Üçüncü Dünya Savaşı'nın eşiğinde yeni mafya düzeni

Ertürk Akşun’un kaleme aldığı 'Şimdi Canavarlar Zamanı', geçtiğimiz günlerde Destek Yayınları etiketiyle okurla buluştu. 'Şimdi Canavarlar Zamanı', dünyanın aşırı özgürlüklerle nasıl canavarlaştırıldığının ve yeni bir dünya savaşına ne şekilde sürüklenmekte olduğunun ipuçlarını bulmaya çalışıyor. Bu nedenle Akşun çözüm olarak kitabı aracılığıyla hatırlamayı, dönüş için yollar aramayı ve hafızanın geride kalan izlerini derleyip toplayıp üzerine düşünmeyi, tartışmayı ve her ne olursa olsun artık harekete geçmeyi öneriyor. Çünkü neoliberalizmin genel geçer kabullerine yönelik en önemli panzehir, hafıza.

Akşun’un giriş yazısında belirttiği gibi kitabın yazılış amacı, bugün gözümüzün önünde olup biten -dünyaya dair- siyasi meseleleri belli bir bakış açısıyla anlamaya çalışmak, geleceğin bize neler getirebileceği üzerine düşünmek, hatta mümkünse harekete geçmek ve sonuç olarak yeni, yaşanabilir, eşit bir dünyanın kuruluşuna yönelik kendi alçakgönüllü katkımızı ortaya koymak. Neoliberalizmin ortaya çıkardığı olguların enine boyuna incelendiği bu kitap, pek çok soruyu ortaya attığı gibi cevaplarının da peşinden gidiyor.

YENİ DÜNYA SAVAŞI

İklim krizinin dehşetengiz yüzünü her anlamda göstermesi, geleneksel toplumsal bağların kopması, ahlaki değerlerde olumsuz yönde köklü değişimler, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin çoklukla çok uluslu şirketlerin güdümüne girmesi, alt ve üst sınıflar arası uçurumun her geçen gün daha da artması ve en azından temel insani ihtiyaçlarda eşitliğe dair umudun gitgide azalması üzerinden çizilen karamsar tablo, farkındalığı yüksek bireyleri her geçen gün daha da umutsuzluğa sürüklüyor. Bu yüzden geleceğe yönelik ütopyalar geliştirmek için öncelikle geçmişi bilmek gerek. Akşun’a göre çürüme ve çöküş kavramlarıyla açıklanabilir olan günümüz dünyasında insan; tarihine, kişiliğine ve topluma yabancılaşmış bir varlık. Yazar bu dönemi "Yeni Ortaçağ" olarak adlandırıyor. Samir Amin, "Eşitlik olmadan özgürlük vahşettir," der. Sınırsız özgürlük vaadiyle yola çıkan neoliberalizm, öylesine büyük eşitsizlikler yarattı ki sonunda vahşet kaçınılmaz oldu. Sırada çok daha büyük bir vahşet var: Yeni Dünya Savaşı. Bitmek bilmeyen bölgesel savaşlar, bireysel terör faaliyetleri, neofaşist partilerin bütün dünyada yükselişe geçmesi ve bazı ülkelerde iktidarı alıyor olması kayda değer işaretler olarak gözümüzün önünde duruyor. "Her şey dağılıyor; tutunamıyor merkez / Saf anarşidir dünyanın üzerine çöken / En iyiler kanaatten yoksunken / En kötüler tutkulu bir şiddetle dolu," diyor Yeats bu günümüzün genel çerçevesini dizeleriyle çizerken. Kitabın adı ise Gramsci’den geliyor: "Eski dünya ölüyor, yenisi doğmakta zorlanıyor, şimdi canavarlar zamanı."

"Ütopyadan distopyaya nasıl geçildi? Demokrasi kavramı nasıl tabulaştırıldı? Sivil toplum kuruluşları aracılığıyla örgütlenmeye nasıl ket vuruldu, birçok ülkede renkli devrimlerin önü nasıl açıldı? Bireyin özgürleşmesi, herkesin hakikatinin kendine olduğu fikri ve içeriğin değersizleşmesi olarak postmodernizm, yeni bir ortaçağ mı yarattı? Ulusal devletin ortadan kalkmasıyla birlikte baş gösteren yeni mafya düzeninin toplumsal, kültürel ve ekonomik bedelleri ne olur? Üçüncü Dünya ülkelerinin yağmalanması, yeni bir tür faşizm mi doğurdu?" Peki bütün bunlar olup biterken sol ne yapıyor? Akşun’a göre özellikle Marksist sol hareketlerin toplum üzerindeki etkisi çok azalmış durumda. İnternetin başlangıçta yarattığı olumlu hava, ortak akıl için özgürlükçü tartışma alanları ve güçlü intelijans topluluklar yaratacakmış gibi görünse de kurulan hayaller bir türlü gerçekleşmedi. Bu tespitlerden hareketle yazar, kitabını iki temel öngörü üzerinden kurguluyor: 1. "Gerasimov Doktrini" yaklaşımı doğrultusunda önümüzdeki yirmi yıllık dönemde saldırıların herhangi bir yerde ya da her yerde olabileceği anlamına gelen hibrit savaş, gelecekteki savaşların temel karakteristiği olacak. 2. "Yeni Ortaçağ"ın sonu geldiği için dünya, uzun bir iç savaş ve savaşların sonunda yeniden şekillenecek.

Ertürk Akşun 'Şimdi Canavarlar Zamanı'nda genellemeler, alıntılar, özetlemeler üzerinden ele aldığı birçok yeni soru ve belirsiz kavram aracılığıyla tartışmanın fitilini ateşlemeyi hedefliyor. Artık söz okurlarda…