ANTEP - Suriye'de Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçı grupların 8 Aralık'ta başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirmesinin ardından Esad dönemi resmen sona erdi. Esad yönetiminin devrilmesi sonrası Türkiye’de yaşayan yaklaşık 3 milyon Suriyelinin de ülkelerine dönüp dönmeyeceği tartışılmaya başlandı. Peki, Türkiye’deki Suriyeliler ne düşünüyor? Dönmeyi düşünmeyenlerin gerekçeleri neler?

DÖNÜŞ HEPSİ İÇİN BİR SEÇENEK DEĞİL

Antep'te mültecilerin yoğun yaşadığı Şahinbey ilçesine bağlı İnönü Caddesi’ndeki Suriyeliler Esad yönetiminin devrilmesinden memnuniyet duyduklarını dile getirirken süreci de yakından takip ettiklerini aktardı. Güvenlik, ekonomi ve eğitim gibi koşulların geri dönüş kararını etkileyeceğini belirten Suriyeliler bekleyip gelişmeleri takip etmeyi düşünüyor. Birçok Suriyeli, yılbaşından sonra dönüş yapmayı planladıklarını söylerken, Türkiye’de büyüyen Suriyeli gençler ise ülkelerine dönmek için fazla aceleci olmadığını anlatıyor.

 ‘YILLARCA BURADA EMEK VERDİM, NASIL BIRAKIP GİDEYİM?'

Halep’ten gelen Suriyeli Yusuf Cesim’in sözleri bu endişeleri özetliyor: "Halep’teki evimiz yıkıldı, malımız mülkümüz kalmadı orada. Gitsek ortada kalacağız."

Esad rejiminin sona ermesiyle birlikte ülkelerine dönme umutlarının yeşerdiğini belirten Cesim, şu an için maddi ve sosyal nedenlerle dönüşü mümkün görmüyor. Kız kardeşlerinin eğitim hayatları için Türkiye’de kalmaya devam edeceklerini söyleyen Cesim, "Üniversite sınavına hazırlanan kız kardeşim, ‘Yıllarca burada emek verdim, nasıl bırakıp oraya gideyim?’ diyor. Zaten Arapça’yı çok az biliyorlar, Suriye’ye dönsek eğitim hayatları sona erecek" dedi.

ÇOCUKLAR ARAPÇA BİLMİYOR

Suriyeli esnaf Muhammed de 2025 yılı içerisinde Suriye’deki gidişata göre dönmeyi planladıklarını belirtiyor. Muhammed, çocuklarının Arapça bilmediğini, üç çocuğuna Arapça öğretmek için özel öğretmen tuttuğunu söyledi. Yılbaşından sonra dönüş yapmayı planladıklarını söyleyen esnaf Ahmet de, "Suriye’deki akrabalarımızla her gün konuşuyoruz. Akrabalarımız bazı sorunların çözülmesini beklememizi söylüyor. Elektrik ve su gibi temel ihtiyaçlarla ilgili sıkıntılar var. Bu sorunlar düzelince ülkemize dönüp hayatımıza orada devam edeceğiz" dedi.

'BURADA HAYAT ÇOK PAHALI'

Suriyeliler, ülkelerine dönme kararında Türkiye'deki hayat pahalılığının da etkili olduğunu belirttiler. Suriyeli bir esnaf, “Dönmek istiyoruz çünkü burada hayat çok pahalı. Ev ve işyeri kiraları çok yüksek. Bir dükkan kirası için 15 bin lira kira veriyoruz, ev kiraları 15-25 bin lira” dedi.

'SURİYELER DÖNERSE BEN ZATEN İŞ YAPAMAM'

Yılbaşından sonra dönüş yapmayı planladıklarını söyleyen Ramazan ise “Ben kuruyemiş dükkanı işletiyorum. Dükkânda çok fazla ürün var. 6 aya kadar dükkândaki ürünleri satıp öyle gitmeyi düşünüyorum. Şimdi gitsem dükkandaki bu ürünleri ne yapacağım?” diye konuştu.

Suriyeli esnaf Muhammed de, “Ben berber dükkanı işletiyorum. Bütün müşterilerim Suriyeliler. Onlar  dönerse ben zaten iş yapamam. Suriye’de durumların düzelmesini bekleyeceğiz. 2025 yılı içerisinde dönmeyi planlıyoruz” ifadelerini kullandı.

'ARTIK DÖNME VAKTİ'

Suriyeli Ahmet de "Suriye bizim vatanımız. Burada yıllarımız geçti ama artık dönme vakti geldi. Hem ekonomik hem de duygusal olarak dönüş için hazırız. Umarım her şey daha iyi olur ve vatanımızda huzurlu bir yaşam kurabiliriz" diye konuştu.

İstanbul’daki Suriyeliler: Dönüşü konuşmak için henüz erkenGÜNDEM

Şam'daki geçici hükümet anayasa ve parlamentoyu askıya aldıDÜNYA

Bahadır Özgür: Erdoğan için Suriyeliler vazgeçemeyeceği bir araçGÜNDEM