DUVAR - Ekosfer Derneği, Türkiye’de sayıları 52 bin 682’yi bulan ATM’lerin elektrik tüketimi araştırmasının sonucunu açıkladı. Günde ortalama 12 kilovatsaat elektrik tüketen ATM’lerin ülke çapındaki yıllık tüketimi 230 milyon kilovatsaati geçiyor. Bu tüketim miktarı, Türkiye’deki dört ilin (Ardahan, Bayburt, Iğdır ve Dersim) her birinin yıllık tüketiminden fazla. Türkiye’nin en çok elektrik tüketen kentlerinden Antalya’nın tüketiminin de 40’ta birine denk geliyor. 

İklim krizini durdurmak için gerekli politikaların uygulanması yönünde faaliyetlerini sürdüren Ekosfer Derneği, yaptığı bu araştırmayla ortak ve komisyonsuz ATM uygulamasına geçilmesi halinde, ciddi miktarda elektrik ve kaynak tasarrufu yapılabileceğini, cadde ve meydanlardaki görüntü kirliliğinin önüne geçilebileceğini gözler önüne seriyor.

Ekosfer Derneği Kampanyalar Direktörü Özgür Gürbüz, kentlerin meydanları ve sokaklarında bulunan, birçoğu atıl durumda bekleyen ATM’leri şehirleşme ve enerji tüketimi açısından değerlendirdi.

Kullanıcılardan komisyon almayan ortak ATM’lere geçilmesiyle önemli bir elektrik tasarrufu sağlanacağına dikkat çeken Gürbüz, “Mesele sadece elektrik tüketimi de değil. Bu cihazların neredeyse hepsi ithal, her bir ATM’de alarm, klima, güç kaynağı, ekran ve yazıcı gibi bakım-onarım isteyen birçok parça var. Para ekleme ve alma için düzenli bir şekilde ziyaret edilmeleri gerekiyor, bu da yakıt israfı demek. Biz bu çalışmada sadece makinelerin ne kadar elektrik tükettiğini hesapladık. Çevreye ve ekonomiye etkileri elektrik faturasıyla sınırlı değil” açıklamasını yaptı. 

'ATM SAYISINI AZALTARAK İKLİMİ KORUR, İTHAL ÜRÜNLERE VE DIŞA BAĞIMLILIĞIMIZI AZALTABİLİRİZ'

Ortak ATM, mobil bankacılık ve kredi kartının yaygınlaştığı ülkelerde ATM sayısının azaldığının altını çizen Gürbüz, Birleşik Krallık’ta ATM sayısının sekiz yıl içinde 70 binden 50 binin altına düştüğünü belirtti. Türkiye’de sayısı 2 milyonu geçen POS makinalarının daha verimli kullanılması için bir öneride de bulunan Özgür Gürbüz sözlerini şöyle sürdürdü:

“Özellikle büyük süpermarketlerde alışveriş sonrası kartla ödeme yapanlara, sınırlı miktarda da olsa nakit alma ve bunu da kart işlemine ekleme şansı verilirse ATM ihtiyacı daha da azalır. ATM’lere ayrılan alanları toplumun faydası için kullanabilir, ağaçlandırabiliriz. ATM sayısını yarıya indirerek 115 milyon kWh elektrik tasarrufu yapabiliriz. Enerji tasarrufuyla iklimi korur, ithal ürünlere ve dışa bağımlılığımızı azaltabiliriz.”

Ekosfer Derneği'nin Türkiye’de sayıları 52 bin 682’yi bulan ATM’lerin elektrik tüketimi araştırmasının sonuçlarına göre, ATM’lerin bulunduğu konum ve iklim koşullarına göre tüketimleri değişiyor. Yaz aylarında tüketimin 15 kilovatsaate (kWh) kadar çıkıyor. Buna rağmen, faturalarda yazan, İstanbul’da çalışan bir ATM’nin ortalama tüketimi olan 12 kWh’i baz alarak hesaplama yapıldı.

ATM sayısı için Bankalararası Kart Merkezi’nin 2023 Kasım ayına ait bilgiler kullanılan araştırmada, illerin faturalandırılmış elektrik tüketimi için EPDK’nin Elektrik Piyasası 2022 Yılı Piyasa Gelişim Rapor baz alındı.

Türkiye’deki ATM’lerin bir yıllık elektrik tüketim miktarı: 230.747.160 kWh.
Iğdır’ın yıllık elektrik tüketimi: 219.021.460 kWh.
Dersim'in yıllık elektrik tüketimi: 131.703.370 kWh.
Ardahan’ın yıllık elektrik tüketimi: 130.660.930 kWh.
Bayburt’un yıllık elektrik tüketimi: 107.076.680 kWh.