Yazarlar: Mine Kırıkkanat ve Elif Şafak arasında hiçbir benzerlik yoktur

DUVAR - Elif Şafak’ın 'Bit Palas' romanının, Mine Kırıkkanat’ın 'Sinek Sarayı' romanından intihal olduğu mahkeme kararıyla onaylandı. 

Karar istinaf süreci sonrası kesinleştiği takdirde, Elif Şafak’ın Bit Palas romanının yeni basımı yapılamayacak, piyasada olan baskıları toplatılacak ve mahkemenin gerekçeli kararı tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde, ilan masrafı davalılardan alınmak üzere yayımlanacak.

Davanın ardından Mine Kırıkkanat’ın 'Sinek Sarayı' ve Elif Şafak’ın 'Bit Palas' romanlarını arka arkaya okuyan özgür, bağımsız yazarlar, eleştirmen ve edebiyatçılar birer rapor yazdı. ‘Edebiyatta benzerlikler’ ve ‘apartman romanları’ üstüne yeni bir kitap oluşturabilecek derinlikte kaleme alınmış yazı ve raporlar, şu alıntılarla özetlenebilir:

Asuman Kafaoğlu Büke – Eleştirmen

Elif Şafak’ın 'Bit Palas' (Metis Yayınları, 2002) ile Mine G. Saulnier’nin (Kırıkkanat) 'Sinek Sarayı' (Cep Kitapları, 1990) romanları arasında (her iki romanının ilk baskılarını ele almış olarak) ana kahramanlar, kurgu, olay örgüsü ve de yazınsal üslup açısından bir intihal yoktur. 'Bit Palas', tür olarak da masalsı bir dille yazılmış büyülü gerçekçi romanlara yakındır, 'Sinek Sarayı' yazınsal tür olarak hiçbir benzerlik taşımıyor. Bu iki roman arasında ben bir benzerlik bulmadım. Öne sürülen rastlantısal sözcük benzerlikleri iki romanı birbirine yakınlaştırmak / benzetmek için yeterli bir neden olamaz.

Gaye Boralıoğlu – Yazar

Benzer yolları izlemelerine rağmen eserleri birbirinden farklılaştıran, özgün kılan nedir? Buna basitçe, üslupları, anlatım yolları diye cevap verebiliriz. Yevgeni Zamyatin’in 'Biz' adlı romanı ile George Orwell’ın ünlü '1984’ü birbirine çok benzer. Bu iki distopik eser kurdukları dünya, yarattıkları karakterler, olay örgüleri itibariyle neredeyse birbirinin tıpatıp aynısıdır. Yine de George Orwell’ın kendisinden çok önce yazılmış olan bu kitaptan intihal yaptığı yönünde bir fikir iddia edilmemiştir bile. Çünkü her ne kadar benzerlikler olsa da Orwell çok etkileyici bir üslupla dünya çapında özgün bir eser ortaya koymuştur.

Elif Şafak’ın bundan yirmi yıl önce Türkiye’nin en prestijli, en titiz yayınevlerinden biri olan Metis Yayınları tarafından basılmış olan 'Bit Palas' adlı romanı yalnız Türk edebiyatının değil dünya edebiyatının da en özgün eserlerinden biridir. Şafak bu eserinde Beyoğlu’ndaki bir apartmanı merkeze alarak aslında başka bir meseleyi anlatır. Bonbon Palas sakinleri kapılarını kapattıklarında evlerinin huzurlu ve güvenli ortamına çekileceklerini sanırlarken İstanbul’un bitmeyen çöp kokusuna maruz kalırlar (…) Şafak aslında bir apartman metaforu üzerinden, yabancılaşma, geçmişten kurtulamama, dünyanın tekinsizliği hakkında çok katmanlı bir roman inşa eder.

Mine Kırıkkanat’ın 'Sinek Sarayı' adlı eseri de Beyoğlu’nda geçer ancak, Elif Şafak’ın aksine o Beyoğlu’nun yerel özelliklerini öne çıkarır. Böylece bu çok renkli çok kültürlü semtin karakterler üzerinden bir resmini çizer. Daha çok izlenimci-gerçekçi bir anlatım inşa eder. Aynı ağaca bakan iki ressamın resminde olabilecek farklılıklar her türlü sanat üretimi için geçerlidir. Bu birinin Monet diğerinin Picasso tablosu olduğu gerçeğini değiştirmez.