‘Hakkari’me Dokunma’ kampanyası Meclis'e taşındı

Hülya Karabağlı  [email protected]

ANKARA - Hakkarili vatandaşlar ve birçok sivil kitle örgütü yaşadıkları ya da ait oldukları kentin il statüsünden çıkarılmasını engellemek için TBMM’ye gelerek siyasi partilerin kapısını çaldı. İktidar-muhalefet ayrımı yapmadan destek arayan Hakkarililer katıldıkları HDP Grubu'nda da destek istedi. Heyetin, Cumhurbaşkanlığı ve hükümetten randevu almak istedikleri belirtildi. Ayrıca, ‘Hakkari'me Dokunma’ kampanyası başlatıldı. Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşmelerine başlanan 75 maddelik torba yasa tasarısı, Hakkari ve Şırnak’ı il olmaktan çıkarıyor.

Hakkari’ye destek kapsamında geniş bir destek kitlesi oluşturmak tarihini anlatan tanıtımını ve yasanın neden yanlış olduğunu anlatan yazılar dikkat çekiyor. TBMM’ye getirilen bu yazılardan birinde “Hakkari, kamu idari yapılanmasının (kamu yatırımları ve kamu personel harcamaları) yarattığı ekonomik düzen ile ayakta durmaktadır” denildi. Yazının bazı bölümleri şöyle.

HAKKARİ MİRLERİN ŞEHRİ

Hakkari Mirlerin (Beylerin) şehridir. Hakkâri’deki medreselerde, Mir İmadeddin, Mem u Zin’in yazarı Ehmed-i Hani, Feqiye Teyran, Kürtçe Mevlüdi Şerifi yazan Molla Hüseyin Bateyi, Molla Muhammed Pizani, Abdürrahim Zapsu gibi birçok alim, gönül ehli ve şair yetişmiştir. Katip Çelebi, Hakkari Beylerinin birçok hayır kurumu, cami, medrese vb. yaptıklarını aktarmaktadır. Zeyneliye Medresesi, Hüsrev Paşa Medresesi, Meydan Medresesi, ve Nehri Medresesi; Melik Esed Camii, İzzeddin Şir Camii, Kale Kapısı Camii vb. camiler hep bu dönemde yapılmıştır.

Kadim tarihi, derin kültürü, engin coğrafyası ile Hakkari, bugün için bir memur kentidir, yaşadığı güvenlik problemleri, köyden kente göç, yerel yönetimlerin yetersizliği ve yanlış politikalarından dolayı gelişememektedir. Hakkari, kamu idari yapılanmasının (kamu yatırımları ve kamu personel harcamaları) yarattığı ekonomik düzen ile ayakta durmaktadır.

Hakkari’de; yıllık 180 milyon - 200 milyon TL’lik kamu yatırımına karşılık, 10 milyon TL’lik özel sektör yatırımı yapılabilmektedir. Hakkari şehir merkezinde 24000 kamu personeli çalışmaktayken, özel sektörde ancak 1000 kişi çalışmaktadır.

40 BİNE YAKIN KİŞİ GÖÇ ETMEK ZORUNDA KALACAK

Hakkari şehir merkezi Yüksekova’ya taşınırsa; kamu idaresi ve kamu personeli de taşınacaktır. 5000 kamu personelinin taşınması gerekeceğinden; aileleriyle birlikte 25000 kişi taşınacaktır. Kamu personeline hizmet veren küçük işletmelerde çalışan ve işsiz kalacak olan kişilerde aileleriyle birlikte göç ettiğinde, yaklaşık 35000-40000 kişi göç etmek zorunda kalacaktır.

Bu durumda; Hakkari ekonomik olarak gerileyecek, işyerleri kapanacak, esnaf ve işadamlarımız iflas edecektir. Binlerce insan işinden ve aşından olacaktır. Bir iki sene içerisinde Hakkari şehir nüfusu yarı yarıya azalacaktır. Aşsız ve işsiz kalan insanlar kitleler halinde, (öngörüldüğü üzere Yüksekova’ya değil) başta Van ilimiz olmak üzere batıya göç edecektir. Kırsal kesimde (köylerde), kente bağımlı olarak yaşayan insanlar da, göç etmek zorunda kalacaklardır.

TENZİLİ RÜTBE OLUR

Hakkari şehir merkezinin taşınması, Hakkarililer için, tenzili rütbe anlamına gelecektir. Tarihimizde örneği olmayan bu durumun yaratacağı manevi çöküşün de dikkate alınması gerekmektedir.

Hakkari şehir merkezinin Yüksekova’ya taşınması ile Şırnak şehir merkezinin Cizre’ye taşınması arasında; tarih, kültürel ve ekonomik yapı ve mesafe (Hakkari Yüksekova arası 80 km, Şırnak Cizre arası 35 km’dir) itibariyle farklılıklar bulunmaktadır.

Güvenlik problemleri çözülürse; Hakkari, gelişmesini ve kalkınmasını sağlayacak potansiyele sahiptir. Tarım ve hayvancılık, turizm, madencilik ile enerji sektörlerinde canlılık sağlanabilirse, sınır ticareti güçlendirilirse ve Hakkari Üniversitesi tamamlanırsa, Hakkari gelişecek ve kalkınacaktır. Hakkari, bilinenin aksine mevcut nüfusun iki hatta üç katı kadar nüfusu barındıracak yeni imar alanlarına da sahiptir.

HAKKARİ İÇİN YIKIM OLACAKTIR

Yüksekova ilçemizin il olmasına, Hakkarililer muhalefet etmemektedir. Ancak Hakkari şehir merkezinin taşınması projesi, Hakkari için yıkım olacaktır. Yüksekova ilçemizin sorunlarının daha hızlı ve etkili çözülebilmesi için; kaymakamlığın yetkileri artırılabilir veya valilik tarafından bir ofis açılmak sureti ile ilçenin yönetimi güçlendirilebilir.

HAKKARİ'YE DOKUNMADAN İL YAPSINLAR

Hükümetimiz, Yüksekova’nın il olmasında fayda ve gereklilik görüyorsa; Hakkari’nin il statüsüne dokunmadan bunu gerçekleştirebilir. Şırnak il yapıldığında, Hakkari’den alınıp Şırnak’a bağlanan Uludere ve Beytüşşebap ilçeleri tekrar Hakkari’ye bağlanır, Durankaya Beldesi ve Bağışlı bölgesi ilçe yapılarak, Çukurca, Uludere, Beytüşşebap ve Bağışlı ilçeleri ile Hakkari’nin il statüsü devam eder. Aynı şekilde; Derecik ve Esendere beldeleri ilçe yapılarak, Yüksekova; Şemdinli, Derecik ve Esendere ilçeleri ile yeni bir il statüsü kazanır. (DUVAR)