet etmesi yönünde fikir belirtmesine rağmen Trabzon Valisi İsmail Ustaoğlu’nun mekandaki ısrarından vazgeçmediği de belirtiliyor.

KARAKULLUKÇU: BAŞKA YER Mİ YOK?

Mekanı 1984 yılında kültür merkezine çeviren dönemin belediye başkanı Orhan Karakullukçu verilen kararın yanlış olduğunu vurguladı. “Ben hayatım boyunca kültür ve sanatı hep önde tuttum” diyen Karakullukçu, sözlerine şöyle devam etti: “Hüseyin Kazaz’ı kültür ve sanat şehri olan Trabzon için düzenledik ve o şekilde 40 yıla yakındır hizmet veriyor. Dönemin dar imkanlarıyla Trabzon’un kültür ve sanatla buluşturmak için elimizden geleni yaptık, fakat şu anda hazıra konmak kolay geliyor. Başka yer mi yok Sayın Vali için? Yerler mi bitti de kültür merkezine sıra geldi? Anlayamıyorum bu kararı, yanlış buluyorum. Umarım bu karardan dönülür.”

TAÇ: SÖZ KONUSU BİLE OLMAMALI

Trabzon’un sanatın her disiplininde oldukça aktif bir kent olduğunu belirten Mizah Sanatı Derneği ve Gugulumdakiler Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni Adnan Taç, kentte kültür ve sanat merkezi ihtiyacı var iken verilen kararı anlamakta güçlük çektiğini dile getirdi. “Trabzon gibi bir kentin sanat galerisi, salon gibi en acil ihtiyaçlarına çözüm bulmak yerine mevcut olanların da bir şekilde ihtiyaç gösterilip alınması nasıl izah edilebilir?” diye soran Taç, “Kent merkezine acilen en az Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi ölçeğinde bir kültür merkezi yapılmadan alınması söz konusu bile olmamalıdır. Bunu düşünmek demek orada eğitim alan, sanatsal faaliyetlerini sürdüren insanları sokağa dökmek demektir. Sanatçılar ve sanat kuruluşları bu konuda hassasiyetlerini korumaktadır” sözlerini kullandı.

AYDOĞDU: KÜLTÜR SANAT ŞEHRİNDE SALON BIRAKMADILAR

Trabzon Umut Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni Cengiz Aydoğdu da Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi’nin amatör tiyatroların yuvası olduğunu dile getirdi. Trabzon’un sanat ve sanatçı şehri olduğunu vurgulayan Aydoğdu, “Tiyatrolar provalarını tamamlamak üzereyken, diğer sanat kursları başlamışken dönemin ortasında Hüseyin Kazaz’ın sanatın elinden alınması ne anlama gelmektedir. Hangi mülki amirin buna gönlü el verecektir. Trabzon’un kültür ve sanat kenti olduğunu söylemlerinden eksik etmeyenler kültür ve sanatın elinde salon bırakılmamasına ne söyleyecek?” diye sordu.

ZENGİN: 33 YILLIK YUVAM ORASI

33 yıldır Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi’nde tiyatro yapan Trabzon Sanat Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni Necati Zengin de mekanın cezaevinden kültür merkezine çevrilen ender yapılardan biri olduğu bilgisini verdi. Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi ölçeğinde şehirdeki bağımsız sanatçılara imkan sağlayan bir mekan olmadığını kaydeden Zengin sözlerini şöyle sürdürdü: “Amatör tiyatro gruplarının zaten geliri yok, başka hangi sahnede oyun oynayabiliriz. Benim 33 yıllık yuvam orası. 33 yıldır tiyatro yapıyorum o mekanda. Ben ömrümü verdim bu işe, orası da benim yuvam. Türkiye’nin hiçbir yerinde bu sayıda amatör tiyatro yok. Yeni bir yer yapılsa dahi orası tiyatronun hafıza noktalarından olduğu için varlığını kültür sanat merkezi olarak sürdürmesi gerekiyor. Umarım Sayın Vali bu kararından vazgeçer.”

AVCI: TİYATRONUN ADRESİ TİYATRODAN KOPARILMAMALI

Trabzon Halk Tiyatrosu’ndan Cemre Can Avcı da Trabzon’da Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi dışında amatör ve özel tiyatrolara hizmet verebilecek bir sahne olmadığını dile getirdi. Mersin’den 2012 yılında öğrenci olarak Trabzon’a geldiğini belirten Avcı, “Ben Trabzon’da tiyatroya başladım. Okulum bittiğinde de tiyatro için Trabzon’da kaldım ve 10 yıldır Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi’nde oyunlarda yer alıyorum. Evimden çok orada vakit geçiriyorum” diye konuştu.

“Hüseyin Kazaz’ın bir diğer yanı oranın bir adres olması” diyen Avcı, mekanın önemini de şu sözlerle aktardı: “Tiyatro izleyeceğin zaman Hüseyin Kazaz’a gidersin orada oyun vardır, tiyatroda yer almak isteyen oraya gider ve bir ekip bulur. Sahne olmasının yanı sıra tiyatronun bir adresidir, kent belleği için önemli bir noktadır. Hüseyin Kazaz minimum özellikte amatör tiyatroların ihtiyacını karşılıyor. Yanına yenileri eklenmeli tiyatrolara daha fazla sahne eklenmelidir. Hüseyin Kazaz’ın devri kentte özel tiyatroları öldürür.”

PARMAK: KENT KÜLTÜRÜNE İHANET OLUR

Trabzon Seyir Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni Ahmet Parmak da Hüseyin Kazaz Kültür Merkezi’nin kentte sanat yükünü çeken merkezlerden biri olduğunu dile getirdi. Devir sürecine dair gelişmeleri yakından takip ettiklerini bildiren Parmak, “Umarız bu söylemler asılsızdır. Trabzon'un sanat yükünü çeken özel tiyatro ekiplerine yer tahsis edilmeden bu kararı almak kültür şehrine yapılacak en büyük ihanettir. Biz Seyir Tiyatrosu olarak bu süreci yakından takip edip sesimizi duyurana kadar bu sürecin bekçisi olacağız” sözlerini kullandı.