Uzaktan eğitim ikinci el bilgisayara olan ilgiyi artırdı
Depremlerin ardından üniversitelerin uzaktan eğitime geçmesi, öğrencilerin bilgisayara olan ihtiyacını artırdı. Sıfır bilgisayarlar fiyatlarını yüksek bulan öğrenciler çareyi ikinci elde arıyor.
VAN – Maraş merkezli depremlerin ardından Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) üniversitelerde uzaktan eğitim kararı aldı. Pandemi döneminde üç dönem yüz yüze eğitim alamayan üniversite öğrencileri bu kez deprem nedeniyle bir dönem daha okuldan uzak olacak. Uzaktan eğitim, beraberinde bilgisayar ve internet ihtiyacını da getirdi. Sıfır bilgisayar fiyatları yüksek olduğu için, maddi durumu iyi olmayan öğrenciler ikinci el bilgisayarlara yöneldi.
Van’daki Şafak Pasajı, ikinci el bilgisayar alım-satımı yapılan merkezlerden biri. Pasajda hem tamirat hem de alım satım yapılan birçok işyeri bulunuyor. İkinci el bilgisayar almak, satmak ya da mevcut bilgisayarını tamir ettirmek isteyenler buradaki dükkanlara uğruyor.
DÖVİZ KURLARI ALIMI ZORLAŞTIRIYOR
Öğrenciler, çevrimiçi eğitimlere katılmak, proje ve sunum dosyaları hazırlamak ve ödevlerini yapabilmek için bilgisayara ihtiyaç duyuyor. Ancak artan döviz kuru ile birlikte teknolojik ürünlerin de fiyatlarının yükselmesi, sıfır bilgisayar satın almayı zorlaştırıyor.
Buna ek olarak güncel yazılımlar, güncel bilgisayar donanımlarını da gerektiriyor. Güncelliğini yitirmiş bilgisayarlar, öğrencilerin işine yaramaktansa onlara daha da zorluk çıkarıyor. Buna rağmen güncel teknoloji ile uyumlu ‘sıfır’ bir bilgisayar alma imkanı olmayan üniversite öğrencileri, ikinci el bilgisayarlara yönelmek zorunda kalıyor.
Şu sıralar Şafak Pasajı'nın müşterilerinin çoğu üniversite öğrencileri... Kimi eski bilgisayarını satıp üzerine koyacağı farkla nispeten daha iyi bir bilgisayar almak için, kimi bozuk bilgisayarını tamir etmek için, kimi ise ikinci el bir bilgisayar satın almak için Şafak Pasajı’ndaki dükkanları dolaşıyor. Bütçesine uygun bir bilgisayar bulabilen öğrenciler bu kez de bilgisayarın teknik özelliklerinin kendileri için yeterli olup olmadığını araştırıyor.
'İKİNCİ EL İYİ BİR BİLGİSAYAR 10 BİN TL’DEN BAŞLIYOR'
Lokman Yolcu, Şafak Pasajı’ndaki esnaflardan. Yolcu, öğrencilerin dersleri için almayı düşündüğü bilgisayarlar için teknik bilgi açısından yönlendirici olmaya çalışıyor. Her bilgisayarın her alanda kullanılamayacağını belirten Yolcu, “Bilgisayar öyle bir şey ki, kullanım amacına göre fiyatı da artıyor. Mesela, mimarlık fakültesinde okuyan bir öğrencinin çizim yaparken kullanması gereken özel yazılımlar var. Bu yazılımlar için üst düzey sistem gereksinimleri oluyor. Bu gereksinimlere sahip ikinci el bir bilgisayar bile en az 10 bin TL’den başlıyor” diyor.
Uzaktan eğitim kararı ile birlikte işlerinin açıldığını ve ekonomik açıdan zor günler geçirirken müşteri sayısının artmasının kendilerini mutlu ettiğini söyleyen Yolcu, “Ben yine de çok üzülüyorum” diyor. Üzülmesinin gerekçesini de şu cümle ile açıklıyor: “Düşünsenize, bu öğrenci yarın mimar olacak, mühendis olacak, bilim insanı olacak, medeniyete ve bilime yön verecek ama şu anda bir bilgisayar almaya bile gücü yetmiyor. Öğrencilerimiz, bilgisayarın da her şeyin de en güzelini hak ediyor.”
'İKİNCİ ELE DE GÜCÜ YETMEYENLER SORUNLU BİLGİSAYAR ALIYOR'
Şafak Pasajı esnaflarından bir diğeri de Necim Özgür. Özgür, günümüzde ikinci el bir bilgisayara ödenen parayla, iki yıl önce iyi bir sıfır bilgisayar alınabileceğini söylüyor. Öğrencilerin bu nedenle ikinci el bilgisayar satın almak zorunda kaldığını belirten Özgür, bazı öğrencilerin ikinci el bilgisayara bile gücünün yetmediğini vurguluyor. Bu öğrencilerin, tuş takımı çalışmayan, pili bozuk olan, ekranı çatlak olan ya da eski bir teknolojiye sahip bilgisayarları tercih ettiğini belirtiyor. Tamire olan ilginin de arttığını söyleyen Özgür, ‘çıkma’ diye tabir edilen uyumlu parçalar ile bilgisayarların tamirinin kolay olduğunu fakat şu anda ‘çıkma’ parça bulmanın da zor olduğunun altını çiziyor. Özgür, “Sıfır parça fiyatları da çok yüksek. Elimizden geldiğince öğrencilere yardımcı olmaya çalışıyoruz. Fakat parça bulamadığımız zaman da kendimizi mahcup hissediyoruz” diyor.
'3000 TL’NİN ALTINDA BİLGİSAYAR VAR MI?'
Özgür ile görüştüğümüz esnada, dükkana genç bir üniversite öğrencisi giriyor. Yakup Taş, ikinci el bir bilgisayar satın almak için gün içinde üç dükkan gezmiş. Son olarak soluğu bu dükkanda almış. Yakup’un dükkana girer girmez ilk sorduğu soru, “Kolay gelsin. 3000 TL’nin altında bilgisayar var mı?” oldu. “Var” diyerek yerinden kalkan dükkan sahibi Özgür, rafın üzerinde duran bir bilgisayarı Yakup’a gösterdi. Bu bilgisayarın bir kaç tuşu çalışmıyor. Uzun uzun bilgisayarı inceleyen Yakup, pazarlığa girişip fiyatı 2700 TL olan bilgisayarı 2500 TL’ye anlaşarak satın aldı.
Uzaktan eğitime pandemi döneminde cep telefonu ile katılan Yakup Taş, şu anda dördüncü sınıfta. Sunum dosyalarını artık cep telefonundan hazırlayamayacağını söyleyen Taş, tuş takımını bozuk bilgisayarı satın aldıktan sonra, bir de harici klavye almak zorunda kaldı ve sonra, “Hayaller sıfır bilgisayar, gerçekler bozuk klavye” dedi.
