Turizmciler: Rusya’nın seyahat kısıtlaması en az 500 bin Rus turist kaybına mal olacak

ANKARA - Son bir yıldır dünyayı etkisi altına alan korona virüsü (Covid-19) salgını, küresel çapta bir turizm krizine de yol açtı.
2019 yılında 51 milyonu aşkın turist ağırlayarak dünyanın altıncı turizm ülkesi haline gelen Türkiye, 2020 yılı için hedeflediği 57 milyon ziyaretçi ve 40 milyar dolar gelir beklentisine salgın ve karantina uygulamaları ile getirilen seyahat kısıtlamaları nedeniyle ulaşamadı. 2019 yılında yıllık 35 milyar dolara yükselmiş turizm gelirinin 2020 yılından sonra bu yıl da ciddi zarara uğrayacağı değerlendiriliyor.

RUSYA TÜRKİYE’YE UÇUŞLARI BİR BUÇUK AYLIĞINA ASKIYA ALDI

Yaklaşan tatil sezonuna hazırlık yapan turizm yöneticileri, Türkiye’de artan Covid-19 vakalarına karşı Rusya’nın “seyahat kısıtlaması” hamlesiyle karşılaştı.

Rusya Başbakan Yardımcısı Golikova, Türkiye’ye uçuşların 15 Nisan’dan 1 Haziran’a kadar sınırlandırma kararı aldıklarını açıkladı. Rusya’nın bu adımına karşı Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise, “Rus mevkidaşımla iki kere görüşmüştüm. Yakın zamanla bir heyet göndereceklerini, Muğla, Aydın, İzmir, Antalya gibi bölgelerde aldığımız tedbirleri görme noktasına geleceklerini söylediler. Turizmin yoğun olduğu bölgelerde aldığımız tedbirleri ve sertifika uygulamalarını gördüklerinde farklı bir yaklaşım içinde olacaklarını söyleyebilirim” dedi.

Öte yandan Türkiye ekonomisi için Rus turistlerin büyük önemi bulunuyor. Rusya vatandaşlarının yıllardır bir numaralı tercihi olan Türkiye, salgın öncesindeki 2019 yılında 6,9 milyon Rus turisti konuk etti.

'RUSYA’NIN KARARI SEZONUN AÇILMASINI ÖTELEYECEK'

Tatil sezonunun açılmasına kısa bir süre kala Rusya’nın bu kararı, Türkiye turizmini ve turizm yöneticilerini zor durumda bıraktı. Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) eski başkanı ve turizm yatırımcısı Osman Ayık, 2019 yılındaki turizm başarısının ardından gelen 2020 ve 2021 yıllarındaki ’salgın krizinin’ turizm sektörünü neredeyse durma noktasına getirdiğini ifade etti.

Rusya’nın bir buçuk aylığına Türkiye uçuşlarını askıya almasının “sezonun açılmasını öteleyeceğini” belirten Ayık şöyle konuştu:

“Turizm bölgesindeki birçok tesis açılma hazırlıkları yapıyordu. Şimdi Rusya ile trafik bir anda durdu. Bu durumda otomatik olarak birçok tesis açılışını erteleyecek. Çünkü şu an aktif çalışan tek pazar Rusya’ydı. Rusya’ya kısıtlama gelmesiyle yabancı misafir ağırlığı neredeyse sıfırlanmış görünüyor. Turizmde işleyen çok sınırlı sayıda kaynak pazar var: Bunlar Ukrayna ve çok da sayı üretmeyen kaynak pazarlar... Bunlar da bizim mevcuttaki kapasitemizi tatmin etmez. Dolayısıyla da birçok tesis açılmayacak, açılamayacak, açılmasını ötelemek zorunda kalacak.”

'40 YILLIK TURİZM EMEĞİNİN YOK OLMASI İLE KARŞI KARŞIYAYIZ'

“Haziran ayından itibaren seyahat kısıtlaması kaldırılırsa bu bizim için bir kazanım olur ve sezonun geri kalan kısmını kurtarırız” diyen Ayık, sezonun açılmaması durumunda turizm sektörüne 40 yıldır verilen emeğin yok olacağına dikkat çekerek şunları söyledi:

“Şu an iyi ve kötüden bahsetmek zor. Çünkü her şey gün gün, saat saat değiştiği için bir öngörüde bulunmak da imkânsız hale geliyor. Ama şu an hayat durma noktasına gelmiş vaziyette. Sadece iç pazarla ayakta ve hayatta kalmamız mümkün değil. Rusya ile Türkiye arasındaki trafik haziran ayında açılmazsa bu sezonun daha ileri bir tarihe atılması demek. Geçen yıl birçok tesis ağustos ayında açıldı mesela. Şu anda tesislerin yarısından fazlası kapalı. Sezonun başlamasıyla birlikte açılma gayreti içindeydiler. Sektörün içinde faaliyet gösteren oteller, konaklama tesisleri, seyahat acenteleri, rehberler neredeyse kepenk indirme noktasında. Turizm sektörü Türkiye için 40 yıllık bir emek, 80-100 milyar dolarlık yatırım. Dolayısıyla bunların hepsinin yok olması ile karşı karşıyayız.”

POYD BAŞKANI ATMACA: YAKIN TARİHLİ REZERVASYONLAR İPTAL OLMAYA BAŞLADI

Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Ülkay Atmaca ise Rusya’nın uçuşları askıya alma kararı sonrası yakın tarihli rezervasyonların iptal olmaya başladığını söyledi.

Bu kararı Türkiye turizmi için “çok kötü” olarak değerlendiren Atmaca, “Şu an sadece Rus pazarı aktifti. Bu yasakla o da elimizden gitti. Yakın tarihli rezervasyonlar iptal olmaya başladı ancak mayıs rezervasyonlarını ileri bir tarihe öteleyerek kurtarmaya çalışıyoruz. Önceki gün sabah sezonu açmaya hazırlanırken, akşamına Rusya ile uçuş trafiği askıya alındı. Dolayısıyla önümüzü göremiyoruz. Bir öngörü yapmamız da şu durumda güç” dedi.

'500 BİN RUS TURİST KAYBINA MAL OLACAK'

Rusya’nın Türkiye’ye uçuşları kısıtlama kararının aslında bir nevi “kapatma kararı” olduğuna vurgu yapan Antalya’da uzun yıllardır turizmci olan Recep Yavuz ise, “15 Nisan günü için verilen karar 12 Nisan'da açıklanınca aylar öncesinden yapılan bütün planlar alt üst oldu. Otel rezervasyonları, uçaklar ve çoğu önden ödenmiş her türlü planlama böylelikle hiçe sayıldı. Nisan ayı itibarı ile Antalya’ya günlük ortalama 30 uçak ile 7 bin Rus misafir gelmeye başlamıştı. Bunun mayıs ayındaki Rus resmi tatili ile daha artarak devam edebileceği ve neredeyse başka hiçbir seçeneği olmayan Rus turistlerin öncelikle Türkiye’yi tercih edecekleri öngörülüyordu. Yani bu yasak bize 15 Nisan-1 Haziran döneminde en az 500 bin Rus turist kaybına mal olacak” şeklinde konuştu.

'TUR OPERATÖRLERİ İADE YAPAMAYACAK VE MÜŞTERİYİ DAHA İLERİKİ DÖNEMLERE İKNA ETMEYE ÇALIŞACAK'

Birçok otelin açılışını haziran ayına öteleyebileceğini ve tur operatörlerinin çok zorlanacağını belirten Yavuz, şu noktalara dikkat çekti:

“Bu durumda kala kala Ukrayna ile Doğu Avrupa’nın bazı ülkeleri sezon başındaki pazarlar olacak. Ancak onların hepsinin toplamı bile Rusya potansiyeli etmiyor. Bu sezonun sürdürülebilmesi için yeterli bir kapasite değil. Birçok otel bu nedenle açılışını hazirana öteleyebilir. Rusya Tur Operatörleri Birliği ATOR verilerine göre, 533 bin 200 kişi bu dönem için Türkiye rezervasyonu yaptırarak tur operatörlerine 354 milyon Euro ödediler. Tur operatörleri bu kaynak ile seyahatin ana kalemlerinin rezervasyonlarını yaptırarak ürünü hazırladı. Bu bağlamda bahsi geçen para şu anda birçok kaleme dağıtılmış ve ödenmiş durumda. Turları iptal olan misafirlerin paralarını geri almak istemeleri gayet normal olmakla birlikte bunu geri ödeyebilecek kaynak şu an itibariyle kurumuş durumda. Bu yüzden tur operatörleri bu misafirleri -fiyat farkına rağmen- daha ileriki dönemlere ikna etmeye çalışacak ya da başka bir destinasyon alternatifi sunmak zorunda kalacaklardır. Bu da tur operatörlerini çok zor duruma sokacaktır."

'GÜNLÜK VAKA SAYILARINI 5 BİNİN ALTINA İNDİREMEZSEK YAZ SEZONUNU DA KAYBEDEBİLİRİZ'

Dünya Kardeş Şehirler Turizm Birliği Genel Sekreteri Hüseyin Baraner, Türkiye’deki sahil şeridinde bulunan otellerin çoğunda “güvenli turizm sertifikası” olduğunu söyledi.

Baraner, “Turizmcilerimiz otelleri korudu ancak Sağlık Bakanlığı şehirleri koruyamadığı için şu an dünyada en riskli vaka bölgesi olarak ilan edildik. Bu durumda turizmde tanıtım yapmak, insanları Türkiye’ye davet etmek çok zor. Eğer salgını kontrol altına alsaydık mayıs ayında turizm sezonu açılırdı. Günlük vaka sayılarını 5 bin civarına indirmezsek yaz sezonunu da kaybedebiliriz. Türkiye’de 700’e yakın otelci ayakta ve hayatta kalma mücadelesi verirken 7 binin üzerinde seyahat acentesi can çekişiyor. Devletin derhal bu kurumlara hibe vermesi, ayakta durmak için can suyu vermesi lazım" dedi.